________________
ਸਿੱਧ ਆਲੋਕ ਵਿੱਚ ਰੁਕਦੇ ਹਨ। ਲੋਕ ਦੇ ਉੱਪਰਲੇ ਅਗਰ ਭਾਗ ਵਿੱਚ ਸਥਾਪਤ ਹੁੰਦੇ ਹਨ ਅਤੇ ਤ੍ਰਿਯੰਕ ਲੋਕ ਵਿੱਚ ਸ਼ਰੀਰ ਨੂੰ ਤਿਆਗ ਕੇ ਉਹ ਲੋਕ ਦੇ ਅਗਰ ਭਾਗ ਵਿੱਚ ਜਾਕੇ ਸਿੱਧ ਹੁੰਦੇ ਹਨ। ॥286 ॥
ਸ਼ਰੀਰ ਨੂੰ ਛੱਡਦੇ ਸਮੇਂ ਅੰਤਮ ਸਮੇਂ ਜੋ ਸੰਸਥਾਨ (ਆਕਾਰ) ਹੁੰਦਾ ਹੈ ਆਤਮ ਦੇਸ਼ਾਂ ਦੇ ਘਨੀਭੂਤ ਹੋ ਕੇ ਉਹੀ ਸੰਸਥਾਨ ਸਿੱਧ ਅਵਸਥਾ ਦਾ ਹੁੰਦਾ ਹੈ। ॥287॥
ਆਖਰੀ ਜਨਮ ਵਿੱਚ ਸ਼ਰੀਰ ਦਾ ਜੋ ਦੀਰਗ ਜਾਂ ਘੱਟ ਪ੍ਰਮਾਣ ਹੁੰਦਾ ਹੈ ਉਸ ਦਾ ਇੱਕ ਤਿਹਾਈ ਭਾਗ ਤੋਂ ਘੱਟ ਸਿੱਧਾਂ ਦੀ ਅਵਗੁਨਾਂ ਹੁੰਦੀ ਹੈ। 288॥
ਸਿੱਧਾਂ ਦੀ ਜ਼ਿਆਦਾ ਤੋਂ ਜ਼ਿਆਦਾ ਅਵਗੁਨਾਂ 333 ਧਨੁਸ਼ ਤੋਂ ਕੁੱਝ ਜ਼ਿਆਦਾ ਹੁੰਦੀ ਹੈ। ਇਸ ਪ੍ਰਕਾਰ ਜਾਣਨਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ। ॥289॥
ਚਾਰ ਰਤਨੀ ਅਤੇ ਇੱਕ ਰਤਨੀ ਦਾ ਤਿਸਰਾ ਭਾਗ ਘੱਟ ਅਜਿਹੀ ਸਿੱਧਾਂ ਦੀ ਦਰਮਿਆਨੀ ਅਵਗੁਨਾਂ ਆਖੀ ਗਈ ਹੈ। ॥290॥
ਸਿੱਧਾਂ ਦੀ ਇੱਕ ਰਤਨੀ ਅਤੇ 8 ਉਂਗਲ ਤੋਂ ਕੁੱਝ ਜ਼ਿਆਦਾ ਅਵਗੁਨਾਂ ਹੁੰਦੀ ਹੈ। ਇਹ ਸਿੱਧਾਂ ਦੀ ਘੱਟ ਅਵਗੁਨਾਂ ਆਖੀ ਗਈ ਹੈ। ॥291॥
ਆਖਰੀ ਜਨਮ ਵਿੱਚ ਸ਼ਰੀਰ ਦੇ ਤਿੰਨ ਭਾਗ ਵਿੱਚੋਂ ਇੱਕ ਭਾਗ ਘੱਟ ਅਵਗੁਨਾਂ ਵਾਲੇ ਸਿੱਧ ਹੁੰਦੇ ਹਨ। ਬੁਢਾਪੇ ਅਤੇ ਮਰਨ ਤੋਂ ਮੁਕਤ ਸਿਧਾਂ ਦਾ ਸੰਸਥਾਨ ਅਨਿਤ ਹੁੰਦਾ ਹੈ। ॥292 ॥
ਜਿਸ ਸਥਾਨ ਤੇ ਇੱਕ ਸਿਧ ਨਿਵਾਸ ਕਰਦਾ ਹੈ ਉਸੇ ਸਥਾਨ ਤੇ ਸੰਸਾਰ ਤੋਂ ਮੁਕਤ ਅਨੰਤ ਸਿਧ ਨਿਵਾਸ ਕਰਦੇ ਹਨ। ਉਹ ਸਾਰੇ ਲੋਕ ਦੇ ਆਖਰੀ ਹਿੱਸੇ ਨੂੰ ਛੋਹਦੇ ਹੋਏ ਇੱਕ ਦੁਸਰੇ ਦਾ ਅਵਗੁਨ ਕਰਦੇ ਰਹਿੰਦੇ ਹਨ। ॥293॥
ਸ਼ਰੀਰ ਰਹਿਤ, ਗਾੜੇ ਆਤਮ ਦੇਸ਼ਾ ਵਾਲੇ, ਨਿਰਾਕਾਰ ਅਤੇ ਸਾਕਾਰ ਗਿਆਨ ਵਾਲੇ ਅਣਗਿਹਲੀ ਰਹਿਤ ਇਹ ਸਿਧਾਂ ਦੇ ਲੱਛਨ ਹਨ। ॥294॥
38