________________
ਸਕਦੀ, ਇਸੇ ਤਰ੍ਹਾਂ ਗੁਰੂ ਦੀ ਆਗਿਆ ਬਿਨਾਂ ਕੀਤੇ ਧਾਰਮਿਕ ਵਿਧੀ ਵਿਧਾਨ ਫਜ਼ੂਲ ਹੋ ਜਾਂਦੇ ਹਨ। ਇਸ ਲਈ ਜੋ ਕੰਮ ਗੁਰੂ ਦੇ ਹੁਕਮ ਨਾਲ ਕੀਤਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ, ਉਸ ਕੰਮ ਨੂੰ ਕਰਨ ਵਿਚ ਲਾਭ ਮਿਲਦਾ ਹੈ।
(17) ਜਿਨੇਂਦਰ ਪ੍ਰਭੂ ਦੇ ਵਚਨਾਂ ਨੂੰ ਨਾ ਜਾਣ ਕੇ ਸੰਸਾਰੀ ਜੀਵ ਭਰਮ ਵਿਚ ਪਏ ਹਨ। ਉਹ ਦੇਵ-ਕੁਦੇਵ, ਸਤਿਗੁਰੂ-ਗੁਰੂ, ਧਰਮਅਧਰਮ ਨਹੀਂ ਜਾਣਦੇ। ਅਜਿਹੇ ਲੋਕ ਗੁਣਵਾਨਾਂ ਅਤੇ ਔਗੁਣ ਵਾਲਿਆਂ ਨੂੰ ਇੱਕੋ ਤਰ੍ਹਾਂ ਵੇਖਦੇ ਹਨ। ਜੋ ਕਰਨਯੋਗ, ਨਾ-ਕਰਨਯੋਗ ਵਿਚ ਭੇਦ ਨਹੀਂ ਜਾਣਦੇ, ਉਹ ਕਰਨਯੋਗ ਨੂੰ ਨਾ-ਕਰਨਯੋਗ ਅਤੇ ਨਾ-ਕਰਨਯੋਗ ਨੂੰ ਕਰਨਯੋਗ ਸਮਝਦੇ ਹਨ। ਜੋ ਕਲਿਆਣਕਾਰੀ ਅਤੇ ਅਕਲਿਆਣਕਾਰੀ ਨੂੰ ਨਹੀਂ ਜਾਣਦੇ ਹੋਏ ਕਲਿਆਣਕਾਰੀ ਨੂੰ ਅਕਲਿਆਣਕਾਰੀ ਮੰਨਦੇ ਹਨ, ਅਕਲਿਆਣਕਾਰੀ ਨੂੰ ਕਲਿਆਣਕਾਰੀ ਮੰਨਦੇ ਹਨ।
ਜੋ ਹਿੱਤ ਅਤੇ ਅਹਿੱਤ ਵਿਚ ਭੇਦ ਕਰਨ ਵਿਚ ਅਸਮਰਥ ਹਨ, ਉਹ ਗਲਤ (ਮਿੱਥਿਆ) ਦ੍ਰਿਸ਼ਟੀ ਅੰਗੀਕਾਰ ਕਰਦੇ ਹਨ।
(18) ਜਿਨ ਬਚਨ ਤੇ ਸ਼ਰਧਾ ਦਾ ਮਹੱਤਵ :
| ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਜੀਵਾਂ ਨੇ ਸਰਵਾਂਗ ਪ੍ਰਮਾਤਮਾ ਰਾਹੀਂ ਕੇ ਜਿਨ ਵਚਨ ਨੂੰ ਕਦੇ ਕੰਨਾਂ ਰਾਹੀਂ ਸੁਣਿਆ ਨਹੀਂ, ਉਸ ਦਾ ਮਨੁੱਖੀ ਜਨਮ ਨਿਸ਼ਕਲ ਹੈ। ਜੋ ਦਿਆ ਰਸ ਨਾਲ ਭਰਪੂਰ ਨਹੀਂ ਹਨ, ਉਹਨਾਂ ਮਹਾਂਪੁਰਖਾਂ ਦੇ
ਹਿਰਦੇ ਤੇ ਦੋਹਾਂ ਕੰਨਾਂ ਨੂੰ ਵਿਦਵਾਨ ਬੇਕਾਰ ਆਖਦੇ ਹਨ। ਅਜਿਹੇ | ਪ੍ਰਾਣੀ ਨੂੰ ਗੁਣ ਅਤੇ ਅਵਗੁਣ ਦੇ ਦੋਸ਼ਾਂ ਦਾ ਵਿਚਾਰ ਤੇ ਧਾਰਨ ਕਰਨਾ ਮੁਸ਼ਕਿਲ ਹੈ। ਨਰਕ ਰੂਪੀ ਹਨੇਰੇ ਖੂਹ ਵਿਚ ਡਿੱਗਣ ਤੋਂ ਅਜਿਹੇ ਜੀਵ ਨੂੰ ਕੌਣ ਬਚਾ ਸਕਦਾ ਹੈ ? ਭਾਵ ਕੋਈ ਨਹੀਂ, ਅਜਿਹੇ ਜੀਵ ਨੂੰ ਮੋਕਸ਼ ਪਾਪਤ ਕਰਨਾ ਕਠਿਨ ਹੈ।
(19)
