________________
ਸਮਣ ਸੂਤਰ
26. ਸਮਿਤੀ ਗੁਪਤੀ ਸੂਤਰ
(ੳ) ਅੱਠ ਪ੍ਰਵਚਨ ਮਾਤਾ
(384)(1) ਈਰੀਆ (2) ਭਾਸ਼ਾ (3) ਏਸ਼ਨਾ (4) ਆਦਾਨਨਿਕਸ਼ੇਪਨ (5) ਉੱਚਾਰ (ਮਲ ਮੂਤਰ ਦਾ ਤਿਆਗ) ਇਹ ਪੰਜ ਸਮਿਤੀਆਂ ਹਨ। (1) ਮਨ ਗੁਪਤੀ (2)' ਬਚਨ ਗੁਪਤੀ (3) ਕਾਇਆ ਗੁਪਤੀ, ਇਹ ਤਿੰਨ ਗੁਪਤੀਆਂ ਹਨ।
(385)ਇਹ ਅੱਠ ਪ੍ਰਵਚਨ ਮਾਵਾਂ ਹਨ। ਜਿਵੇਂ ਸਾਵਧਾਨ ਪੁੱਤਰ ਆਪਣੀ ਮਾਂ ਦੀ ਰੱਖਿਆ ਕਰਦਾ ਹੈ। ਇਸੇ ਪ੍ਰਕਾਰ ਸਾਵਧਾਨੀ ਨਾਲ ਇਨ੍ਹਾਂ ਅੱਠ ਪ੍ਰਵਚਨ ਮਾਵਾਂ ਦੀ ਰੱਖਿਆ ਕਰਨ ਨਾਲ, ਮੁਨੀ ਦੇ ਗਿਆਨ, ਦਰਸ਼ਨ ਤੇ ਚਾਰਿੱਤਰ ਦੀ ਰੱਖਿਆ ਹੁੰਦੀ ਹੈ।
(386)ਇਹ ਪੰਜ ਸਮਿਤੀਆਂ ਚਾਰਿੱਤਰ ਦੇ ਵਿਕਾਸ ਲਈ ਹਨ ਅਤੇ ਤਿੰਨ ਗੁਪਤੀਆਂ ਸਾਰੇ ਅਸ਼ੁਭ ਕੰਮਾਂ ਤੋਂ ਛੁਟਕਾਰਾ ਦਿਵਾਉਣ ਵਾਲੀਆਂ ਹਨ।
(387)ਪਰਵਿਰਤੀ ਤੋਂ ਹਟੇ ਮਨੁੱਖ ਨੂੰ ਆਉਣ ਜਾਣ ਆਦਿ ਮੂਲ ਦੋਸ਼ ਨਹੀਂ ਲੱਗਦੇ। ਉਸੇ ਪ੍ਰਕਾਰ ਸੰਮਿਅਕਤਵੀ ਪੁਰਸ਼ ਨੂੰ ਇਹ ਦੋਸ਼ ਨਹੀਂ ਲੱਗਦੇ। ਜਿਵੇਂ ਨਿਵਰਤ ਪੁਰਸ਼ ਪ੍ਰਮਾਦ ਨੂੰ ਰੋਕਦਾ ਹੈ, ਉਸੇ ਤਰ੍ਹਾਂ ਸੰਮਿਅਕਤਵ ਵਿਚ ਲੱਗਿਆ ਪੁਰਸ਼ ਕਿਰਿਆਸ਼ੀਲ ਹੋਣ ਤੇ ਵੀ ਪ੍ਰਮਾਦ ਨੂੰ ਰੋਕਦਾ ਹੈ।
(388)ਜੀਵ ਮਰੇ ਜਾਂ ਜੀਵੇ, ਅਯਤਨਾਚਾਰੀ (ਗਾਫਲ ਜਾਂ ਸਾਵਧਾਨੀ ਨਾ ਰੱਖਣ ਵਾਲੇ) ਨੂੰ ਹਿੰਸਾ ਦਾ ਪਾਪ ਜ਼ਰੂਰ ਲੱਗਦਾ ਹੈ।
79