________________
ਹ ਧਰਮ ਦੇ ਪ੍ਰਕੋ ! ਹੇ ਭਿੰਨ ਭਿੰਨ ਬੁਧੀ ਵਾਲੇ, ਹੋ ਨਿਸ਼ਚੈ ਵਾਲੇ ਲੋਕੋ ! ਤੁਸੀਂ ਲੋਕ ਅੱਗ ਦੇ ਅੰਗਾਰੇ ਨਾਲ ਭਰੀ ਕੋਲੀ ਨੂੰ ਖੱੜ ਸਮਾਂ ਅਪਣੇ ਹਥ ਤੇ ਹਥ ਤੇ ਰਖ ਲਵੋ, ਸੰਡਾਸੀ ਨਾਂ ਵਰਤਨਾ, ਮੰਤਰ ਦੀ ਸਹਾਇਤਾ ਵੀ ਨਾ ਲੈ ਲਵੇ, ਅੱਗ ਨੂੰ ਠੰਡਾ ਕਰਨ ਵਾਲੀ ਸ਼ਕਤੀ ਨਾਲ ਵਰਤੋਂ, ਕਿਸੇ ਧਰਮੀ ਦੀ ਸਹਾਇਤਾ ਨਾਂ ਮੰਗੋ, ਕਿਸ ਹੋਰ ਤੋਂ ਵੀ ਮਦੱਦ ਨਾ ਲਵੇਂ ਸਰਲ ਭਾਵ, ਮੱਕਸ਼ ਦੇ ਅਰਾਧਕ ਬਨਕੇ, ਛਲ ਕਪੱਟ ਕਰ ਕਰਦੇ ਹੋਏ ਹਥ ਫੈਲਾਵੋ ਅਤੇ ਇਸ ਅੱਗ ਦੀ ਕੋਈ ਨੂੰ ਹਥ ਵਿਚ ਲੈ ਲਵੇਂ ।
ਇਸ ਪ੍ਰਕਾਰ ਆਖਕ ਉਹ ਪੁਰਸ਼ ਅੱਗ ਦੇ ਅੰਗਾਰੇ ਨਾਲ ਭਰੀ ਕੋਲ ਨੂੰ ਸੰਦਾਸੀ ਤੋਂ ਫੜਕੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਮੱਤ ਵਾਲਿਆ ਦੇ ਹੱਥ ਤੇ ਰਖੇ ਤਾ ਇਹ ਧਰਮ ਦੇ ਪ੍ਰਤਕ ਭਿੰਨ ਭਿੰਨ ਤਰ੍ਹਾਂ ਦੇ ਗਿਆਣੀ ਤੇ ਨਿਸ਼ਚੇ ਵਲ, ਅਪਣਾ ਹੱਥ ਪਰ੍ਹਾਂ ਕਰ ਲੈਣਗੇ ।
| ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਅਪਣਾ ਹੱਥ ਪਰਾਂ ਕਰਦਾ ਵੇਖਕੇ, ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਧਰਮਾਂ ਦੇ ਪ੍ਰਤਕਾਂ ਨੂੰ ਭਿੰਨ ਭਿੰਨ ਨਿਸ਼ਚੈ ਵਾਲੀਆਂ ਨੂੰ ਉਹ ਧਰਮ ਅਰਾਧਕ ਇਸ ਪ੍ਰਕਾਰ ਆਖੇ-“ਹੇ ਧਰਮ ਪ੍ਰਤਕੇ ਭਿੰਨ ਭਿੰਨ ਬੁੱਧੀ ਵਾਲੇ ਵਿਚਾਰਕ ! ਕਿਉਂ ਅਪਣਾ ਹੱਥ ਪਰਾਂ ਕਰਦੇ ਹੋ ? ਤੁਸੀਂ ਸੋਚਦੇ ਹੋ ਦੁੱਖ ਹੋਵੇਗਾ, ਦੁੱਖ ਦੇ ਡਰ ਕਾਰਣ ਤੁਸੀਂ ਹੱਥ ਪਿਛਾ ਨੂੰ ਹਟਾਉਂਦੇ ਹੋ, ਇਹ ਗਲ ਤੁਹਾਨੂੰ ਦੂਸਰੇ ਮਤਾ ਦੇ ਪ੍ਰਵਕਾਂ ਨੂੰ) ਹੋਰ ਪ੍ਰਾਣੀਆਂ ਵਾਰੇ ਸਮਝ ਲੈਣੀ ਚਾਹਿਦੀ ਹੈ ਸਾਰੇ ਪ੍ਰਾਣੀਆਂ ਨੂੰ ਦੁੱਖ ਨੂੰ ਪਸੰਦ ਨਹੀਂ ਕਰਦੇ, ਇਹ ਧਰਮ ਤਰਾਜ਼ ਹੈ ਇਹੋ ਪ੍ਰਮਾਣਿਕ (ਸਿਧਾਂਤ) ਹੈ ਇਕ ਸਮਾਨ ਸਮਝ ਇਹੋ ਧਰਮ ਦਾ ਸਾਰ ਹੈ ।”
