________________
ਹੋਵੇ ਜਾਂ ਸਭਾ ਵਿੱਚ, ਸੌਂਦਾ ਹੋਵੇ ਜਾਂ ਜਾਗਦਾ ਹੋਵੇ ਅਤੇ ਕਿਸੇ ਵੀ ਅਵਸਥਾ ਵਿੱਚ ਬਨਸਪਤਿ ਕਾਇਆ ਦੇ ਜੀਵਾਂ ਦੀ ਜਤਨਾ (ਰੱਖਿਆ) ਇਸ ਪ੍ਰਕਾਰ ਕਰੇ, ਬੀਜਾਂ ਦੇ ਉਪਰ, ਅੰਕੁਰ ਦੇ ਉਪਰ, ਅੰਕੁਰ ਵਿੱਚ ਰਹੇ ਅੰਨ ਆਦਿਵਸਤੂ ਉਪਰ, ਹਰੇ ਘਾਹ ਦੇ ਉਪਰ ਅਨਾਜ ਦੇ ਖੇਤਾਂ ਵਿੱਚ, ਅਨਾਜ ਆਦਿ ਦੇ ਉਪਰ, ਘੁਣ ਆਦਿ ਜੰਤੂ ਵਾਲੇ ਆਸਨ ਆਦਿ ਵਸਤਾਂ ਦੇ ਉਪਰ ਨਾਂ ਆਪ ਘੁੰਮੇ, ਨਾਂ ਖੜਾ ਹੋਏ, ਨਾਂ ਬੈਠੇ, ਨਾਂ ਕਿਸੇ ਹੋਰ ਨੂੰ ਹਾਸਲ ਕਰਾਵੇ, ਨਾਂ ਕਿਸੇ ਹੋਰ ਤੋਂ ਅਜਿਹਾ ਕਰਵਾਵੇ, ਖੜੇ ਹੋਏ ਬੈਠੇ ਹੋਏ, ਸੋਏ ਹੋਏ ਨੂੰ ਚੰਗਾ ਸਮਝੇ। ਅਜਿਹਾ ਭਗਵਾਨ ਮਹਾਂਵੀਰ ਨੇ ਆਖਿਆ ਹੈ ਇਸ ਲਈ ਜੀਵਨ ਭਰ ਕ੍ਰਿਤ ਕਾਰਿਤ ਤੇ ਅਨਮੋਦਿਤ ਰੂਪ ਬਨਸਪਤੀ ਦਿਨ ਹਿੰਸਾ ਦਾ ਮਨ ਬਚਨ ਤੇ ਕਾਇਆ ਦਾ ਤਿੰਨ ਕਰਨ ਯੋਗ ਵਚਨ ਕਰਾਂਗਾ ਨਾਂ ਕਿਸੇ ਹੋਰ ਤੇ ਕਰਾਵਾਂਗਾ ਪ੍ਰਭੂ ! ਪਹਿਲਾਂ ਕੀਤੀ ਰਾਈ ਹਿੰਸਾ ਦੀ ਪ੍ਰਤਿਕਮਣ ਰੂਪ ਵਿੱਚ ਆਲੋਚਨਾ ਕਰਦਾ ਹਾਂ ਆਤਮ ਸਾਖੀ ਨਾਲ ਨਿੰਦਾ ਕਰਦਾ ਹਾਂ ਗੁਰੂ ਸਾਖੀ ਨਾਲ ਗਰਹਾ ਕਰਦਾ ਹਾਂ ਬਨਸਪਤੀ ਕਾਇਆ ਕਰਨ ਵਾਲੀ ਆਤਮਾ ਤਿਆਗ ਕਰਦਾ ਹਾਂ। ॥੨੨॥
ਤਰੱਸ ਕਾਇਆ ਦੇ ਜੀਵਾਂ ਦੀ ਰੱਖਿਆ: ਉਪਰੋਕਤ ਪੰਜ ਮਹਾਂਵਰਤਾ ਦਾ ਧਾਰਮ, ਸੰਜਮੀ, ਭਿੰਨ-ਭਿੰਨ ਤਪਸਿੱਆਵਾਂ ਵਿੱਚ ਲੱਗਾ ਹੋਇਆ ਅਤੇ ਪਛਖਾਨ ਰਾਹੀਂ ਪਾਪ ਕਰਮ ਦਾ ਨਸ਼ਟ ਕਰਨ ਵਾਲਾ ਭਿਖਸ਼ੂ ਭਿਖਸ਼ਣੀ ਦਿਨ ਹੋਵੇ, ਜਾਂ ਰਾਤ ਹੋਵੇ, ਇੱਕਲਾ ਹੋਵੇ ਜਾਂ ਸਭਾ ਵਿੱਚ ਹੋਵੇ ਸੌਂਦਾ ਹੋਵੇ, ਜਾਗਦਾ ਹੋਵੇ, ਦੂਸਰੇ ਕਿਸੇ ਵੀ ਅਵਸਥਾ ਵਿੱਚ ਹੋਵੇ, ਤਰੱਸ ਕਾਇਆ ਦੇ ਜੀਵਾਂ ਦੀ ਰੱਖਿਆ ਇਸ ਪ੍ਰਕਾਰ ਕਰੇ ਕਿ ਕੀੜਾ, ਪਤੰਗ, ਕੁੰਬੂ, ਕੀੜੀ ਆਦਿ ਦੋ ਇੰਦਰੀਆਂ ਤਿੰਨ ਇੰਦਰੀਆਂ, ਚਾਰ ਇੰਦਰੀਆਂ ਵਾਲੇ ਜੀਵਾਂ ਦਾ ਹੱਥ, ਪੈਰ, ਬਾਂਹ, ਪੱਟ ਰਾਹੀਂ, ਪੇਟ ਤੇ ਮੱਥੇ ਤੇ, ਕਪੜੇ ਨਾਲ, ਡੰਡੇ ਨਾਲ, ਅੋਘੇ ਨਾਲ, ਗੁੱਛਗ (ਛੋਟਾ ਅੋਘਾ) ਨਾਲ, ਉਦਕ (ਪਿਸ਼ਾਬ ਦੇ ਪਾਤਰ) ਜਾਂ ਟੁੱਟੀ ਤਿਆਗ ਦੇ ਪਾਤਰ ਵਿੱਚ, ਡੰਡਿਆਂ ਤੇ, ਚੋਂਕੀ ਤੇ ਫੱਟੇ ਤੇ ਮੇਜ,
