________________
ਚੋਥਾ ਅਧਿਐਨ (ਭਾਰਦਵਾਜ ਗੋਤਰ ਅੰਗੀਰਿਸ਼ ਰਿਸ਼ਿ ਭਾਸ਼ਿਤ)
“ਆਦਾਨ ਰਖਿਅਕ, ਲੋਭੀ ਮਨੁੱਖ, ਕਰਮਾ ਦਾ ਮੂਲ, ਪਰਿਗ੍ਰਹਿ (ਸੰਗ੍ਰਹਿ) ਦਾ ਰੱਖਿਅਕ ਮਨੁੱਖ ਹੋਰ ਕੋਈ ਦੂਸਰੀ ਗੱਲ ਨਹੀਂ ਜਾਣਦਾ। ਅਜਿਹਾ ਮਨੁੱਖ ਅਸਲ ਵਿੱਚ ਅਸਾਧੂ ਕਰਮ ਕਰਨ ਵਾਲਾ ਹੈ”।
“ਕਿਸੇ ਦੇ ਨਾਲ ਰਹੇ ਬਿਨਾ ਉਸ ਦੇ ਸੁਭਾਵ ਨੂੰ ਦੂਸਰਾ ਮਨੁੱਖ ਨਹੀਂ ਜਾਣ ਸਕਦਾ, ਕਿਉਂਕਿ ਦੁਸਟ ਆਦਤ ਵਾਲੇ ਮਨੁਖ ਸੱਚਮੁਚ ਧੋਖੇ ਵਾਜ ਹੁੰਦੇ ਹਨ”। 1
“ਜੋ ਜੀਵ ਅਪਣੇ ਦੋਸ਼ਾ ਨੂੰ ਛੁਪਾਉਂਦਾ ਹੈ ਲੰਬੇ ਸਮੇਂ ਤੱਕ ਅਪਣੇ ਦੋਸ਼ਾਂ ਨੂੰ ਕਿਸੇ ਪਰ ਪ੍ਰਗਟ ਨਹੀਂ ਕਰਦਾ, ਉਹ ਸੋਚਦਾ ਹੈ ਕਿ ਦੂਸਰਾ ਕੋਈ ਵੀ ਇਸ ਪਾਪ ਨੂੰ ਨਹੀਂ ਜਾਣ ਸਕਦਾ। ਪਰ ਅਜਿਹਾ ਸੋਚਨ ਵਾਲਾ ਮਨੁੱਖ ਅਪਣਾ ਭਲਾ ਨਹੀਂ ਜਾਣਦਾ”। ॥2॥
“ਜਿਸ ਦੇ ਰਾਹੀਂ ਮੈਂ ਅਪਣੇ ਆਪ ਨੂੰ ਜਾਣ ਸਕਾਂ। ਪ੍ਰਤਖ ਜਾਂ ਸਾਹਮਣੇ ਹੋਣ ਵਾਲੇ ਆਰਿਆ (ਸ਼ਰੇਸਟ) ਅਨਾਰਿਆ (ਗਲਤ) ਕਰਮਾਂ ਨੂੰ ਵੇਖ ਸਕਾਂ। ਅਜਿਹਾ ਗਿਆਨ ਹੀ ਹਮੇਸ਼ਾ ਰਹਿਣ ਵਾਲਾ (ਸ਼ਾਸਵਤ) ਗਿਆਨ ਹੈ”। ॥3॥
“ਦੀਵਾਰ ਤੇ ਲਿਖੇ ਵਾਕ ਅਤੇ ਲੱਕੜ ਤੇ ਬਣੇ ਚਿੱਤਰ ਦੋਹੇ ਹੀ ਗਿਆਨ ਦਾ ਕਾਰਨ ਹਨ ਪਰ ਮਨੁੱਖ ਦਾ ਹਿਰਦੇ ਡੂੰਘੇ ਅਤੇ ਨਾ ਜਾਣਿਆ ਜਾ ਸਕਣ ਵਾਲਾ ਹੈ”।
|| 4 ||
“ਜਿਸ ਦੇ ਮਨ ਵਿੱਚ ਕੁੱਝ ਹੋਰ ਹੈ ਅਤੇ ਕੰਮ ਕੁੱਝ ਹੋਰ ਹਨ, ਉਹ ਇਕ ਦੁਸਰੇ ਨੂੰ ਆਖਦੇ ਹਨ ਕਿ ਤੈਂ ਮਨੁਖ ਜਨਮ ਪਾਇਆ ਹੈ”। ॥5॥
“ਘਾਹ, ਡੰਡਲ, ਕੰਟਕ ਲਤਾ (ਕੰਡੀਆਂ ਵਾਲੀ ਬੇਲ) ਬੱਦਲ, ਲਤਾ ਮੰਡਪ ਦੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਮਨੁੱਖ, ਛਲਵਾਨ, ਧੋਖੇ ਵਾਜ ਅਤੇ ਤੰਗ ਦਿਲ ਹੁੰਦੇ ਹਨ”। ॥6॥
[8]
