________________
ਸਮਾਇਕ ਦੀ ਸਾਧਨਾ ਵਿੱਚ ਗੁਜ਼ਾਰਦੇ ਸਨ। ਅੰਦਰ ਦੇ ਆਤਮ ਦੀਪ ਜਲ ਚੁੱਕੇ ਸਨ। ਸਮਾਇਕ ਵਿੱਚੋਂ ਅੰਦਰੋ ਸਥਿੱਤ ਹੋ ਕੇ ਰਹਿਣ ਦਾ ਸੰਕਲਪ ਦੀ ਸਿਰਜਨਾ ਹੋਈ। ਉਸ ਦੇ ਲਈ ਆਪ ਨੇ ਪਰਿਵਾਰ ਤੋਂ ਆਗਿਆ ਮੰਗੀ, ਪਰ ਮਮਤਾ ਦਾ ਸਾਗਰ ਵਿਸ਼ਾਲ ਸੀ। ਆਖਰ ਮੁਨੀ ਹਿਰਦੇ ਦੇ ਨਾਲ ਆਪ ਨੇ ਘਰ ਵਿੱਚ ਰਹਿਣਾ ਸਵਿਕਾਰ ਕੀਤਾ, ਅਧਿਐਨ ਦੇ ਖੇਤਰ ਵਿੱਚ ਨਵੀਆਂ ਨਵੀਆਂ ਉਚਾਇਆਂ ਨੂੰ ਛੂਹਿਆ, ਆਪ ਨੇ ਡਬਲ ਐਮ. ਏ. ਤੱਕ ਦੀ ਸਿੱਖਿਆ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕੀਤੀ, ਅਮਰੀਕਾ, ਕਨੈਡਾ, ਕੁਵੈਤ ਆਦਿ ਕਈ ਦੇਸ਼ਾਂ ਦੀ ਯਾਤਰਾ ਕੀਤੀ। ਬਾਹਰੀ ਯਾਤਰਾ ਨੇ ਅੰਦਰ ਦੇ ