________________
ਤੀਹਵਾਂ ਅਧਿਐਨ (ਵਾਯੂ ਅਰਹਤ ਰਿਸ਼ਿ ਭਾਸ਼ਿਤ)
“ਇਹ ਵਿਰਾਟ ਵਿਸ਼ਵ ਸੱਚ ਹੈ, ਸੱਚ ਨਾਲ ਜੁੜੇ ਵਾਯੂ ਅਰਹਤ ਰਿਸ਼ ਨੇ ਇਸ ਪ੍ਰਕਾਰ ਆਖਿਆ।
“ਜੋ ਕਰਮ ਇਥੇ ਕੀਤੇ ਜਾਂਦੇ ਹਨ ਆਤਮਾ ਉਹਨਾਂ ਦਾ ਫਲ ਪਰਲੌਕ ਵਿੱਚ ਜ਼ਰੂਰ ਭੋਗਦਾ ਹੈ। ਜਿਸ ਪ੍ਰਕਾਰ ਦਰਖਤ ਦੀ ਜੜ ਸਿੰਜੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ ਉਸੇ ਪ੍ਰਕਾਰ ਉਸ ਨੂੰ ਫਲ ਤੇ ਸ਼ਾਖਾ ਲੱਗਦੀਆਂ ਹਨ”i॥1॥
“ਖੇਤ ਦੇ ਵਿੱਚ ਜਿਸ ਪ੍ਰਕਾਰ ਦਾ ਬੀਜ ਬੀਜਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਉਸ ਪ੍ਰਕਾਰ ਦਾ ਫਲ ਪੈਦਾ ਹੁੰਦਾ ਹੈ ਜੋ ਕਿ ਭਿੰਨ ਭਿੰਨ ਸ਼ਕਲਾ ਵਿੱਚ ਵਿਖਾਈ ਦਿੰਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਭਿੰਨ ਭਿੰਨ ਨਾਵਾਂ ਨਾਲ ਪੁਕਾਰਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਇਸੇ ਪ੍ਰਕਾਰ ਜਿਸ ਪ੍ਰਕਾਰ ਦਾ ਕਰਮ ਕੀਤਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਉਸੇ ਪ੍ਰਕਾਰ ਦਾ ਫਲ ਮਿਲਦਾ ਹੈ, ਭਿੰਨ ਭਿੰਨ ਪ੍ਰਯੋਗਾਂ ਰਾਹੀਂ ਜੋ ਕਰਮ ਬਣਦੇ ਹਨ, ਉਹ ਕਰਮ ਸੁੱਖ ਜਾਂ ਦੁੱਖ ਰੂਪ ਵਿੱਚ ਹੁੰਦੇ ਹਨ। ॥2-3॥
“ਆਤਮਾ ਕਲਿਆਣ ਨਾਲ ਹੀ ਕਲਿਆਣ ਨੂੰ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕਰਦਾ ਹੈ। ਪਾਪ ਸ਼ੀਲ ਵਿਚਾਰ ਦੇ ਰਾਹੀਂ ਉਹ ਪਾਪ ਫਲ ਨੂੰ ਪ੍ਰਾਪਤ ਹੁੰਦਾ ਹੈ ਹਿੰਸਕ ਆਦਮੀ ਹਿੰਸਾ ਦੇ ਰਾਹੀਂ ਹਿੰਸਾ ਨੂੰ ਪ੍ਰਾਪਤ ਹੁੰਦਾ ਹੈ। ਅਜਿਹਾ ਮਨੁੱਖ ਜਿੱਤ ਕੇ ਵੀ ਹਾਰੀਆ ਹੁੰਦਾ ਹੈ।
॥4॥
“ਪਚਾਉਣ ਲਈ ਇੱਕ ਦਿਨ ਪੱਕਨਾ ਹੋਵੇਗਾ, ਦੁਸਰੇ ਦੀ ਨਿੰਦਾ ਤੇ ਖੁਸ਼ ਹੋਣ ਵਾਲਾ ਇੱਕ ਦਿਨ ਖੁਦ ਨਿੰਦਾ ਨੂੰ ਪ੍ਰਾਪਤ ਹੁੰਦਾ ਹੈ। ਕਿਸੇ ਤੇ ਕਰੋਧ ਕਰਨ ਵਾਲੇ ਖੁਦ ਕਰੋਧ ਨੂੰ ਪ੍ਰਾਪਤ ਹੋਣਗੇ, ਕਿਉਂਕਿ ਕੋਈ ਕਰਮ ਬੇ ਅਰਥ ਨਹੀਂ ਜਾਂਦਾ। ॥5॥
“ਚੰਗੇ ਕੰਮਾਂ ਨੂੰ ਦੁਨੀਆਂ ਚੰਗਾ ਮੰਨਦੀ ਹੈ। ਮਿੱਠੇ ਰੂਪ ਵਿੱਚ ਸਵਿਕਾਰ ਕਰਦੀ ਹੈ, ਕੋੜੇ ਨੂੰ ਕੋੜਾ ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਸਖਤ ਨੂੰ ਸਖਤ ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ।
6॥
[77]
