________________
| ਸਾਧੂ ਜੀਵਨ
ੴ ਸਾਧਨਾ ਦੇ ਰਾਹ ਤੇ ਇਤਿਹਾਸ ਦੇ ਪੰਨਿਆਂ ਤੇ ਅਸੀਂ ਹਜ਼ਾਰਾਂ ਦੀ ਸੰਖਿਆ ਵਿਚ ਨੇਤਾਵਾਂ ਨੂੰ ਅਸਫਲ ਹੁੰਦਾ ਵੇਖਦੇ ਹਾਂ । ਇਸਦਾ ਕਾਰਣ ਇਹ ਹੈ ਕਿ ਉਹ ਸਭ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਆਪਣੇ ਜੀਵਨ ਦਾ ਸੁਧਾਰ ਨਹੀਂ ਕਰ ਸਕੇ । ਦਿਲ ਵਿਚ ਥੋੜ੍ਹਾ ਜਿਹਾ ਜੋਸ਼ ਪੈਦਾ ਹੁੰਦੇ ਹੀ ਸੰਸਾਰ ਦਾ ਸੁਧਾਰ ਕਰਨ ਲਈ ਮੈਦਾਨ ਵਿਚ ਕੁੱਦ ਪਏ, ਪਰ ਜਿਉਂ ਹੀ ਕਸ਼ਟਾਂ, ਦੁੱਖਾਂ, ਰੁਕਾਵਟਾਂ ਦਾ ਭਿਅੰਕਰ ਤੂਫਾਨ ਸਾਮਣੇ ਆਇਆ, ਨਿਰਾਸ਼ ਹੋਕੇ ਵਾਪਿਸ ਆ ਗਏ । ਜਿਸ ਸਿੱਧਾਂਤ ਦੇ ਪ੍ਰਚਾਰ ਲਈ ਉਹ ਸ਼ੋਰ ਮਚਾਉਂਦੇ ਸਨ, ਜਦ ਲੋਕ ਉਸ ਵਿਚ ਉਹ : ਸਚਾਈ ਨਾ ਪਾ ਸਕੇ ਤਾਂ | ਉਨ੍ਹਾਂ ਦਾ ਅਪਮਾਨ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਤੇ ਉਹ ਖਿਸਕ ਗਏ ।
.. ਪਰ ਭਗਵਾਨ ਮਹਾਂਵੀਰ ਨੇ ਦੀਖਿਆ ਲੈਂਦੇ ਹੀ ਧਰਮ ' ਪ੍ਰਚਾਰ ਲਈ ਛੇਤੀ ਨਹੀਂ ਕੀਤੀ । ਪਹਿਲਾਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਆਪਣੇ ਆਪ ਨੂੰ ਸਾਧ ਲੈਂਣਾ ਠੀਕ ਸਮਝਿਆ । ਫਲ-ਸਰੂਪ ਦਿਲ ਵਿਚ ਇਹ ਦ੍ਰਿੜ ਤਿੱਗਿਆਂ ਹਿਣ ਕਰ ਲਈ ਕਿ ਜਦ ਤਕ ਪੂਰਾ ‘ਕੇਵਲ’ (ਬੋਧ-ਗਿਆਨ ਜਾਂ ਬ੍ਰਹਮ-ਗਿਆਨ) ਪ੍ਰਾਪਤ ਨਾ ਹੋਵੇਗਾ ਤਦ ਤਕ ਸਾਮੂਹਿਕ ਮਿਲਾਪ ਤੋਂ ਅਲਗ ਰਹਾਂਗਾ । ਇਕਾਂਤ ਵਿਚ ਵੀਰਾਗ ਭਾਵ (ਰਾਗ-ਦਵੇਸ਼ ਆਦਿ ਵਿਕਾਰਾਂ ਤੇ ਜਿੱਤ ਪਾਉਣ ਦੀ ਭਾਵਨਾ) ਦੀ ਹੀ ਸਾਧਨਾ ਕਰਾਂਗਾ ।
[ - ੧੨}
