________________
ਚੰਥੀ ਭਾਵਨਾ (ਗੀਤ)
ਹੇ ਵਿਨੇ ਤੂੰ ਵਸਤੂ ਦੀ ਅਸਲੀ ਰੂਪ ਦਾ ਤਲੀ-ਭਾਂਤੀ ਚਿੰਤਨ ਕਰ। ਇਸ ਸੰਸਾਰ ਜੇਲ੍ਹ ਵਿੱਚ ਮੇਰਾ ਆਪਣਾ ਕੀ ਹੈ ? ਅਜਿਹਾ ਪਾਰਦਰਸ਼ੀ ਗਿਆਨ ਜਿਸ ਦੇ ਵਿੱਚ ਪ੍ਰਗਟ ਹੋ ਜਾਂਦਾ ਹੈ, ਉਸ ਨੂੰ ਫਿਰ ਦੁੱਖ ਛੂਹ ਨਹੀਂ ਦੇ ਸਕਦਾ। - (1)
| ਸਰੀਰ ਧਾਰੀ ਆਤਮਾ ਇਕੱਲਾ ਹੀ ਜਨਮ ਲੈਂਦਾ ਹੈ, ਇਕੱਲਾ ਹੀ ਮੌਤ ਦਾ ਸ਼ਿਕਾਰ ਹੁੰਦਾ ਹੈ। ਕਰਮਾਂ ਦਾ ਬੰਧਨ ਹੀ ਇਕੌਲਾ ਕਰਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਕਰਮਾਂ ਦਾ ਭੁਗਤਾਨ ਵੀ ਇਸ ਨੂੰ ਇਕੱਲੇ ਨੂੰ ਕਰਨਾ ਪੈਂਦਾ ਹੈ। -
2.
ਇਸ ਤਰ੍ਹਾਂ ਤਿੰਨ-ਤਿੰਨ ਪ੍ਰਕਾਰ ਦੇ ਮਮਤਾ ਦੇ ਬੋਝ ਵਿੱਚ ਦੱਬਿਆ ਹੋਇਆ ਪਾਣੀ ਪਰਿਹਿ ਦਾ ਬੋਝ ਵਧਣ 'ਤੇ ਬਹੁਤ ਜ਼ਿਆਦਾ ਭਾਰ ਵਧਣ ਨਾਲ ਸਮੁੰਦਰ ਵਿੱਚ ਡੁੱਬਣ ਵਾਲੇ ਜਹਾਜ਼ ਦੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਹੇਠਾਂ ਨੂੰ ਡੂੰਘਾਈ ਵਿੱਚ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। - (3)
ਸ਼ਰਾਬ ਦੇ ਨਸ਼ੇ ਵਿੱਚ ਚੂਰ ਹੋਏ ਆਦਮੀ ਦੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਆਤਮਾ ਪਰਾਏ ਭਾਵ ਦੇ ਬੰਧਣ ਵਿੰਚ ਅਪਵਿੱਤਰ ਹੁੰਦਾ ਹੈ, ਟਕਰਾਉਂਦਾ ਹੈ, ਵਾਪਸ ਹੁੰਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਖਾਲੀ ਮਨ ਹੋ ਕੇ ਭਟਕਦਾ ਹੈ। - (4)
ਤੈਨੂੰ ਤਾਂ ਪਤਾ ਹੀ ਹੈ ਨਾ ? ਸੋਨੇ ਜਿਹੀ ਕੀਮਤੀ ਧਾਤ ਵੀ ਜੇ ਹਲਕੀ ਧਾਤ ਨਾਲ ਮਿਲ ਜਾਵੇ ਤਾਂ ਉਹ ਆਪਣੀ ਨਿਰਮਲਤਾ ਖੋ ਬੈਠਦੀ ਹੈ। (ਉਸੇ ਪ੍ਰਕਾਰ ਹੀ ਆਤਮਾ ਪਰਾਏ ਭਾਵ ਵਿੱਚ ਮੈਲੀ ਹੋ ਜਾਂਦੀ ਹੈ।
| ਪਰਾਏ ਭਾਵ ਦੇ ਝਗੜੇ ਵਿੱਚ ਪਈ ਹੋਈ ਆਤਮਾ ਪਤਾ ਨਹੀਂ ਕਿੰਨੇਂ , ਸਵਾਂਗ ਰਚਦੀ ਹੈ। ਪਰ ਉਹੀ ਆਤਮਾ ਜੇ ਕਰਮਾਂ ਦੇ ਮੇਲ ਤੋਂ ਮੁਕਤ ਹੋ ਜਾਵੇ ਤਾਂ ਸੁੱਧ ਮੌਨੇ ਦੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਚਮਕ ਉੱਠਦੀ ਹੈ। - (6) .
14