________________
********************************* ਦੇ ਲਈ ਗੁੰਮ ਜਾਣ ਦਾ ਬਾਰ-ਬਾਰ ਫਿਕਰ ਹੋਣਾ ਆਰਤ ਰੋਦਰ ਧਿਆਨ ਦਾ ਪਹਿਲਾ ਪ੍ਰਕਾਰ ਹੈ। 6
ਸਿਰ ਦਰਦ ਜਿਵੇਂ ਕਿਸੇ ਦਰਦ ਨੂੰ ਮਿਟਾਉਣ ਦੇ ਲਈ ਲਗਾਤਾਰ ਸੋਚਣਾ ਅਤੇ ਫਿਰ ਮਿਟ ਜਾਵੇ ਅਤੇ ਨਾ ਹੋਵੇ, ਇਹ ਚਿੰਤਾ ਆਰਤ ਧਿਆਨ ਦੀ ਦੂਜੀ ਕਿਸਮ
ਹੈ।
-
-
7
ਪ੍ਰਾਪਤ ਵਿਸ਼ਿਆਂ ਦਾ ਵਿਯੋਗ ਨਾ ਹੋਵੇ, ਇਸ ਲਈ ਰਾਗੀ ਮਨੁੱਖ ਲਗਾਤਾਰ * ਚਿੰਤਨ ਕਰਦਾ ਰਹਿੰਦਾ ਹੈ। ਸੰਯੋਗ ਨਾ ਹੋਵੇ ਤਾਂ ਸੰਯੋਗ ਦੀ ਪ੍ਰਾਪਤੀ ਦੀ ਇੱਛਾ ਕਰਦਾ ਹੈ। ਇਹ ਆਰਤ ਧਿਆਨ ਦਾ ਤੀਜਾ ਪ੍ਰਕਾਰ ਹੈ। 8
ਦੇਵਇੰਦਰ ਅਤੇ ਚੱਕਰਵਰਤੀਆਂ ਦੇ ਗੁਣਾਂ ਅਤੇ ਸੰਪਤੀਆਂ ਦੀ ਇੱਛਾ ਕਰਨ ਨਾਲ ਪੈਦਾ ਹੋਣ ਵਾਲਾ ਚਿੰਤਨ ਅਗਿਆਨ ਦਾ ਨਤੀਜਾ ਹੈ। ਇਹ ਆਰਤ ਧਿਆਨ ਦੀ ਚੌਥੀ ਅਤੇ ਮਾੜੀ ਕਿਸਮ ਹੈ।
-
9
ਇਹ ਚਾਰ ਪ੍ਰਕਾਰ ਦਾ ਆਰਤ, ਧਿਆਨ, ਰਾਗ, ਦਵੇਸ਼ ਅਤੇ ਮੋਹ ਦੀ ਕਾਲਖ ਵਿਅਕਤੀਆਂ ਨੂੰ ਹੁੰਦਾ ਹੈ। ਆਰਤ ਧਿਆਨ ਪਸ਼ੂ ਗਤੀ ਦਾ ਅਤੇ ਜਨਮ ਮਰਨ ਵਿੱਚ ਵਾਧੇ ਦਾ ਮੂਲ ਕਾਰਨ ਹੈ। 10
ਮੁਨੀ ਲੋਕ ਰਾਗ ਦਵੇਸ਼ ਤੋਂ ਨਿਰਪੱਖ ਰਹਿੰਦੇ ਹਨ। ਉਹ ਜਾਣਦੇ ਹਨ ਕਿ ਹਰ ਚੀਜ਼ ਪਿਛਲੇ ਜਨਮ ਦੇ ਕਰਮਾਂ ਦਾ ਫ਼ਲ ਹੈ। ਇਸ ਲਈ ਉਹ ਵਸਤੂ ਸੁਭਾਅ ਦੇ ਚਿੰਤਨ ਵਿੱਚ ਲੀਨ ਰਹਿੰਦੇ ਹੋਏ ਸਭ ਕੁਝ ਸਮਤਾਪੂਰਵਕ ਸਹਿਣ ਕਰਦੇ ਹਨ।
ਜੇ ਕੋਈ ਸਾਧ ਪ੍ਰਾਪਤੀ ਦੀ ਇੱਛਾ ਤੋਂ ਰਹਿਤ ਹੈ ਅਤੇ ਗਿਆਨ ਦੀ ਚੰਗੀ ਸਹਾਇਤਾ ਨਾਲ ਤਪ ਅਤੇ ਸੰਯਮ ਦੇ ਰੂਪ ਵਿੱਚ ਉਪਰੋਕਤ ਪੀੜ ਨੂੰ ਦੂਰ ਕਰਦਾ ਹੈ ਤਾਂ ਉਸ ਨੂੰ ਘੱਟ ਅਤੇ ਜ਼ਰੂਰੀ ਪਾਪਾਂ ਦਾ ਸਹਾਰਾ ਲੈਣਾ ਪੈਂਦਾ ਹੈ। ਉਸ ਦਾ ਫ਼ਲ ਧਰਮ ਧਿਆਨ ਹੈ, ਉਹ ਆਰਤ ਧਿਆਨ ਨਹੀਂ ਹੈ। 12
********************************