________________
ਹਨ ਜੋ ਇਨ੍ਹਾਂ ਗਤੀਆਂ ਦੇ ਬੰਧਨਾ ਤੋਂ ਮੁਕਤ ਹੋ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਉਹ ਜੀਵ ਹੀ ਸਿੱਧ
ਅਖਵਾਉਂਦਾ ਹੈ।
ਜੈਨ ਧਰਮ ਵਿੱਚ ਕਰਮ ਬੰਧਨ ਦੇ ਪੰਜ ਕਾਰਨ ਹਨ:
1. ਮਿੱਥਿਆਤਵ (ਗਲਤ ਧਾਰਮਿਕ ਵਿਸ਼ਵਾਸ)
2. ਅਵਰਿਤੀ (ਵਰਤਾਂ ਦਾ ਪਾਲਣ ਨਾ ਕਰਨਾ)
3. ਪ੍ਰਮਾਦ (ਅਣਗਹਿਲੀ)
4. ਕਸ਼ਾਏ (ਕਰੋਧ, ਮਾਨ, ਮਾਇਆ, ਲੋਭ ) 5. ਯੋਗ (ਮਨ, ਵਚਨ ਅਤੇ ਸਰੀਰ ਦਾ ਮੇਲ)
ਕਰਮ ਬੰਧਨ ਚਾਰ ਪ੍ਰਕਾਰ ਦਾ ਹੈ:
1. ਪ੍ਰਾਕ੍ਰਿਤੀ ਬੰਧ (ਸੁਭਾਵ)
2. ਸਥਿਤੀ ਬੰਧ (ਕਾਲ)
3. ਅਨੁਭਾਵ ਬੰਧ (ਰਸ)
4. ਪ੍ਰਦੇਸ਼ ਬੰਧ (ਕਰਮਾ ਦੇ ਪੁਦਗਲ - ਪ੍ਰਮਾਣੂ) ਜੈਨ ਧਰਮ ਅਨੁਸਾਰ ਕਰਮ ਦੇ ਅੱਠ ਪ੍ਰਮੁੱਖ ਭੇਦ ਹਨ।
1. ਗਿਆਨਾ ਵਰਨੀਆ : ਅਗਿਆਨ ਦਾ ਕਾਰਨ ਕਰਮ, ਜਿਸ ਕਾਰਨ ਗਿਆਨ ਤੇ ਪਰਦਾ ਪੈ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਇਹ ਕਰਮ ਦੇ ਕਾਰਨ ਆਤਮਾ ਦੇ ਗਿਆਨ ਦਰਸ਼ਨ ਸੁਭਾਵਿਕ ਗੁਣ ਢਕੇ ਜਾਂਦੇ ਹਨ। ਇਹ ਕਰਮ ਦੀ ਸਥਿਤੀ ਘੱਟੋ ਘੱਟ ਮਹੂਰਤ ਤੋਂ ਘੱਟ ਤੇ ਜਿਆਦਾ ਤੋਂ
IV
