________________
ਦੂਰਦਰ (ਕੱਛੂ) ਕਿਸੇ ਸਮੇਂ ਮੁਘਧ ਦੇਸ਼ ਦੀ ਰਾਜਧਾਨੀ ਰਾਜਹਿ ਵਿੱਚ ਭਗਵਾਨ ਮਹਾਵੀਰ ਦੀ ਧਰਮ ਸ਼ਭਾ ਵਿੱਚ ਦੁਰਦਰ ਨਾਂ ਦਾ ਮਹਾਨ ਸੰਪਤੀ ਵਾਲਾ ਦੇਵਤਾ ਆਉਂਦਾ ਹੈ। ਭਗਵਾਨ ਮਹਾਵੀਰ ਨੂੰ ਨਮਸਕਾਰ ਕਰਕੇ ਵਾਪਸ ਜਾ ਰਿਹਾ ਸੀ। ਗੌਤਮ ਸਵਾਮੀ ਨੇ ਉਸ ਦੇ ਪਿਛਲੇ ਜਨਮ ਦਾ ਹਾਲ ਪੁਛਿਆ, ਤਾਂ ਭਗਵਾਨ ਮਹਾਵੀਰ ਨੇ ਆਖਿਆ, “ਗੋਤਮ ਇਹ ਦੁਰਦਰ ਰਾਜਹਿ ਨਗਰੀ ਦੇ ਨੰਦ ਮਨੀਕਾਰ ਸੇਠ ਦਾ ਜੀਵ ਹੈ। ਪਿਛਲੇ ਜਨਮ ਵਿੱਚ ਇਸ ਨੇ ਧਰਮ ਦੀ ਵਿਰਾਧਨਾ ਕੀਤੀ, ਸਿੱਟੇ ਵਜੋਂ ਇਸ ਨੂੰ ਅੰਤ ਸਮੇਂ ਕੋਹੜ ਰੋਗ ਪੈਦਾ ਹੋ ਗਿਆ। ਇਹ ਅਪਣੀ ਬਣਾਈ ਸੁੰਦਰ ਬਾਵੜੀ ਵਿੱਚ ਮੋਹ ਕਾਰਨ ਕੱਛੂ ਦੇ ਰੂਪ ਵਿੱਚ ਪੈਦਾ ਹੋਇਆ। | ਕੁੱਝ ਸਮੇਂ ਬਾਅਦ ਉਸ ਬਾਗ ਵਿੱਚ ਆਉਣ ਵਾਲੇ ਲੋਕਾਂ ਨੇ ਨੰਦ ਮਨੀਕਾਰ ਦੀ ਪ੍ਰਸ਼ੰਸਾ ਅਤੇ ਮਹਿਮਾ ਸੁਣੀ। ਉਸ ਕੱਛੂ ਨੂੰ ਇਹ ਮਹਿਮਾ ਸੁਣ ਕੇ ਜਾਤੀ ਸਿਮਰਨ ਗਿਆਨ ਪ੍ਰਾਪਤ ਹੋ ਗਿਆ। ਉਸ ਨੂੰ ਯਾਦ ਆਇਆ ਕਿ ਮੈਂ ਪਿਛਲੇ ਜਨਮ ਵਿੱਚ ਭਗਵਾਨ ਮਹਾਵੀਰ ਦਾ ਉਪਾਸ਼ਕ ਬਣਿਆ ਸੀ। ਸਾਧੂਆਂ ਦੀ ਸੰਗਤ ਨਾ ਮਿਲਣ ਕਾਰਨ ਮੈਂ ਝੂਠੇ ਵਿਸ਼ਵਾਸ ਵਿੱਚ ਫਸ ਕੇ ਹੁਣ ਕੱਛੂ ਦੀ ਜੂਨੀ ਵਿੱਚ ਆ ਗਿਆ ਹਾਂ। ਜੀਵਨ ਦੇ ਸੁਧਾਰ ਲਈ ਮੈਨੂੰ ਉਪਾਸਕ ਦੇ ਵਰਤਾਂ ਦੀ ਅਰਾਧਨਾ ਕਰਨੀ ਚਾਹੀਦੀ ਹੈ। ਉਸ ਨੇ ਬਾਵੜੀ ਵਿੱਚ ਹੀ ਦੋ ਦੋ ਵਰਤਾਂ ਦੀ ਤੱਪਸਿਆ ਅਤੇ ਪਾਰਨਾ ਕਰਨਾ ਸ਼ੁਰੂ ਕੀਤਾ। ਉਹ ਬਾਵੜੀ ਦੇ ਕਿਨਾਰੇ ਸ਼ੁੱਧ ਇਸ਼ਨਾਨ ਰਾਹੀਂ ਜਲ ਅਤੇ ਮਿਟੀ ਰਾਹੀਂ ਜੀਵਨ ਗੁਜਾਰਨ ਲੱਗਾ। ਸੰਜੋਗ ਨਾਲ ਇੱਕ ਵਾਰ ਫੇਰ ਉਸ ਨਗਰੀ ਵਿਚ ਭਗਵਾਨ ਮਹਾਵੀਰ ਪਧਾਰੇ। ਸਾਰੇ ਸ਼ਹਿਰ ਵਿੱਚ ਭਗਵਾਨ ਮਹਾਵੀਰ ਦੇ ਪਧਾਰਨ ਦੀ ਖਬਰ ਫੈਲ ਗਈ। ਲੋਕ ਬਾਵੜੀ ਦੇ ਕਿਨਾਰੇ ਬੈਠ ਕੇ ਉਹਨਾ ਦੇ ਪਧਾਰਨ ਦੀਆਂ ਗੱਲਾਂ ਕਰਨ ਲੱਗੇ। ਇਹ ਸੁਣ ਕੇ ਕੱਛ ਦਾ ਜੀਵ ਇੱਕ ਕਮਲ ਦਾ ਫੁੱਲ ਲੈ ਕੇ
[187]