________________
2.
ਅਸ਼ਰਣ ਭਾਵਨਾ
ਆਪਣੀ ਵਿਸ਼ਾਲ ਸ਼ਕਤੀ ਨਾਲ ਸਾਰੀ ਪ੍ਰਿਥਵੀ ਨੂੰ ਜਿੱਤਣ ਵਾਲਾ ਚੱਕਰਵਰਤੀ ਸਮਰਾਟ ਅਤੇ ਆਪਣੀ ਤਾਕਤ ਵਿੱਚ ਮਦ-ਮਸਤ, ਅਪੂਰਵ ਖੁਸ਼ੀ ਨਾਲ ਹਰ ਪਲ, ਹਰ ਸਮੇਂ ਅਨੰਦ ਵਿੱਚ ਰਹਿਣ ਵਾਲੇ ਦੇਵ ਦੇਵਿੰਦਰ ਦੀ ਜਦ ਉਨ੍ਹਾਂ ਉੱਪਰ ਨਿਰਦਈ ਯਮਰਾਜ ਦਾ ਹਮਲਾ ਹੁੰਦਾ ਹੈ, ਯਮਰਾਜ ਆਪਣੇ ਤਿੱਖੇ ਦੰਦਾ ਨਾਲ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਚੀਰ ਦਿੰਦਾ ਹੈ, ਤਦ ਤੋੱਕਰਵਰਤੀ ਅਤੇ ਦੇਵ-ਦੇਵਿੰਦ ਦੀਨ-ਹੀਣ ਹੋ ਕੇ ਅਸ਼ਰਣ ਦਸ਼ਾ ਵਿੱਚ ਚਾਰੇ ਪਾਸੇ ਵੇਖਦੇ ਹਨ ਕਿ ਕਿਤੇ ਕੋਈ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਬਚਾ ਲਵੇ। ਪਰ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਕੋਈ ਨਹੀ ਬਚਾ ਸਕਦਾ। (1)
ਹੇ ਮਨੁੱਖ ਹੇ ਕਮਜ਼ੋਰ ਜੰਤੂ ਜਿਹੇ ਮਨੁੱਖ ਜਦ ਲੋਕ ਤੂੰ ਮਸਤ ਹੈ, ਪਾਗਲ ਹੈਂ, ਅਤੇ ਗੁਣਾਂ ਦੇ ਹੰਕਾਰ ਵਿੱਚ ਵਸਿਆ ਹੋਇਆ ਹੈ, ਜਦ ਤੱਕ ਨਾ-ਜਿੱਤਣ ਵਾਲੇ ਯਮਰਾਜ ਦੀ ਨਿਗਾਹ ਤੇਰੇ 'ਤੇ ਨਹੀਂ ਪਈ ਹੈ, ਉਹ ਮਾੜੀ ਦ੍ਰਿਸ਼ਟੀ ਤੇਰੇ ਉੱਪਰ ਇੱਕ ਵਾਰ ਪੈ ਗਈ ਤਾਂ ਤੈਨੂੰ ਕੋਈ ਨਹੀ ਬਚਾ ਸਕਦਾ। (2)
-
ਜਦ ਆਦਮੀ ਯਮਰਾਜ ਦੇ ਸ਼ਿਕੰਜੇ ਵਿੱਚ ਫਸ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਮੌਤ ਦੇ ਫੰਦੇ ਵਿੱਚ ਫ਼ਸ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਤਾਂ ਉਸ ਦਾ ਪੁੰਨ-ਪ੍ਰਭਾਵ ਪਾਣੀ-ਪਾਣੀ ਹੋ ਜਾਂਦਾ ਹੈ, ਉਸ ਦਾ ਪ੍ਰਕਾਸ਼ ਫਿੱਕਾ ਪੈਣ ਲੱਗਦਾ ਹੈ। ਉਸ ਦਾ ਹੱਲਾ ਅਤੇ ਕੋਸ਼ਿਸ ਬੇਕਾਰ ਹੋ ਜਾਂਦੇ ਹਨ। ਤਕੜਾ ਸਰੀਰ ਗਲਨ ਲੱਗਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਉਸ ਦੇ ਮਿੱਤਰ-ਰਿਸ਼ਤੇਦਾਰ ਉਸ ਦੀ ਸੰਪਤੀ ਹਥਿਆਉਣ ਲਈ ਭਾਵ-ਪੋਚ ਖੋਲ੍ਹਦੇ ਹਨ। ਮੌਦ ਦੇ ਸਾਹਮਣੇ ਮਨੁੱਖ ਦੀਨ-ਹੀਨ ਹੋ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਇਹੋ ਮਨੁੱਖ ਦੀ ਘਸੂਰਲ ਸਥਿਤੀ ਹੈ।
- 3