________________
ਹਨ । ਪਾਪਾਂ ਦੀ ਆਲੋਚਨਾ ਕਰਦੇ ਹੋਏ, ਪ੍ਰਤਿਕ੍ਰਮਣ ਰਾਹੀਂ ਅੰਤਿਮ ਸਮਾਧੀ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕਰਦੇ ਹਨ । ਸਮਾਧੀ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਕਾਲ ਕਰਕੇ ਮਹਾਨ ਰਿਧੀ ਸਿੱਧੀ, ਸੁਖ ਵਾਲੇ ਕਿਸੇ ਦੇਵ ਲੋਕ ਵਿੱਚ ਉਤਪੰਨ ਹੁੰਦੇ ਹਨ । ਦੇਵਤਕ ਵਾਰੇ ਪਹਿਲਾਂ ਕੀਤਾ ਵਰਨਣ ਸਮਝਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ।
ਇਹ ਸਥਾਨ ਧਰਮਪਥ (ਆਰਿਆ ਹੈ) ਏਕਾਂਤ ਸਮਿਅਕ ਤੇ ਉੱਤਮ ਹੈ । ਇਸ ਮਿਸ਼ਰ ਪੁਖ ਦਾ ਵਰਨਣ ਇਸੇ ਪ੍ਰਕਾਰ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਹੈ, ਇਸ ਤੀਸਰੇ ਥਾਂ ਦਾ ਸਵਾਮੀ ਅਵਿਰਤੀ ਪਖੋਂ, ਬਾਲ (ਅਗਿਆਨੀ) ਵਿਰਤੀ ਪਖੋਂ ਪੰਡਿਤ, (ਸਮਝਦਾਰ) ਤੇ ਵਿਰਤ ਅਵਿਰਤੀ ਅਵਿਰਤ ਪਖੋਂ ਬਰਲ ਪੰਡਿਤ (ਕੁਝਅਗਿਆਨੀ ਤੇ ਕੁਝ ਸਮਝਦਾਰ) ਅਖਵਾਉਂਦਾ ਹੈ। ਇਥੇ ਜੋ ਹਮੇਸ਼ਾ ਲਈ ਤਿਨ ਸਥਾਨਾਂ ਪਾਪਾਂ ਅਨਿਵਰਤ ਸਥਾਨ ਹੈ ਉਹ ਆਰੰਬ ਹੈ ਜੋ ਪਾਪ ਦਾ ਘਰ ਹੈ, ਅਨਾਰਿਆ ਹੈ ਸਾਰੇ ਦੁੱਖਾਂ ਦਾ ਖਤਮ ਕਰਨ ਦਾ ਰਾਹ ਨਹੀਂ। ਮਿਥਿਆ ਅਤੇ ਬ੍ਰਾ ਹੈ, ਦੂਸਰਾ ਸਥਾਨ ਸਾਰੇ ਪਾਪਾਂ ਤੋਂ ਰਹਿਤ ਹੈ ਅਨਾਆਰੰਬ ( ਹਿੰਸਾ ਰਹਿਤ) ਤੇ ਆਰਿਆ ਹੈ ਸਾਰੇ ਦੁੱਖਾਂ ਦਾ ਖਤਮ ਕਰਨ ਵਾਲਾ ਹੈ, ਉੱਤਮ ਤੇ ਸਹੀ ਹੈ ।
ਤੀਸਰਾ ਸਥਾਨ ਜਿਸ ਵਿਚ ਕੁਝ ਪਾਪ ਤੇ ਵਲ ਲਗਾਵ ਤੋਂ ਛੁੱਟਕਾਰਾ ਹੈ ਆਰੰਬ-ਅਨਾਰੰਬ ਸਥਾਨ ਹੈ ਉਹ ਆਰਿਆ ਹੈ ਇਥੇ ਸਾਰੇ ਦੁੱਖਾਂ ਦਾ ਨਾਸ਼ਕ, ਏਕਾਂਤ ਸਮਿਅਕ ਤੇ ਉਤਮ ਹੈ । (39)
