________________
ਦੁੱਪਟਾ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਮੋਢੇ ਤੇ ਰਖ ਦਿਤਾ ਉਥੇ ਖੜੇ ਸਭ ਲੋਕ ਦੀਖਿਆ ਦਾ ਇਹ ਨਜ਼ਾਰਾ · ਨਾ ਦੇਖ ਸਕੇ ਉਹ ਭਾਵੁਕ ਹੋ ਕੇ ਰੋਣ ਲੱਗ ਪਏ । ਫੇਰ ਹੌਲੀ ਹੌਲੀ ਲੋਕੀ ਦੁਖੀ ਹਿਰਦੇ ਨਾਲ ਰਾਜਕੁਮਾਰ ਵਰਧਮਾਨ ਨੂੰ ਛੱਡ ਕੇ ਚੱਲ ਪਏ ।
| ਜਦ ਮਹਾਵੀਰ ਇਕਲੇ ਹੋ ਗਏ ਤਦ ਉਨ੍ਹਾਂ ਸਭ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਸਿਧਾਂ ਮੁਕਤ ਆਤਮਾਵਾਂ) ਨੂੰ ਨਮਸਕਾਰ ਕੀਤਾ ਅਤੇ ਪ੍ਰਗਿਆ ਕੀਤੀ ਕਿ “ ਮੈਂ ਅੱਜ ਤੋਂ ਸਾਰੇ ਪਾਪਕਾਰੀ ਕੰਮਾਂ ਨੂੰ ਛੱਡਦਾ ਹਾਂ, ਜਿੰਦਗੀ ਭਰ ਮਨ ਵਚਨ ਅਤੇ ਸ਼ਰੀਰ ਰਾਹੀ ਪਾਪ ਕਰਮ ਨਾ ਕਰਾਂਗਾ, ਨਾ ਕਰਵਾਵਾਂਗਾ। ਕਰਦੇ ਨੂੰ ਚੰਗਾ ਸਮਝਾਂਗਾ ਭਗਵਾਨ ਦੀ ਦੀਖਿਆ ਵਾਲੇ ਦਿਨ ਉਤਰਾਫਾਲਗੁਣੀ ਨੱਛਤਰ ਸੀ ।ਚੰਦਰਮਾ ਦਾ ਯੋਗ ਸੀ ।ਵਿਜੈ ਨਾਂ ਦਾ ਮਹੂਰਤ ਸੀ । ਸੁਵਰਤ ਨਾਂ ਦਾ ਦਿਨ ਸੀ ।
ਜਦ ਵਰਧਮਾਨ ਨੇ ਪਾਪਾਂ ਤੋਂ ਮੁਕਤ ਜੀਵਨ ਦੀ ਪ੍ਰਤਿਗਿਆ ਧਾਰਨ ਕੀਤੀ ਤਾਂ ਉਸ ਸਮੇਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਮਨ ਪ੍ਰਯਵ ਨਾਂ ਦਾ ਚੌਥਾ ਗਿਆਨ ਪ੍ਰਾਪਤ ਹੋ ਗਿਆ । ਜਿਸ ਗਿਆਨ ਰਾਹੀਂ ਉਹ ਸਭ ਦੇ ਮਨ ਦਾ ਹਾਲ ਜਾਨ ਸਕਦੇ ਸਨ । ਗਰੀਬ ਬਾਹਮਣ ਦਾ ਦੁਖ ਦੂਰ ਕਰਨਾ
ਅਜੇ ਮਹਾਵੀਰ ਨੇ ਦੀਖਿਆ ਲਈ ਨੂੰ ਥੋੜਾ ਸਮਾਂ ਹੋਇਆ ਸੀ ਇਕ ਦਿਨ ਇਕ ਗਰੀਬ ਬਾਹਮਣ ਮਹਾਵੀਰ ਪਾਸ ਆਇਆ ਉਸਨੇ ਪ੍ਰਾਰਥਨਾ ਕੀਤੀ " ਰਾਜਕੁਮਾਰ ! ਮੈਂ
ਦੇਸ ਤੋਂ ਅੱਜ ਹੀ ਆਇਆ ਹਾਂ । ਮੈਨੂੰ ਮੇਰੀ ਪਤਨੀ ਨੇ ਦਸਿਆ ਹੈ ਕਿ ਤੁਸੀਂ ਦੋ ਸਾਲ ਲੋਕਾਂ ਦੀ ਗਰੀਬੀ ਦੂਰ ਕੀਤੀ ਹੈ । ਪਰ ਮੈਂ ਬਦਕਿਸਮਤੀ ਨਾਲ ਗਰੀਬ ਹੀ ਹਾਂ । ਮੇਰੇ ਪਾਸੇ ਖਾਣ ਨੂੰ ਇਕ ਸਮੇਂ ਦਾ ਅੰਨ ਵੀ ਨਹੀਂ । ਰਾਜਕੁਮਾਰ ! ਮੈਨੂੰ ਵੀ ਕੁਝ ਦਿਓ ਅਤੇ ਬ੍ਰਾਹਮਣ ਦਾ ਦੁੱਖ ਦੂਰ ਕਰੋ ।
