________________
ਗਨਧਰ ਵਾਦ ਇੰਦਰ ਕੁਤੀ ਗੌਤਮ ਆਦਿ 11 ਗਨਧਰ) . ਭਗਵਾਨ ਮਹਾਵੀਰ ਦੇ ਕੇਵਲ ਗਿਆਨ ਦਾ ਸਮਾਚਾਰ ਸਵੇਰਗ ਦੇ ਦੇਵਤਿਆਂ ਨੂੰ ਪਹੁੰਚਿਆ ਤਾਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਤੀਰਥੰਕਰਾਂ ਜਾਂ ਅਰਿਹੰਤ ਬੈਠਣ ਯੋਗ ਸਮੋਸਰਨ (ਧਰਮ ਸਭਾ) ਦੀ ਰਚਨਾ ਕੀਤੀ । ਪਰ ਜੈਨ ਇਤਿਹਾਸ ਦੀ ਤੀਰਥੰਕਰ ਪਰੰਪਰਾ ਵਿੱਚ ਇਹ ਇੱਕ ਅਚੰਭਾ ਹੈ ਕਿ ਪਹਿਲੇ ਧਰਮ ਉਪਦੇਸ਼ ਵਿਚ ਭਗਵਾਨ ਮਹਾਵੀਰ ਦਾ ਕੋਈ ਚੇਲਾ ਜਾਂ ਉਪਾਸਕ ਨਹੀਂ ਬਣਿਆ । ਇਸ ਸਭਾ ਵਿਚ ਦੇਵਤੇ ਹੀ ਸ਼ਾਮਲ ਹੋਏ । | ਉਨ੍ਹਾਂ ਦਿਨਾਂ ਵਿਚ ਮਾਧਿਅਮ ਪਾਵਾ ਵਿਖੇ, ਸੋਮਿਲਚਾਰੀਆ ਬਾਹਮਣ ਦੀ ਪ੍ਰਧਾਨਗੀ ਹੇਠ ਯਗ ਚਲ ਰਿਹਾ ਸੀ । ਜਿਸ ਵਿਚ ਭਿੰਨ ਭਿੰਨ ਦੇਸ਼ਾਂ ਤੋਂ ਗੌਤਮ ਇੰਦਰਭੂਤੀ : ਆਦਿ ਪ੍ਰਮੁੱਖ ਵਿਦਵਾਨ ਆਪਣੇ ਹਜਾਰਾਂ ਚੇਲਿਆਂ ਨਾਲ ਸ਼ਾਮਲ ਹੋ ਰਹੇ ਸਨ । ਕੇਵਲ ਗਿਆਨ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਭਗਵਾਨ ਮਹਾਵੀਰ ਮਾਧਿਅਮ ਪਾਵਾ ਵੱਲ ਪਧਾਰੇ ।' ਉਥੇ ਸਮੋਸਰਨ ਲਗਾ । ਦੇਵੀ ਦੇਵਤੇ ਭਗਵਾਨ ਮਹਾਵੀਰ ਦੀ ਸੇਵਾ ਵਿਚ ਹਾਜਰ ਹੋ ਰਹੇ ਸਨ । ਪਰ ਉਸੇ ਯੁੱਗਸ਼ਾਲਾ ਵਿਚ ਬੈਠਾ ਇੰਦਰਭੁਤੀ ਗੌਤਮ ਸੋਚ ਰਿਹਾ ਸੀ ਕਿ “ਦੇਵਤੇ ਯੱਗ ਤੋਂ ਖੁਸ਼ ਹੋ ਕੇ ਧਰਤੀ ਵੱਲ ਆ ਰਹੇ ਹਨ ।” ਜਦ ਦੇਵਤੇ ਯਗਸ਼ਾਲਾ ਦੇ ਉਪਰੋਂ ਦੀ ਗੁਜਰ ਗਏ ਤਾਂ ਉਸ ਦਾ ਭਰਮ ਦੂਰ ਹੋ ਗਿਆ । ਉਸਨੇ ਸੋਚਿਆ “ ਦੇਵਤੇ ਕਿਸੇ ਇੰਦਰਜਾਲ ਵਿਚ ਫਸ ਗਏ ਹਨ ਜੋ ਬ੍ਰਾਹਮਣਾਂ ਦੀ ਯਗਸ਼ਾਲਾ ਛੱਡ ਕੇ ਦੂਸਰੇ ਪਾਸੇ ਜਾ ਰਹੇ ਹਨ । ਉਸਨੇ ਸੋਚਿਆ “ ਮੈਂ ਹੁਣੇ ਉਸ ਇੰਦਰਜਾਲੀਏ ਕੋਲ ਜਾਂਦਾ ਹਾਂ, ਦੇਵਤਿਆਂ ਨੂੰ ਉਸ ਦੇ ਚੁੰਗਲ ਵਿਚੋਂ ਛੁੜਾਉਦਾ ਹਾਂ ।
ਇੰਦਰਭੂਮੀ ਗੌਤਮ ਆਪਣੇ 500 ਚੇਲਿਆਂ ਨਾਲ ਭਗਵਾਨ ਮਹਾਵੀਰ ਦੀ ਧਰਮ ਸਭਾ ਵੱਲ ਜਾ ਰਹੇ ਸਨ । ਜਿਉ ਜਿਉ ਧਰਮ ਸਭਾ ਨਜਦੀਕ ਆਉਦੀ ਉਹ ਸੋਚਦੇ “ ਮੈਂ ਉਸ ਨਾਲ ਧਰਮ ਚਰਚਾ ਕਰਾਂਗਾ, ਜੇ ਮੈਂ ਹਾਰ ਗਿਆ ਤਾਂ ਮੈਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦਾ ਚੇਲਾ ਬਣ ਜਾਵਾਂਗਾ, ਨਹੀਂ ਤਾਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਚੇਲਾ ਬਣਾ ਲਵਾਂਗਾ ।” ਇਹ ਸੋਚਦੇ ਸੋਚਦੇ ਉਹ ਧਰਮ ਸਭਾ ਵੱਲ ਵੱਧਦਾ ਜਾ ਰਿਹਾ ਸੀ । ਉਹ ਭਗਵਾਨ ਮਹਾਵੀਰ ਕੋਲ ਮਹਾਸੇਨ ਬਾਗ ਵਿਚ ਪਹੁੰਚਿਆ ।
1.
ਦਿਗੰਬਰ ਜੈਨ ਪਰੰਪਰਾ ਭਗਵਾਨ ਮਹਾਵੀਰ ਦਾ ਪਹਿਲਾ ਉਪਦੇਸ਼ ਰਾਜਹਿ ਦੇ ਵਿਪੁਲਾਚਲ ਪਹਾੜੇ ਤੇ ਮੰਨਦੀ ਹੈ । ਉਸ ਸਮੇਂ ਰਾਜਾ ਣਿਕ ਤੇ ਰਾਣੀ ਚੇਲਣਾ ਨੂੰ ਹਾਜਰ ਵੀ ਮੰਨਦੀ ਹੈ । ਉਸ ਦਿਨ ਸ਼ਾਵਨ ਮਹੀਨੇ ਦੇ ਹਨੇਰ ਪੱਖ ਦੀ ਤਾਰੀਖ ਸੀ। ਇਸ ਪਰੰਪਰਾ ਵਿੱਚ ਗਿਆਰਾਂ ਗਣਧਰਾਂ ਦੇ ਪ੍ਰਸ਼ਨਾਂ ਦੀ ਚਰਚਾ ਵੀ ਨਹੀਂ ਮਿਲਦੀ ।
ਭਗਵਾਨ ਮਹਾਵੀਰ
71