ਸੰਖੇਪ ਵਿਚ ਵਿਚਾਰ ਕਰਨ ਤੇ ਤਿੰਨ ਪਖਾਂ ਦਾ ਇਨ੍ਹਾਂ ਦੋ ਸਥਾਨਾਂ ਵਿਚ ਪਰਵੇਸ਼ ਹੋ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਇਹ ਹਨ ਧਰਮ ਤੇ ਅਧਰਮ ਅਤੇ ਉਪਸਾਂਝ ਤੇ ਅਨੁਉਪਸਾਂਤ, ਪਹਿਲਾ ਜੋ ਅਧਰਮ ਸਥਾਨ ਦਾ ਵਿਚਾਰ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਹੈ ਉਸ ਵਿਚ 363 ਮੱਤਵਾਦੀਆਂ ਦੇ ਵਿਚਾਰ ਆ ਗਏ ਹਨ, ਇਹ ਪੁਰਾਤਨ ਅਚਾਰਿਆ ਨੇ ਕਿਹਾ ਹੈ ਇਹ ਮੱਤ ਹਨ । ਕ੍ਰਿਆਵਾਦੀ, ਅਕ੍ਰਿਆਵਾਦੀ, ਅਗਿਆਨਵਾਦੀ, ਵਿਨੈਵਾਦੀ ਇਹ ਲੋਕ ਵੀ ਨਿਰਵਾਣ (ਮੱਕਸ਼) ਦੀ ਗੱਲ ਕਰਦੇ ਹਨ । ਧਰਮ ਦੇ ਵਿਚਾਰ ਦਸਦੇ ਹਨ । ਉਹ ਵੀ ਅਪਣਾ ਧਰਮ ਉਪਦੇਸ਼ ਅਪਣੇ ਉਪਾਸਕ ਨੂੰ ਸੁਣਾ ਦਿੰਦੇ ਹਨ । ਧਰਮ ਦੇ ਵਿਚਾਰ ਦਸਦੇ ਹਨ। (40) ਅਹਿੰਸਾ ਕਸੌਟੀ ਜਾਂ ਤਕੱਲੀ
ਇਹ ਸਾਰੇ 363 ਧਰਮ ਆਦਿ ਕਰਨ ਵਾਲੇ, ਅਨੇਕਾਂ ਪ੍ਰਕਾਰ ਦੀ ਬੁਧੀ ( ਕ੍ਰਿਆ) ਅਭਿਪ੍ਰਾਏ, ਆਚਾਰ, ਦਰਿਸ਼ਟੀ ਰੁਚੀ, ਆਰੰਬ ਤੇ ਨਿਸ਼ਚੈ ਵਾਲ਼ੇ, ਮੰਡਲ ਗੋਲ ਚੱਕਰ ਬਨਾਕੇ ਇਕ ਜਗ੍ਹਾ ਤੇ ਬੈਠ ਜਾਣ । ਅਜੇਹੇ ਮੌਕੇ ਤੇ ਕੋਈ ਪੁਰਸ਼ ਅੱਗ ਦੇ ਅੰਗਾਰੇ ਨਾਲ ਭਰੀ ਹੋਈ ਕੌਲੀ ਨੂੰ ਸੰਡਾਸੀ ਨਾਲ ਪਕੜ ਕੇ ਲੈ ਆਵੇ, ਉਹ ਉਨ੍ਹਾਂ (363, ਧਰਮ ਪ੍ਰਵਤਕਾਂ ਭਿੰਨ ਭਿੰਨ ਬੁਧੀ ਵਾਲੇ ਤੇ, ਨਿਸ਼ਚੈ ਅਭਿਪ੍ਰਾਏ, ਸੁਭਾਵ, ਦਰਿਸ਼ਟੀ, ਰੁਚੀ ਆਰੰਬ ਵਾਲੇ ਮੱਤਵਾਦੀਆਂ ਨੂੰ ਆਖੇ -
(200)