| ਵਰਧਮਾਨ ਮਹਾਵੀਰ ਨੇ ਕਿਹਾ “ ਮੈਂ ਹੁਣ ਸਾਧੂ ਬਣ ਚੁਕਾ ਹਾਂ । ਮੇਰੇ ਪਾਸ ਕੁਝ ਨਹੀਂ ਮੈਂ ਤੈਨੂੰ ਕੁਝ ਨਹੀਂ ਦੇ ਸਕਦਾ । ਬ੍ਰਾਹਮਣ ਨੇ ਰਾਜਕੁਮਾਰ ਨੂੰ ਸਿਰ ਤੋਂ ਪੈਰ ਤੱਕ ਵੇਖਿਆ ਤੇ ਕਿਹਾ “ ਜੇ ਦੇਣਾ ਚਾਹੋ ਤਾਂ ਤੁਹਾਡੇ ਪਾਸ ਹੁਣ ਵੀ ਬਹੁਤ ਕੁਝ ਹੈ । " ਮਹਾਵੀਰ ਉਸ ਬ੍ਰਾਹਮਣ ਦਾ ਇਸ਼ਾਰਾ ਸਮਝ ਗਏ ।ਉਨ੍ਹਾਂ ਆਪਣੇ ਦੇਵ ਵਸਤਰ ਦਾ ਅੱਧਾ ਹਿਸਾ ਉਸ ਬ੍ਰਾਹਮਣ ਨੂੰ ਦੇ ਦਿਤਾ | ਪਰ ਬ੍ਰਾਹਮਣ ਇਸ ਵਸਤਰ ਦਾਨ ਤੋਂ ਸੰਤੁਸ਼ਟ ਨਾ ਹੋਇਆ। ਉਹ ਵਰਧਮਾਨ ਦੇ ਪਿਛੇ ਕੁਝ ਦਿਨ ਘੁੰਮਦਾ ਰਿਹਾ | ਵਰਧਮਾਨ ਦੇ ਸਰੀਰ ਤੇ ਦੇਵ ਵਸਤਰ ਦਾ ਅੱਧਾ ਹਿਸਾ ਵੀ ਕੁਝ ਸਮਾਂ ਰਿਹਾ । ਇਕ ਵਾਰ ਇਹ ਡਿੱਗ ਕੇ ਝਾੜੀ ਵਿਚ ਫਸ ਗਿਆ ਵਰਧਮਾਨ ਨੇ ਇਸ ਘਟਨਾ ਵੱਲ ਕੋਈ ਧਿਆਨ ਨਾ ਦਿੱਤਾ, ਕਿਉਕਿ ਉਹ ਤਾਂ ਸ਼ਰੀਰ ਦਾ ਮੋਹ ਛੱਡ ਕੇ ਸਨ ਫਿਰ ਵਸਤਰ ਦਾ ਖਿਆਲ ਕਿਵੇ ਆਉਦਾ । ਬ੍ਰਾਹਮਣ ਨੇ ਵਸਤਰ ਦੇ ਦੋਵੇਂ ਟੁਕੜੇ ਜੋੜ ਕੇ ਬੜੇ ਭਰਾ ਨੰਦੀਵਰਧਨ ਨੂੰ ਰਾਜ ਦਰਬਾਰ ਵਿਚ ਭੇਂਟ ਕਰ ਦਿਤੇ । ਰਾਜੇ ਨੇ ਖੁਸ਼ ਹੋ ਕੇ ਉਸਨੂੰ ਗਰੀਬੀ ਤੋਂ ਮੁਕਤ ਕਰ ਦਿਤਾ | ਇਸ ਤਰ੍ਹਾਂ ਇਹ ਵਸਤਰ ਭਗਵਾਨ ਮਹਾਵੀਰ ਦੇ ਸਰੀਰ ਤੇ ਕੁਝ ਮਹੀਨੇ ਹੀ ਰਿਹਾ । ਇਸ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਵਰਧਮਾਨ ਮਹਾਵੀਰ ਪੂਰਨ ਦਿਗੰਬਰ (ਵਸ਼ਤਰ ਰਹਿਤ) ਹੋ ਗਏ ।
1. ਦਿਗੰਬਰ ਜੈਨ ਪਰੰਪਰਾ 'ਦੇਵਦੁਸ਼ਯ’ ਦੇਣ ਵਾਲੀ ਘਟਨਾ ਨੂੰ ਨਹੀਂ ਮੰਨਦੀ। ਉਹ ਭਗਵਾਨ ਮਹਾਵੀਰ ਅਤੇ ਹੋਰ ਤੀਰਥੰਕਰਾਂ ਨੂੰ ਦਿਗੰਬਰ (ਭਾਵ ਨੰਗਾ) ਹੀ ਮੰਨਦੀ ਹੈ।
ਭਗਵਾਨ ਮਹਾਵੀਰ
35