________________
ਅਗਿਆਨ, ਮਿੱਬਿਆ ਵਿਸ਼ਵਾਸ ਨਾਲ ਭਰਪੂਰ ਆ-ਕਾਂਡ ਅਤੇ ਸਮਾਜ ਦੇ ਇਕ ਵਰਗ ਦੁਆਰਾ ਦੁਸਰੇ ਵਰਗ ਦਾ ਲੁਟਿਆ ਜਾਣਾ ਇਹ ਤਿੰਨ ਵਿਸ਼ੇਸ਼ਤਾਵਾਂ ਉਸ ` ਯੁੱਗ ਦੀਆਂ ਸਨ ।
ਭਗਵਾਨ ਪਾਰਸ਼ ਨਾਥ ਜੀ ਦਾ ਸ਼ਾਸਨ (ਧਰਮ) ਹੁਣ ਵੀ ਚੱਲ ਰਿਹਾ ਸੀ ਪਰ ਉਸ ਵਿਚ ਉਹ ਪਹਿਲਾਂ ਵਾਲਾ ਤੇਜ਼ . ਨਹੀਂ ਸੀ ਰਿਹਾ। ਉਹ ਕਾਫੀ ਸੁਸਤ ਹੋ ਚੁਕਿਆ ਸੀ । ਚਹੁੰ ਪਾਸੇ ਜੋ ਪਾਖੰਡ ਦੀ ਹਨੇਰੀ ਉੱਠ ਰਹੀ ਸੀ ਉਹ ਉਸ ਨੂੰ ਦਿੜ੍ਹਾਂ ਦੇ ਨਾਲ ਲੋਕ ਨਹੀਂ ਸਕਦਾ ਸੀ ਬੜੇ-ਬੜੇ ਵਿਦਵਾਨ, ਜੇ ਆਚਾਰੀਆ ਅਪਣਾ ਹੌਸਲਾ ਖੋ ਬੈਠੇ ਸਨ । ਉਸ-ਸਮੇਂ ਦੇ ਮਹਾਨ ਸ਼੍ਰੀ ਕੇਸ਼ੀ ਕੁਮਾਰ ਸ਼ਰਮਣ ਦੇ ਸ਼ਬਦਾਂ ਵਿਚ ਇਹ : ਸੋਚ ' ਰਹੇ ਸਨ ਕਿ ਕੀ ਕੀਤਾ ਜਾਵੇ, ਚਹੁੰ ਪਾਸੇ ਹਨੇਰਾ ਹੀ ਹਨੇਰਾ ਹੈ । ਵਿਚਾਰੀ : ਜਨਤਾ ਅੰਧਰੇ ਵਿਚ ਰਸਤੇ ਤੋਂ ਭਟਕ ਰਹੀ ਹੈ । ਕਿਤੇ: ਪ੍ਰਕਾਸ਼ ਨਹੀਂ ਮਿਲਦਾ । ਹੁਣ ਕੌਣ ਮਹਾਂਪੁਰਸ਼ ਪੈਦਾ ਹੋਵੇਗਾ, ਜੋ ਭਾਰਤ ਦੇ ਆਕਾਸ਼ ਤੇ ਸੂਰਜ ਬਣਕੇ · ਪ੍ਰਗਟ ਹੋਵੇਗਾ ਅਤੇ ਸਭ ਪਾਸੇ ਪ੍ਰਕਾਸ਼ ਦੀ ਪ੍ਰਕਾਸ਼ ਚਮਕਾ ਦੇਵੇਗਾ ।" ... : :
ਸੰਖੇਪ ਵਿਚ ਇੰਝ ਕਹਿਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ ਕਿ ਇਕ ਮਹਾਨ ਹਸਤੀ ਦੇ ਜਨਮ ਲੈਣ ਦਾ ਸਮਾਂ ਆ ਚੁਕਿਆ ਸੀ । .'" ਬੀ ਅਰਧ ਵਿਚ ਸੂਰਜ ਚਮਕਿਆਂ
ਅੱਜ ਦਾ ਬਿਹਾਰ ਤਿ, ਮਹਾਂਪੁਰਸ਼ਾਂ ਨੂੰ ਪੈਦਾ ਕਰਣ ਦੀ ਦ੍ਰਿਸ਼ਟੀ ਨਾਲ ਗੌਰਵਸ਼ਾਲੀ ਰਿਹਾ ਹੈ, ਅਨੇਕਾਂ ਮਹਾਂਪੁਰਸ਼ਾਂ
.
+
+
:
(੪)
