________________
ਹੁੰਦਾ ਹੈ ਇਨ੍ਹਾਂ ਪੰਜਾਂ ਦੇ ਸੁਮੇਲ (ਏਕਤਾ) ਨਾਲ ਹੀ ਹੁੰਦਾ ਹੈ । ਇਸ ਤਰ੍ਹਾਂ ਨਹੀਂ ਹੋ ਸਕਦਾ ਕਿ ਇਕ ਹੀ ਆਪਣੇ ਬਲ ਤੇ ਹੀ ਕੰਮ ਸਿੱਧ ਕਰੇ । ਧੀਮਾਨ ਮਨੁੱਖ ਨੂੰ ਜਿੱਦ ਛੱਡਕੇ ਸਾਰੇ ਸਿਧਾਂਤਾਂ ਵਿਚ ਮੇਲ ਬਿਠਾਉਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ । ਬਿਨਾਂ ਸਿਧਾਂਤਾਂ ਦੀ ਏਕਤਾ ਦੇ ਸਫਲਤਾ ਨਹੀਂ ਪ੍ਰਾਪਤ ਹੋ ਸਕਦੀ !
ਇਹ ਹੋ ਸਕਦਾ ਹੈ ਕਿ ਕਿਸੇ ਕੰਮ ਵਿਚ ਕੋਈ ਇਕ ਸਿਧਾਂਤ | ਪ੍ਰਮੁੱਖ ਹੋਵੇ ਤੇ ਦੂਸਰੇ ਕੁਝ ਘੱਟ ਹੋਣ । ਪਰ ਇਹ ਨਹੀਂ ਹੋ ਸਕਦਾ ਕਿ ਇਕ ਸਿਧਾਂਤ ਨਾਲ ਹੀ ਸਾਰੇ ਕੰਮ ਪੂਰੇ ਹੋਣ ।
ਭਗਵਾਨ ਮਹਾਵੀਰ ਦਾ ਉਪਦੇਸ਼ ਪੂਰਣ ਸੱਚ ਹੈ । | ਸਾਨੂੰ ਇਸਨੂੰ ਸਮਝਣ ਲਈ ਅੰਬਾਂ ਵਾਲਾ ਉਦਾਹਰਣ ਲੈਂਣਾ
ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ । ਮਾਲੀ ਬਾਗ ਵਿਚ ਅੰਬ ਬੀਜਦਾ ਹੈ । ਇਥੇ ਪੰਜਾਂ ਸਿਧਾਂਤਾਂ ਦਾ ਮੇਲ ਹੀ ਦਰਖ਼ਤ ਹੋਵੇਗਾ | ਅੰਬ ਦੀ ਗੁਠਲੀ ਵਿਚ ਅੰਬ ਪੈਦਾ ਕਰਨ ਦਾ ਭਾਵ ਹੈ । ਬੀਜੇ ਹੋਏ ਬੀਜ ਦੀ ਰਾਖੀ ਲਈ ਪੁਰਸ਼ਾਰਥ ਦੀ ਲੋੜ ਹੈ । ਪੁਰਸ਼ਾਰਥ ਵੀ ਕਰ ਲਿਆ ਪਰ ਬਿਨਾਂ ਕਾਲ ਦੇ ਤਿਆਰ ਨਹੀਂ ਹੋਵੇਗਾ ! ਕਾਲ ਦੀ ਹੱਦ ਪੂਰੀ ਹੋਣ ਤੇ ਜੇ ਕਿਸਮਤ ਚੰਗੀ ਨ ਹੋਵੇ ਤਾਂ · ਅੰਬ ਪ੍ਰਾਪਤ ਨਹੀਂ ਹੋ ਸਕਦਾ । ਕਦੇ ਕਦੇ ਕਿਨਾਰੇ ਤੇ ਲਗਿਆ ਜਹਾਜ਼ ਵੀ ਡੁੱਬ ਜਾਂਦਾ ਹੈ । ਹੁਣ ਰਹੀ ਕੁਦਰਤ ਦੀ ਗਲ । ਉਹ ਤੇ ਸਭ ਕੁੱਝ ਹੈ ਹੀ | ਅੰਬ ਤੋਂ ਅੰਬ ਹੋਣਾ ਕੁਦਰਤ ਦਾ ਅਟੱਲ ਨਿਯਮ ਹੈ । ਇਸ ਤੋਂ ਕੌਣ ਇਨਕਾਰ ਕਰ ਸਕਦਾ ਹੈ । | ਪੜ੍ਹਨ ਵਾਲੇ ਵਿਦਿਆਰਥੀ ਲਈ ਪੰਜੇ ਵਾਦ ਜ਼ਰੂਰ
. [ ੯੦ }
