________________
ਉਪਾਸਕ ਸੀ । ਮਹਾਰਾਣੀ ਤ੍ਰਿਸ਼ਲਾ ਵੀ ਆਪਣੇ ਭਰਾ ਅਤੇ ਪਤੀ ਤੋਂ ਪਿਛੇ ਨਹੀ ਸੀ । ਉਹ ਹਰ ਰੋਜ ਤੀਰਥੰਕਰਾਂ ਦਾ ਗੁਣਗਾਨ ਕਰਦੀ ਅਤੇ ਸੀ ਸੰਘ ਦੀ ਸੇਵਾ ਵਿੱਚ ਸਮਾਂ ਗੁਜਾਰਦੀ ਸੀ ।
ਮਹਾਰਾਣੀ ਤ੍ਰਿਸ਼ਲਾ ਦੇ ਸ਼ਾਸ਼ਤਰਾਂ ਵਿਚ ਦੋ ਨਾਉ ਹੋਰ ਮਿਲਦੇ ਹਨ । (1) ਵਿਦੇਹਦਿਨਾ (2) ਆਕਾਰਣੀ
ਇਸੇ ਪ੍ਰਕਾਰ ਮਹਾਰਾਜਾ ਸਿਧਾਰਥ ਦੇ ਸ਼ਰੇਆਮ ਤੇ ਯਸ਼ਸਵੀ ਦੋ ਹੋਰ ਨਾਉ ਮਿਲਦੇ ਹਨ । ਭਗਵਾਨ ਮਹਾਵੀਰ ਦਾ ਜਨਮ
| ਆਧੁਨਿਕ ਇਤਿਹਾਸਕਾਰ ਭਗਵਾਨ ਮਹਾਵੀਰ ਦਾ ਜਨਮ ਸਥਾਨ ਖੱਤਰੀ ਕੁੰਡ ਗ੍ਰਾਮ ਮੰਨਦੇ ਹਨ । ਜੋ ਕਿ ਬਿਹਾਰ ਪ੍ਰਾਂਤ ਮੁੱਜਫਰ ਪੁਰ ਜ਼ਿਲੇ ਵਿਚ ਵੈਸ਼ਾਲੀ ਕਸਬੇ ਤੋਂ ਦੋ ਕਿਲੋਮੀਟਰ ਦੂਰ ਹੈ। ਆਪ ਦੇ ਜਨਮ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਆਪ ਜੀ ਦੀ ਮਾਤਾ ਨੇ 14 ਸ਼ੁਭ ਸੁਪਨੇ ਵੇਖੇ ਜੋ ਕਿ ਤੀਰਥੰਕਰ ਅਤੇ ਚਕਰਵਰਤੀ ਦੀ ਮਾਂ ਹੀ ਵੇਖਦੀ ਹੈ । ਇਹ ਸ਼ੁਭ ਸੁਪਨੇ ਇਸ ਪ੍ਰਕਾਰ ਹਨ ।
(1) ਹਾਥੀ (2) ਬਲਦ (3) ਸ਼ੇਰ (4) ਲੱਛਮੀ (5) ਫੁਲਾਂ ਦਾ ਹਾਰ (6) ਚੰਦ (7) ਸੂਰਜ (8) ਧਵਜਾ ਝੰਡਾ (9) ਕਲਸ਼ ਘੜਾ) (10) ਪਦਮ ਸਰੋਵਰ (11) ਖੀਰ ਸਮੁੰਦਰ (12) ਦੇਵਤੇ ਦਾ ਵਿਮਾਨ (13) ਰਤਨਾਂ ਦੇ ਢੇਰ (14} ਬਿਨਾਂ ਧੂਏ ਤੋਂ ਅਗ
ਇਹ ਸੁਪਨੇ ਵੇਖਣ ਤੋਂ ਫੌਰਨ ਬਾਅਦ, ਮਹਾਰਾਨੀ ਤ੍ਰਿਸ਼ਲਾ ਦੀ ਅੱਖ ਖੁਲ ਗਈ। ਉਸਨੇ ਆਪਣੇ ਵੇਖੇ ਸ਼ੁਭ ਸੁਪਨਿਆਂ ਦਾ ਜਿਕਰ ਮਹਾਰਾਜਾ ਸਿਧਾਰਥ ਪਾਸ ਕੀਤਾ ।
| ਅਗਲੇ ਦਿਨ ਰਾਜ ਦਰਬਾਰ ਵਿਚ ਮਹਾਰਾਜਾ ਸਿਧਾਰਥ ਪਧਾਰੇ ।ਉਨ੍ਹਾਂ ਸੁਪਨੇ ਦੱਸਣ ਵਾਲਿਆਂ ਵਿਦਵਾਨਾਂ ਤੋਂ ਇਸ ਦਾ ਅਰਥ ਪੁਛਿਆ । ਜਦ ਦਰਬਾਰ ਵਿਚਕਾਰ ਪਰਦੇ ਪਿਛੇ ਬੈਠੀ ਮਹਾਰਾਣੀ ਤ੍ਰਿਸ਼ਲਾ ਨੇ ਆਪਣੇ ਵੇਖੇ ਸ਼ੁਭ ਸੁਪਨਿਆਂ ਦਾ ਫਲ ਸੁਣਿਆ ਤਾਂ ਉਹ ਬਹੁਤ ਖੁਸ਼ ਹੋਈ । ਮਾਤਾ ਪਿਤਾ ਦਾ ਸਤਿਕਾਰ
ਜੈਨ ਪਰੰਪਰਾ ਅਨੁਸਾਰ ਤੀਰਥੰਕਰ ਦਾ ਜੀਵ ਮਾਤਾ ਦੇ ਗਰਭ ਵਿਚ ਹੀ ਤਿੰਨ ਗਿਆਨਾਂ ਦਾ ਧਾਰਕ ਹੁੰਦਾ ਹੈ ਸਿਟੇ ਵਜੋਂ ਨਯਸਾਰ ਦਾ ਜੀਵ ਵੀ ਆਪਣੀ ਮਾਤਾ ਦੇ ਗਰਭ ਵਿਚ ਭਗਵਾਨ ਮਹਾਵੀਰ ਦੇ ਰੂਪ ਵਿਚ ਪਲ ਰਿਹਾ ਸੀ । ਇਸ ਪਵਿੱਤਰ ਆਤਮਾ ਨੇ ਆਪਣੇ ਅਵਧੀ ਗਿਆਨ ਦੇ ਸਹਾਰੇ ਸੋਚਿਆ “ ਮੇਰੇ ਹਿੱਲਣ ਜੁੱਲਣ ਨਾਲ ਮੇਰੀ ਮਾਂ ਨੂੰ ਕਸ਼ਟ ਹੁੰਦਾ ਹੈ ਕਿਉ ਨਾ ਮੈਂ ਆਪਣਾ ਹਿਲਣਾ ਜੁਲਣਾ ਬੰਦ ਕਰ ਦੇਵਾਂ ।” ਅਜਿਹਾ ਸੋਚ ਕੇ ਨਯਸਾਰ ਦੇ ਜੀਵ ਨੇ ਗਰਭ ਵਿਚ ਹਰਕਤ ਬੰਦ ਕਰ ਦਿੱਤੀ । ਇਸ ਘਟਨਾ ਦਾ
24
ਭਗਵਾਨ ਮਹਾਵੀਰ