________________
ਨਿਰਯਾਵਲੀਕਾ ਸੂਤਰ ਨਿਰਯਾਵਲੀਕਾ ਸੂਤਰ ਵਿੱਚ ਨਰਕ ਨੂੰ ਪ੍ਰਾਪਤ ਜੀਵਾਂ ਦਾ ਵਰਨਣ ਹੈ। ਇੱਕ ਸਮੇਂ ਭਗਵਾਨ ਮਹਾਵੀਰ ਚੰਪਾ ਨਗਰੀ ਪਧਾਰੇ। ਉਸ ਸਮੇਂ ਚੰਪਾ ਦਾ ਰਾਜਾ ਕੋਣਿਕ ਅਜਾਤ ਸਤਰੂ ਸੀ, ਉਸ ਦੀ ਰਾਣੀ ਦਾ ਨਾਂ ਪਦਮਾਵਤੀ ਸੀ। ਇਸ ਅਧਿਐਨ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਇਤਿਹਾਸਕ ਯੁੱਧ ਦਾ ਵਰਨਣ ਹੈ। ਇਹ ਯੁੱਧ ਇਨਾਂ ਵਿਸ਼ਾਲ ਤੇ ਭਿਅੰਕਰ ਸੀ ਕਿ ਇਸ ਯੁੱਧ ਨੇ ਵਿਸ਼ਾਲੀ ਗਣਤੰਤਰ ਨੂੰ ਖੰਡਰਾਂ ਵਿੱਚ ਤਬਦੀਲ ਕਰ ਦਿਤਾ ਇਸ ਯੁੱਧ ਦਾ ਵਰਨਣ ਬੁੱਧ ਗ੍ਰੰਥਾ ਵਿੱਚ ਵੀ ਮਿਲਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਯੁੱਧ ਵਿੱਚ ਇਕ ਪਾਸੇ ਰਾਜਾ ਣਿਕ ਬਿੰਬਸਾਰ ਦੇ ਛੋਟੇ ਪੁੱਤਰ ਵਿਹੱਲ ਕੁਮਾਰ, 18 ਗਣਰਾਜ ਦੇ ਰਾਜੀਆਂ ਦੀ ਸੈਨਾਵਾਂ ਅਤੇ ਗਣਤੰਤਰ ਪ੍ਰਮੁੱਖ ਰਾਜਾ ਚੇਟਕ ਸੀ। ਦੂਸਰੇ ਪਾਸੇ ਰਾਜਾ ਕੋਣਿਕ ਤੇ ਉਸ ਦੀ ਵਿਸ਼ਾਲ ਸੈਣਾ ਤੇ ਸਹਾਇਕ ਰਾਜੇ ਸਨ।
ਇਸ ਅਧਿਐਨ ਵਿੱਚ ਯੁੱਧ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ ਮਹਾਰਾਣੀ ਚੇਨਾ ਦੇ ਗਰਭ ਦੇ ਜੀਵ ਦੀ ਇੱਛਾ ਪੂਰਤੀ, ਸਿੱਟੇ ਵਜੋਂ ਰਾਣੀ ਚੇਲਨਾ ਦਾ ਪਛਤਾਵੇ ਦਾ ਇਤਹਾਸਕ ਵਰਨਣ ਹੈ। ਸਥਾਨਗ ਸੂਤਰ ਵਿੱਚ ਮਾਸ ਭੋਜਣ ਨੂੰ ਨਰਕ ਦਾ ਪਹਿਲਾ ਦਰਵਾਜਾ ਆਖਿਆ ਗਿਆ ਹੈ ਇਸ ਕਾਰਨ ਰਾਜ ਪਰਿਵਾਰ ਵਿੱਚ ਮਾਸ ਖਾਣ ਦਾ ਪ੍ਰਸ਼ਨ ਹੀ ਉਤਪੰਨ ਨਹੀਂ ਹੁੰਦਾ। ਮਹਾਰਾਣੀ ਚੇਲਨਾ ਤੇ ਰਾਜ ਪਰਿਵਾਰ ਅਹਿੰਸਾ ਦੇ ਸਿਧਾਂਤ ਤੇ ਵਿਸ਼ਵਾਸ ਰੱਖਦਾ ਸੀ। ਇਹ ਮਾਸ ਭੋਜਣ ਮਜ਼ਬੂਰੀ ਵੱਸ ਲਿਆ ਫੈਸਲਾ ਸੀ ਕਿਉਂਕਿ ਮਾਤਾ ਦੇ ਗਰਭ ਦੇ ਜੀਵ ਦੀ ਇਹ ਇੱਛਾ ਸੀ ਸੋ ਉਸ ਦੀ ਪੂਰਤੀ ਲਈ ਮੰਤਰੀ ਅਭੈ ਕੁਮਾਰ ਨੇ ਅਪਣੀ ਬੁੱਧੀ ਨਾਲ ਕਸਾਈ ਦੀ ਦੁਕਾਨ ਤੋਂ ਮਾਸ ਲਿਆ ਕੇ ਰਾਜੇ ਦੇ ਸਿਨੇ ਨਾਲ ਬੰਨਿਆ ਅਤੇ ਅਪਣੀ ਹੀ ਛੁਰੀ ਨਾਲ ਉਸ ਮਾਸ ਦੀ ਚੀਰ ਫਾੜ ਕਰਕੇ ਰਾਜ ਮਾਤਾ ਦੇ ਗਰਭ ਦੇ ਜੀਵ ਦੀ ਇੱਛਾ ਪੂਰਤੀ ਕੀਤੀ। ਇਸ ਅਧਿਐਨ ਤੋਂ ਪਤਾ ਲੱਗਦਾ ਹੈ ਕਿ ਪਾਪੀ ਜੀਵ ਦੇ ਲੱਛਣ ਮਾਂ ਦੇ ਗਰਭ ਤੋਂ ਵੀ ਪਹਿਲਾਂ ਹੀ ਸ਼ੁਰੂ ਹੋ ਜਾਂਦੇ ਹਨ।
-
1
-