________________
ਗੁਣ ਨਸ਼ਟ ਹੋ ਜਾਂਦੇ ਹਨ। ਅਜਿਹਾ ਜਾਣ ਕੇ ਲੋਭ ਛੱਡੋ ਅਤੇ ਸੰਤੋਖ ਨੂੰ ਧਾਰਨ ਕਰੋ।
(58)
ਸੰਤੋਖ ਦਾ ਫਲ :
ਜੋ ਤਰਨਹਾਰ ਜੀਵ ਤ੍ਰਿਸ਼ਨਾ (ਇੱਛਾ) ਨੂੰ ਛੱਡ ਕੇ ਸੰਤੋਸ਼ ਧਾਰਨ ਕਰਦਾ ਹੈ, ਉਸ ਦੇ ਸਾਹਮਣੇ (ਘਰ ਵਿਚ) ਕਲਪ ਬ੍ਰਿਖ ਉਗ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਕਾਮਧੇਨੂੰ ਗਾਂ ਘਰ ਵਿਚ ਆ ਜਾਂਦੀ ਹੈ, ਉਨ੍ਹਾਂ (ਸੰਤੋਖੀ ਜੀਵਾਂ) ਦੇ ਹੱਥ ਵਿਚ ਚਿੰਤਾਮਣੀ ਰਤਨ ਹੈ, ਸੰਸਾਰ ਨੂੰ ਉਹ ਜੀਵ ਜ਼ਰੂਰ ਹੀ ਵੱਸ ਵਿਚ ਕਰ ਲੈਂਦੇ ਹਨ, ਸਵਰਗ ਤੇ ਮੋਕਸ਼ ਦੇ ਸੁੱਖ ਆਰਾਮ ਨਾਲ ਪ੍ਰਾਪਤ ਹੋ ਜਾਂਦੇ ਹਨ। ਇਹ ਸੰਤੋਖ ਸੰਪੂਰਨ ਦੋਸ਼ਾਂ ਨੂੰ ਜਲਾਉਣ ਵਿਚ ਬੱਦਲਾਂ ਦੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਹੈ, ਜਿਵੇਂ ਜਦੋਂ ਮੀਂਹ ਪੈਂਦਾ ਹੈ ਤਾਂ ਵਿਸਥਾਰ ਵਿਚ ਫੈਲੀ ਅੱਗ ਦੀ ਲਾਟ ਖ਼ਤਮ ਹੋ ਜਾਂਦੀ ਹੈ, ਉਸੇ ਪ੍ਰਕਾਰ ਸ਼ੋਚ (ਸੰਤੋਸ਼) ਨੂੰ ਸਮਝਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਲਈ ਤ੍ਰਿਸ਼ਨਾ ਦਾ ਤਿਆਗ ਕਰਕੇ ਸੰਤੋਖ ਨੂੰ ਧਾਰਨ ਕਰੋ।
(59)
ਗੁੱਸੇ ਹੋਏ ਸੱਪ ਦੇ ਮੂੰਹ ਵਿਚ ਬਲਦੀ ਅੱਗ ਵਿਚ ਮਰ ਜਾਣਾ ਬੇਹਤਰ ਹੈ। ਚੰਗਾ ਹੈ। ਸ਼ੇਰ ਦਾ ਭੋਜਨ ਬਣ ਕੇ ਉਸ ਦੇ ਹੈ। ਪੰਡਿਤ ਆਤਮਾ ਨੂੰ ਨੀਚ ਭਾਵ ਲੈ ਕੇ ਮਾੜੇ ਵਿਚਾਰ ਆਤਮਾ ਦੀ ਮੁਸੀਬਤਾਂ ਦਾ ਘਰ ਹਨ।
ਹੱਥ ਦੇਣਾ ਚੰਗਾ ਹੈ। ਸੂਲੀ ਤੇ ਚੜ੍ਹ ਜਾਣਾ ਪੇਟ ਵਿਚ ਜਾਣਾ ਚੰਗਾ
ਆਉਣਾ ਚੰਗਾ ਨਹੀਂ।
(60)
ਸੱਜਣਤਾ ਹੀ ਮਨੁੱਖ ਦੀ ਇੱਜ਼ਤ ਵਿਚ ਵਾਧਾ ਕਰਦੀ ਹੈ। ਆਤਮਾ ਕਲਿਆਣ, ਜਨਮ ਮਰਨ ਦਾ ਖ਼ਾਤਮਾ ਕਰਕੇ ਨਿਰਵਾਣ ਸੁੱਖ ਦਿੰਦੀ ਹੈ।
ਜੋ ਦੁਰਜਨ ਉਸ ਸੱਜਣਤਾ ਲਈ, ਦੁਰਜਨਤਾ ਨੂੰ ਬੁਲਾਉਂਦਾ ਹੈ, ਉਹ ਜੀਰੀ ਦੇ ਖੇਤ ਵਿਚ ਅੱਗ ਲਗਾਉਂਦਾ ਹੈ, ਉਸ ਹਰੇ ਭਰੇ
