________________
ਜੀਵਨ ਨੂੰ ਢਾਲਦਾ ਹੋਇਆ ਅਪਣੀ ਆਤਮਾ ਦਾ ਕਲੀਆਣ ਕਰੇ।
ਸ਼ਟ ਦਰੱਵ ਵਿਚਾਰ ਪੰਚਾਸ਼ਿਕਾ: ਗ੍ਰੰਥ ਵੀ ਇਸੇ ਤੱਤਵਾਂ ਦੀ ਵਿਆਖਿਆ ਦੀ ਇੱਕ ਕੁੜੀ ਹੈ। ਇਹ ਬਹੁਤ ਹੀ ਛੋਟਾ ਪਰ ਸਾਰ ਪੂਰਨ ਗ੍ਰੰਥ ਹੈ। ਵਿਸਤਾਰ ਤੋਂ ਡਰਦੇ ਹੋਏ ਅਪਣੀ ਗੱਲ ਨੂੰ ਕੁੱਝ ਸ਼ਬਦਾਂ ਵਿੱਚ ਕਹਿਨ ਦੀ ਇਸ ਤੋਂ ਸੁੰਦਰ ਉਦਾਹਰਨ ਹੋਰ ਕੀਤੇ ਨਹੀਂ ਮਿਲਦੀ। ਇਸ ਗ੍ਰੰਥ ਦਾ ਵਿਸ਼ਾ ਵੀ ਦਰੱਵ ਦਾ ਵਰਨਣ ਕਰਨਾ ਹੈ। ਪਹਿਲਾਂ ਜੜ ਚੇਤਨ ਜਾਂ ਜੀਵ ਅਜੀਵ ਰੂਪ ਤੋਂ ਦਰੱਵ ਨੂੰ ਦੋ ਭਾਗਾਂ ਵਿੱਚ ਵੰਡਿਆ ਗਿਆ ਹੈ ਫਿਰ ਜੀਵ ਦੇ ਸ਼ੁੱਧ ਅਸ਼ੁੱਧ ਭੇਦ ਕਰਕੇ ਅਜੀਵ ਦਰੱਵ ਨੂੰ ਪੰਜ ਪ੍ਰਕਾਰ ਵਿੱਚ ਵੰਡਿਆ ਗਿਆ ਹੈ। ਸ਼ਲੋਕ ਚਾਰ ਤੋਂ ਗਿਆਰਾਂ ਤੱਕ ਜੀਵ ਦਰੱਵ ਅਤੇ ਉਸ ਦੇ ਗੁਣ ਪਰੀਆਈਆਂ ਦਾ ਵਰਨਣ ਹੈ। ਅਜੀਵ ਦਰੱਵ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਪੁਦਗਲ ਨੂੰ ਲੈ ਕੇ 13 ਤੋਂ ਵੀਹ ਸਲੋਕ ਤੱਕ ਵਿਚਾਰ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਹੈ ਇਸ ਦੇ ਸੂਖਮ ਸਥੂਲ ਭੇਦ ਦੱਸੇ ਗਏ ਹਨ। ਬਾਅਦ ਵਿੱਚ ਧਰਮਆਸਤੀ ਕਾਇਆ ਦਾ ਵਿਚਾਰ