________________
48
ਚੰਡਰੁਦਰਚਾਰਿਆ
ਉਜੈਨੀ ਨਗਰੀ ਵਿੱਚ ਚੰਡਰੁਦਰਚਾਰਿਆ ਨਾਂ ਦਾ ਇੱਕ ਅਚਾਰਿਆ ਅਪਣੀ ਸਾਧੂ ਮੰਡਲੀ ਨਾਲ ਰਹਿੰਦੇ ਸਨ। ਅਚਾਰਿਆ ਅਪਣੇ ਸੁਭਾਅ ਨਾਮ ਦੇ ਅਨੁਸਾਰ ਹੀ ਸੀ। ਉਹ ਗੱਲ ਗੱਲ ਤੇ ਕਰੋਧ ਨਾਲ ਲਾਲ ਪੀਲੇ ਹੋ ਜਾਂਦੇ ਸਨ। ਸਿੱਟੇ ਵਜੋਂ ਉੱਲਟ ਵਾਤਾਵਰਨ ਵਿੱਚ ਵੀ ਉਹ ਅਪਣੀ ਆਤਮਾ ਨੂੰ ਬਚਾਉਣ ਲਈ ਕਿਸੇ ਲੋਕਾਂ ਤੋਂ ਰਹਿਤ ਸੁੰਨਸਾਨ ਥਾਂ ਤੇ ਜਾ ਕੇ ਸਵਾਧਿਆਏ ਕਰਨ ਲੱਗੇ। ਇੱਕ ਵਾਰ ਕਿਸੇ ਸੇਠ ਦਾ ਪੁੱਤਰ ਵਿਆਹ ਕਰਕੇ ਅਪਣੇ ਸਾਲੇ ਨਾਲ ਅਚਾਰਿਆ ਦੇ ਦਰਸ਼ਨ ਕਰਨ ਲਈ ਆਇਆ। ਸੇਠ ਦਾ ਸਾਲਾ ਮਜਾਕਿਆ ਕਿਸਮ ਦਾ ਨੋਜਵਾਨ ਸੀ। ਉਹ ਇਹ ਵੀ ਜਾਂਣਦਾ ਸੀ, ਕਿ ਅਚਾਰਿਆ ਗੱਲ ਗੱਲ ਤੇ ਗੁੱਸੇ ਹੋ ਜਾਂਦੇ ਹਨ। ਉਸ ਨੇ ਮਜਾਕ ਮਜਾਕ ਵਿੱਚ ਅਪਣੇ ਜੀਜੇ ਵੱਲ ਇਸ਼ਾਰਾ ਕਰਦੇ ਹੋਏ ਆਖਿਆ, “ਮਹਾਰਾਜ! ਇਹ ਮੇਰੇ ਜੀਜਾ ਜੀ ਬੜੇ ਗਿਆਨੀ ਧਿਆਨੀ ਹਨ, ਅਤੇ ਵੈਰਾਗੀ ਵੀ ਹਨ। ਇਹਨਾਂ ਨੂੰ ਆਪ ਜਿਹੇ ਗੁਰੂ ਦਾ ਚੇਲਾ ਹੋਣਾ ਚਾਹਿਦਾ ਹੈ। ਇਹ ਨਾ ਵੀ ਆਖਣ ਤਾਂ ਵੀ ਆਪ ਇਹਨਾਂ ਨੂੰ ਦੀਖਿਆ ਦੇ ਦਿਉ ਕਿਉਂਕਿ ਆਪ ਜਿਹਾ ਗੁਰੂ ਮਿਲਣਾ ਔਖਾ ਹੈ ਅਤੇ ਆਪ ਨੂੰ ਅਜਿਹਾ ਚੇਲਾ ਮਿਲਣਾ ਔਖਾ ਹੈ”।
ਉਸ ਦੇ ਬਾਰ ਬਾਰ ਆਖਣ ਤੇ ਅਚਾਰਿਆ ਦਾ ਗੁੱਸਾ ਭੜਕ ਗਿਆ। ਉਹਨਾਂ ਗੁੱਸੇ ਵਿੱਚ ਆ ਕੇ ਉਸ ਸੇਠ ਪੁੱਤਰ ਦੇ ਬਾਲ ਪੁੱਟ ਦਿਤੇ ਅਤੇ ਉਸ ਨੂੰ ਸਾਧੂ ਬਣਾ ਲਿਆ। ਸਾਲਾ ਅਚਾਨਕ ਹੋਈ ਇਸ ਘਟਨਾ ਨੂੰ ਵੇਖ ਕੇ ਹੈਰਾਨ ਰਹਿ ਗਿਆ ਅਤੇ ਗੁੱਸੇ ਨਾਲ ਭਰਿਆ ਹੋਇਆ ਘਰ ਚਲਾ ਗਿਆ।
ਕੁੱਝ ਸਮਾਂ ਬੀਤਣ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਨਵੇਂ ਚੇਲੇ ਨੇ ਆਖਿਆ, “ਗੁਰੂ ਦੇਵ ਆਪ ਨੇ ਤਾਂ ਮੈਨੂੰ ਸੰਸਾਰ ਸਾਗਰ ਤੋਂ ਪਾਰ ਕਰ ਦਿੱਤਾ, ਹੁਣ ਤੁਹਾਨੂੰ ਕਸ਼ਟ ਸਹਿਣੇ ਪੈਣਗੇ ਕਿਉਂਕਿ ਮੇਰੀ [189]
,