________________
ਸੱਮਿਅਕਤਵ ਦਾ ਮਹੱਤਵ :
| ਬਹੁਤ ਸਾਰਾ ਧਨ ਸੁਪਾਤਰਾਂ ਨੂੰ ਦਿੱਤ, ਸੰਪੂਰਨ ਜਿਨ ਬਾਣੀ ਦਾ ਅਭਿਆਸ ਕੀਤਾ। ਖ਼ਤਰਨਾਕ ਕ੍ਰਿਆਕਾਂਡ ਕੀਤੇ। ਵਾਰ ਵਾਰ ਭੂਮੀ ਤੇ ਸੁੱਤੇ। ਸਖ਼ਤ ਤਪਦੀ ਭੱਠੀ ਵਿਚ ਆਤਮਾ ਨੂੰ ਤਪਾਇਆ। ਮਨ ਵਿਚ ਸੱਮਿਅਕ ਦਰਸ਼ਨ ਰੂਪ ਸ਼ੁਭ ਭਾਵ ਨਾ ਆਇਆ ਤਾਂ ਕੀਤੇ ਸਭ ਕਰਮ ਇਸੇ ਤਰ੍ਹਾਂ ਹਨ ਜਿਵੇਂ ਛਿਲਕਾ ਸਾਰ ਰਹਿਤ ਹੋ ਕੇ ਹਵਾ ਵਿਚ ਉਡ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਉਸੇ ਪ੍ਰਕਾਰ ਸੱਮਿਅਕਤਵ ਰਹਿਤ ਕਰਮ ਤੇ ਤਪ ਦਾ ਹਾਲ ਹੁੰਦਾ ਹੈ।
(89) ਵੈਰਾਗ ਦਾ ਮਹੱਤਵ :
ਹੇ ਮੁਨੀ ! ਉਸ ਵੈਰਾਗ ਨੂੰ ਵਿਚਾਰ, ਜਿਸ ਦੇ ਪੈਦਾ ਹੋਣ ਤੇ ਸੰਸਾਰ ਵਿਚ ਜਨਮ, ਮੌਤ, ਬੁਢਾਪਾ ਆਦਿ ਦਾ ਡਰ ਨਸ਼ਟ ਹੋ ਜਾਵੇਗਾ। ਤੂੰ ਭੈ ਰਹਿਤ ਹੋ ਜਾ। ਜੋ ਵੈਰਾਗ ਅਸ਼ੁਭ ਕਰਮ ਰੂਪੀ ਧੂੜ ਨੂੰ ਧੋਣ ਵਿਚ ਪਾਣੀ ਦੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਹੈ, ਇੰਦਰੀਆਂ ਰੂਪੀ ਨੌਜਵਾਨ ਹਾਥੀ ਨੂੰ ਵੱਸ ਕਰਨ ਵਿਚ ਅੰਕੁਸ਼ ਦਾ ਕੰਮ ਵੈਰਾਗ ਕਰਦਾ ਹੈ। ਕੁਸ਼ਲਤਾ ਰੂਪੀ ਫੁੱਲਾਂ ਦਾ ਬਾਗ ਵੈਰਾਗ ਹੈ। ਪਾਗਲ ਮਨ ਰੂਪੀ ਬਾਂਦਰ ਨੂੰ ਬੰਨ੍ਹਣ ਵਿਚ ਇਹ ਵੈਰਾਗ ਸੰਗਲ ਦਾ ਕੰਮ ਕਰਦਾ ਹੈ। ਮੁਕਤੀ ਰੂਪੀ ਇਸਤਰੀ ਦੀ ਲੀਲਾ (ਖੇਡ) ਦਾ ਘਰ ਹੈ। ਕਾਮ ਦੇਵ ਰੂਪੀ ਬੁਖਾਰ ਉਤਾਰਨ ਵਿਚ ਦਵਾਈ ਦੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਵੈਰਾਗ ਹੈ। ਸ਼ਕਤੀ ਦੇ ਰਾਹ ਤੇ ਚੱਲਣ ਵਾਲੇ ਜੀਵਾਂ ਲਈ ਰਥ ਦੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਹੈ। ਇਸ ਲਈ ਸੰਸਾਰ ਭਰਮਣ ਦਾ ਕਾਰਨ ਵੈਰਾਗ ਹੀ ਹੈ। ਵੈਰਾਗ ਦੇ ਹੋਣ ਤੇ ਹੀ ਇਹ ਜੀਵ ਕਰਮਾਂ ਨੂੰ ਜਲਾਉਣ ਵਿਚ ਸਮਰੱਥ ਹੁੰਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਸੰਸਾਰ ਦਾ ਖ਼ਾਤਮਾ ਕਰ ਦਿੰਦਾ ਹੈ।