________________
ਅਜਾਤਸ਼ਤਰੂ ਕੋਣਿਕ ਦੇ ਜਨਮ ਸਮੇਂ ਵੀ ਉਸ ਦੇ ਮਨ ਵਿੱਚ ਕਈ ਅਸੁਭ ਭਾਵਨਾਵਾਂ ਉਠੀਆਂ ਸਨ। ਉਸ ਦਾ ਮਨ ਕੀਤਾ ਸੀ, ਕਿ ਮੈਂ ਆਪਣੇ ਪਤੀ ਦੇ ਕਾਲਜੇ ਦਾ ਮਾਸ ਖਾਵਾਂ। ਅਭੈ ਕੁਮਾਰ ਨੇ ਅਪਣੀ ਛੋਟੀ ਮਾਂ ਦੀ ਇੱਛਾ ਕਿਸੇ ਢੰਗ ਨਾਲ ਪੂਰੀ ਕੀਤੀ ਪਰ ਚੇਲਨਾ ਨੇ ਕੀਤੇ ਮਾਸ ਭੋਜਨ ‘ਤੇ ਬਹੁਤ ਪਛਤਾਵਾ ਹੋਇਆ। ਉਸ ਨੇ ਸੋਚਿਆ ਕਿ ਜੋ ਜੀਵ ਗਰਭ ਵਿੱਚ ਆਉਣ ਸਮੇਂ ਹੀ ਅਪਣੇ ਪਿਤਾ ਵਾਰੇ ਗਲਤ ਵਿਚਾਰ ਰੱਖਦਾ ਹੈ। ਉਸ ਨੂੰ ਨਸ਼ਟ ਕਰਦੇਣਾ ਹੀ ਚੰਗਾ ਹੈ। ਅਜਿਹਾ ਸੋਚ ਕੇ ਪਹਿਲਾਂ ਤਾਂ ਉਸ ਨੇ ਅਪਣਾ ਗਰਭ ਨਸ਼ਟ ਕਰਨ ਲਈ ਹਰ ਪ੍ਰਕਾਰ ਦੇ ਉਪਾਅ ਕੀਤੇ ਪਰ ਜਦ ਇਹ ਉਪਾਅ ਵਿਅਰਥ ਗਏ। ਆਪਣੇ ਪਿਆਰੇ ਪੁੱਤਰ ਨੂੰ ਰੂੜੀ ਪਰ ਸੁਟਵਾ ਦਿੱਤਾ।
ਜਦ ਕੋਣਿਕ ਨੇ ਸ਼੍ਰੇਣਿਕ ਰਾਜਾ ਨੂੰ ਕੈਦ ਕਰਕੇ ਗੱਦੀ ਪਰ ਕਬਜਾ ਕਰ ਲਿਆ ਤਾਂ ਉਸ ਸਮੇਂ ਰਾਣੀ ਚੇਲਨਾ ਨੇ ਆਪਣੇ ਪੁੱਤਰ ਨੂੰ ਯਾਦ ਦਵਾਇਆ ਕਿ ਤੂੰ ਦੇਵਤਾ ਜਿਹੇ ਪੂਜਨ ਯੋਗ ਪਿਤਾ ਨੂੰ ਕੈਦ ਕਰ ਲਿਆ ਹੈ। ਤੈਨੂੰ ਨਹੀਂ ਪਤਾ ਕਿ ਉਸ ਨੇ ਤੈਨੂੰ ਰੂੜੀ ਤੋਂ ਚੁੱਕ ਕੇ ਮੇਰੇ ਕੋਲ ਪਾਲਣ ਲਈ ਦਿੱਤਾ ਸੀ। ਮਾਂ ਦੀ ਗੱਲ ਸੁਣ ਕੇ ਕੋਣਿਕ ਦੇ ਮਨ ‘ਤੇ ਡੂੰਘਾ ਪ੍ਰਭਾਵ ਹੋਇਆ। ਉਹ ਹਥੌੜਾ ਲੈ ਕੇ, ਜਦ ਸੰਗਲ ਤੋੜਨ ਜਾ ਰਿਹਾ ਸੀ ਤਾਂ ਸ਼੍ਰੇਣਿਕ ਨੇ ਸੋਚਿਆ ਕਿ ਇਹ ਦੁਸ਼ਟ ਮੈਨੂੰ ਹਥੋੜੇ ਨਾਲ ਮਾਰ ਦੇਵੇਗਾ। ਇਸ ਦੇ ਹੱਥੇ ਮਰਨ ਨਾਲੋ ਚੰਗਾ ਹੈ ਕਿ ਮੈਂ ਅਪਣੀ ਜੀਵਨ ਲੀਲਾ ਅਪਣੇ ਹੱਥੋਂ ਹੀ ਸਮਾਪਤ ਕਰ ਲਵਾਂ। ਇਹ ਸੋਚਕੇ ਰਾਜੇ ਅੰਗੂਠੀ ਵਿੱਚ ਰੱਖਿਆ ਜਹਿਰ ਖਾ ਲਿਆ। ਪਤੀ ਦੀ ਮੌਤ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਰਾਣੀ ਚੇਲਨਾ ਬਹੁਤ ਦੁੱਖੀ ਹੋਈ। ਉਸ ਨੇ ਸਾਰਾ ਜੀਵਨ ਸ਼ੀਲ ਧਰਮ ਦਾ ਪਾਲਣ ਕੀਤਾ। ਇੱਕ ਵਾਰ ਰਾਣੀ ਚੇਲਨਾ ਰਾਜਾ ਸ਼੍ਰੇਣਿਕ ਨਾਲ ਜੰਗਲ ਵਿੱਚ ਜਾ ਰਹੀ ਸੀ, ਉਸ ਨੇ ਇੱਕ ਨੌਜਵਾਨ ਅਨਾਥੀ ਮੁਨੀ ਨੂੰ ਤੱਪ ਕਰਦੇ ਹੋਏ ਵੇਖ ਕੇ ਰਾਜਾ ਣਿਕ ਤੇ ਇਨ੍ਹਾਂ ਡੂੰਗਾ ਅਸਰ ਪਿਆ ਕਿ ਉਸ ਨੇ ਜੈਨ ਧਰਮ ਅਪਣਾ ਲਿਆ।
[6]