ਜੋ ਮਣ ਬ੍ਰਾਹਮਣ ਅਜੇਹਾ ਆਖਦੇ ਹਨ ਕਿ ਸਾਰੇ ਪ੍ਰਾਣੀਆਂ ਦਾ ਘਾਤ ਕਰਨਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ । ਉਸ ਤੋਂ ਹੁਕਮ ਨਾਲ ਕੰਮ ਲੈਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ ਦਾਸ, ਦਾਸੀ ਬਨਾਉਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ, ਦੁੱਖ ਦੇਨਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ ਕਲੇਸ਼ ਤੋਂ ਕਸ਼ਟ ਦੇਨਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ, ਹਿੰਸਾ ਦਾ ਰਾਹ ਦਸ਼ਨ ਵਾਲੇ ਇਹ ਲੱਕ ਉਤਪਤ, ਜਰਾ, ਬੁਢਾਪਾ, ਜਨਨ-ਮਰਨ ਆਦਿ ਰਾਹੀਂ ਭਿੰਨ ਭਿੰਨ ਜੂਨਾਂ ਵਿਚ ਜਨਮ, ਸੰਸਾਰ, ਪੂਰਨ ਜਨਮ ਗਰਭ ਤੇ ਸੰਸਾਰ ਵਿਚ ਫਸਕੇ ਘੋਰ ਦੁੱਖ ਦੇ ਭਾਗੀ ਬਨਣਗੇ । ਉਹ ਬਹੁਤ ਵਾਰ ਦੰਡ ਦੇ ਭਾਗੀ ਹੋਣਗੇ । ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਸਿਰਨੇ ਜਾਣਗੇ, ਲੋਕਾਂ ਦੀ ਝਾੜ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਮਿਲੇਗੀ, ਬੰਧਨ ਵਿਚ ਪੈਣਗੇ, ਪੱਕੇ ਅੰਬ ਦੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਚੂਸੇ ਜਾਨਗੇ, ਉਨਾਂ ਨੂੰ ਮਾਤਾ ਮਰਨ, ਪਿਤਾ ਮਰਨ, ਭਾਈ ਮਰਨ, ਪਤਨੀ ਮਰਨ, ਪੁੱਤਰ ਮਰਨ, ਨੂੰਹ ਨਰਨ, ਦੇ ਮਰਨ ਦਾ ਦੁੱਖ ਪ੍ਰਾਪਤ ਹੋਵੇਗਾ । ਗਰੀਬੀ, ਦੁਰਭਾਗ, ਅਨਿਸ਼ਟ, ਸੰਜੋਗ, ਚੰਗੀ ਚੀਜ ਦਾ ਵਿਛੋੜਾ ਆਦਿ ਦੁਖ ਤੇ ਰੇ ਵਿਚਾਰਾਂ ਦਾ ਪਾਤਰ ਬਨਣਾ ਪਵੇਗਾ ਉਹ ਅਨਾਦਿ, ਅਨੰਤ ਤੇ ਲੰਬੇ ਫਾਸਲੇ ਵਾਲੇ ਚਾਰ ਗਤਿਰੂਪੀ ਸੰਸਾਰ ਜੰਗਲ ਵਿਚ ਭਟਕਨਰੀ, ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਸਿਧੀ (ਕਸ਼) ਪ੍ਰਾਪਤ ਨਹੀਂ ਹੋਵੇਗੀ, ਦੁੱਖਾਂ ਦਾ ਖਾਤਮਾ ਨਹੀਂ ਹੋਵੇਗਾ, ਬੱਸ ਇਸ ਤੁਲਾ (ਤਕੜੀ) ਨਾਲ, ਇਸੇ ਪ੍ਰਮਾਣ ਨਾਲ ਇਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਸਮੱਮਰਨ (ਧਰਮ ਸਿਧਾਂਤਾਂ ਦੇ) ਸਧਾਂਤ ਨੂੰ ਕਸੋ, ਨਾਪੋ ਤੇ ਸਮਝ । ਜੋ ਉਤੱਮ ਮਣ ਤੇ ਬ੍ਰਾਹਮਣ
(201)