________________
15. ਆਤਮ ਸੂਤਰ
ਸਮਣ ਸੂਤਰ
(177)ਤੁਸੀ ਨਿਸ਼ਚੈ ਨਾਲ ਇਹ ਸਮਝੋ ਕਿ ਜੀਵ ਉੱਤਮ ਗੁਣਾਂ ਦਾ ਆਸਰਾ ਸਾਰੇ ਦਰਵਾਂ ਵਿਚੋਂ ਉੱਤਮ ਦਰੱਵ ਅਤੇ ਸਾਰੇ ਤੱਤਵਾਂ ਵਿਚੋਂ ਪਰਮ ਤੱਤਵ ਹੈ।
(178)ਜੀਵ (ਆਤਮਾ) ਤਿੰਨ ਪ੍ਰਕਾਰ ਦਾ ਹੈ। (1) ਬਾਹਰਲੀ ਆਤਮਾ (2) ਅੰਤਰ ਆਤਮਾ (3) ਪ੍ਰਮਾਤਮਾ। ਪ੍ਰਮਾਤਮਾ ਦੋ ਪ੍ਰਕਾਰ ਦਾ ਹੈ (1) ਅਰਿਹੰਤ ਦੇਵ (2) ਸਿੱਧ
(179)ਇੰਦਰੀਆਂ ਦੇ ਸਮੂਹ ਨੂੰ ਆਤਮਾ ਦੇ ਰੂਪ ਵਿਚ ਸਵੀਕਾਰ ਕਰਨਾ ਬਾਹਰਲੀ ਆਤਮਾ ਹੈ। ਆਤਮ ਸੰਕਲਪ ਆਤਮਾ ਨੂੰ ਸਰੀਰ ਤੋਂ ਭਿੰਨ ਸਮਝਨਾ ਅੰਤਰ ਆਤਮਾ ਹੈ। ਕਰਮਾਂ ਦੇ ਕਲੰਕ ਤੋਂ ਮੁਕਤ ਆਤਮਾ ਪ੍ਰਮਾਤਮਾ ਹੈ।
(180)ਕੇਵਲ ਗਿਆਨ (ਸਰਵੱਗਤਾ) ਰਾਹੀਂ ਸਾਰੇ ਪਦਾਰਥਾਂ ਨੂੰ ਜਾਨਣ ਵਾਲੇ, ਸਰੀਰ ਦੇ ਧਾਰਕ ਜੀਵ ਅਰਿਹੰਤ ਹਨ ਅਤੇ ਸਰਵਉੱਤਮ ਸੁੱਖ ਨੂੰ ਪ੍ਰਾਪਤ ਗਿਆਨ ਸਰੀਰੀ ਜੀਵ ਸਿੱਧ ਅਖਵਾਉਂਦੇ
ਹਨ।
(181)ਜਿਨਵੇਸ਼ਵਰ ਦੇਵ ਦਾ ਇਹ ਕਥਨ ਹੈ “ਕਿ ਤੁਸੀਂ ਮਨ, ਬਚਨ ਤੇ ਸਰੀਰ ਰਾਹੀਂ ਬਾਹਰਲੀ ਆਤਮਾ ਨੂੰ ਛੱਡ ਕੇ ਅੰਤਰ ਆਤਮਾ ਦੇ ਸਵਾਰ ਹੋ ਕੇ ਪ੍ਰਮਾਤਮਾ ਦਾ ਧਿਆਨ ਕਰੋ।
(182)ਸ਼ੁੱਧ ਆਤਮਾ ਵਿਚ ਚਾਰ ਗਤੀ ਰੂਪੀ, ਜਨਮ ਮਰਨ ਦਾ ਚੱਕਰ ਜਨਮ, ਬੁਢਾਪਾ, ਮੌਤ, ਰੋਗ, ਦੁੱਖ ਤੇ ਕੁੱਲ, ਜੂਨ, ਜੀਵ ਸਥਾਨ ਤੇ ਮਾਰਗ ਸਥਾਨ ਨਹੀਂ ਹੁੰਦੇ।
38