________________
ਸੁਖ
ਇਹੋ ਸੱਚਾ ਰਸਤਾ ਹੈ । ਜੇ ਇਛਾਵਾਂ ਦਾ ਪੂਰਨ ਤਿਆਗਾ ਕਰਨ ਦੀ ਤਾਕਤ ਤੁਹਾਡੇ ਵਿਚ ਨਹੀਂ ਤਾਂ ਇੱਛਾਵਾਂ ਦੀ ਹੱਦ ਨਿਸ਼ਚਿਤ ਕਰ ਲਵੋ। ਇਹ ਵੀ ਸੁੱਖ ਦਾ ਇਕ-ਅੱਧ ਵਿਕਸਿਤ ਰਸਤਾ ਹੈ।” ਸੰਸਾਰ ਵਿਚ ਭੋਗਣ-ਯੋਗ ਵਸਤਾਂ ਬੇਅੰਤ ਹਨ । ਕਿਸ ਕਿਸਦੀ ਇੱਛਾ ਕਰੋਗੇ ? ਕਿਸ-ਕਿਸ ਨੂੰ ਭੋਗੋਗੇ ? ਖੁਦਗਲਾਂ (ਸੜਨ, ਗਲਣ ਵਾਲਾ ਪਦਾਰਥ) ਦਾ ਭੋਗ ਅਨੰਤਕਾਲ ਤੋਂ ਹੋ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਕੀ ਸ਼ਾਂਤੀ ਤੇ ਸੁਖ ਮਿਲਿਆ ? ਤ੍ਰਿਸ਼ਨਾ ਦੇ ਖਾਤਮੇ ਵਿਚ ਹੈ । ਸੁੱਖ ਇੱਛਾਵਾਂ ਦੇ ਖਾਤਮੇ ਵਿਚ ਹੈ । ਸੁਖੀ ਹੋਣ ਦੇ ਇਸ ਰਸਤੇ ਨੂੰ ਭਗਵਾਨ ਨੇ ਆਪਣੀ ਬਾਣੀ ਵਿਚ ਅਪਰਿਗ੍ਰਹਿ ਤੇ ਇਛਾ ਪਰਿਮਾਣ ਵਰਤ ਕਿਹਾ ਹੈ । ਇਹ ਸਾਧਕ ਦੀ ਸ਼ਕਤੀ ਤੇ ਨਿਰਭਰ ਹੈ, ਕਿ ਉਹ ਕਿਹੜਾ ਰਸਤਾ ਗ੍ਰਹਿਣ ਕਰਦਾ ਹੈ। ਅੰਤਿਮ ਸਿਧਾਂਤ ਤਾਂ ਇਹ ਹੈ ਕਿ ਪਰਿਗ੍ਰਹਿ ਦਾ ਤਿਆਗ ਕਰੋ । ਹੌਲੀ ਹੌਲੀ ਕਰੋ, ਚਾਹੇ ਇਕ ਵਾਰ ਕਰੋ, ਪਰ ਕਰੋ ਜ਼ਰੂਰ
ੴ ਪਰਿਗ੍ਰਹਿ : ਮੋਹ ਜਾਲ
ਪਰਿਗ੍ਰਹਿ ਕੀ ਹੈ ? ਇਸ ਪ੍ਰਸ਼ਨ ਤੇ ਭਗਵਾਨ ਨੇ ਆਪਣੇ ਉਪਦੇਸ਼ਾਂ ਵਿਚ ਇਸ ਪ੍ਰਕਾਰ ਕਿਹਾ ਹੈ :
* ਵਸਤੂ ਆਪਣੇ ਆਪ ਵਿਚ ਪਰਿਗ੍ਰਹਿ ਨਹੀਂ ਹੈ ਜੇ ਉਸਦੇ ਪ੍ਰਤੀ ਮੂਰਛਾ-ਭਾਵ (ਲਗਾਓ) ਆ ਗਿਆ ਤਾਂ
[ ੫੪ ]
