________________
ਜਿੰਨਰਾਂ ਦੇ ਰਾਹੀਂ ਇਹ ਪ੍ਰਿਥਵੀ ਨਿਰਮਲ ਪਾਣੀ ਦੇ ਕਣ, ਬਰਫ, ਗਊ ਦੇ ਦੁੱਧ, ਸਮੁੰਦਰ ਦੇ ਉੱਪਰ ਦੀ ਛੱਗ ਦੇ ਰੰਗ ਵਾਲੀ ਅਤੇ ਉਲਟੇ ਛੱਤਰ ਦੇ ਆਕਾਰ ਵਾਲੀ ਆਖੀ ਗਈ ਹੈ। ॥278॥
ਈਸ਼ਤ ਪ੍ਰਾਗ ਭਾਰਾ ਪ੍ਰਿਥਵੀ ਦੀ 45 ਲੱਖ ਯੋਜਨ ਲੰਬਾਈ, ਚੋੜਾਈ ਹੁੰਦੀ ਹੈ ਅਤੇ ਉਸ ਤੋਂ ਤਿੰਨ ਗੁਣਾਂ ਤੋਂ ਕੁੱਝ ਜਿਆਦਾ ਘੇਰਾ ਹੁੰਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਪ੍ਰਕਾਰ ਜਾਣਨਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ। ॥279॥
| ਇਹ ਘੇਰਾ ਇੱਕ ਕਰੋੜ 42 ਲੱਖ 30 ਹਜ਼ਾਰ 249 ਤੋਂ ਕੁੱਝ ਜਿਆਦਾ ਹੈ। ॥280
ਉਹ ਪ੍ਰਿਥਵੀ ਮੱਧ ਭਾਗ ਵਿੱਚ 8 ਯੋਜਨ ਮੋਟਾਈ ਵਾਲੀ ਹੈ ਅਤੇ ਇਹ ਕ੍ਰਮਵਾਰ ਘੱਟਦੇ ਘੱਟਦੇ ਮੱਖੀ ਦੇ ਪੱਖ ਤੋਂ ਵੀ ਪਤਲੀ ਹੋ ਜਾਂਦੀ ਹੈ। ॥281॥
ਉਹ ਪ੍ਰਿਥਵੀ ਸੰਖ, ਸਫੈਦ ਰਤਨ ਅਤੇ ਅਰਜੁਨ ਜੈਸੇ ਰੰਗ ਦੀ ਤਰ੍ਹਾਂ (ਸਫੈਦ ਸੋਨੇ) ਦੇ ਰੰਗ ਵਾਲੀ ਅਤੇ ਉਲਟੇ ਛੱਤਰ ਦੇ ਆਕਾਰ ਵਾਲੀ ਹੈ। ॥282॥ ਸਿੱਧਾਂ ਦੇ ਸਥਾਨ, ਆਕਾਰ ਅਤੇ ਸ਼ਪਰਸ:
ਸਿੱਧ ਸ਼ਿਲਾ ਦੇ ਉੱਪਰ ਇੱਕ ਯੋਜਨ ਦੇ ਬਾਅਦ ਲੋਕ ਦਾ ਅੰਤ ਹੁੰਦਾ ਹੈ। ਉਸ ਇੱਕ ਯੋਜਨ ਦੇ 16ਵੇਂ ਭਾਗ ਵਿੱਚ ਸਿੱਧ ਸਥਾਨ ਸਥਾਪਤ ਹੈ। ॥283॥
| ਉੱਥੇ ਉਹ ਸਿੱਧ ਨਿਸਚੈ ਹੀ ਵੇਦਨਾ (ਕਸ਼ਟ) ਰਹਿਤ, ਮਮਤਾ ਰਹਿਤ, ਲਗਾਉ ਭਾਵ ਰਹਿਤ ਅਤੇ ਸ਼ਰੀਰ ਰਹਿਤ ਘਨੀਭੂਤ ਆਤਮਦੇਸ਼ ਤੋਂ ਬਣੇ ਆਕਾਰ ਵਾਲੇ ਹੁੰਦੇ ਹਨ।
284॥
ਸਿੱਧ ਕਿਥੇ ਠਹਿਰਦੇ ਹਨ? ਸਿੱਧ ਕਿਥੇ ਸਥਾਪਤ ਹੁੰਦੇ ਹਨ? ਕਿਥੇ ਉਹ ਸ਼ਰੀਰ ਤਿਆਗਦੇ ਹਨ ਅਤੇ ਕਿਥੇ ਜਾਕੇ ਸਿੱਧ ਹੁੰਦੇ ਹਨ? ॥285॥
37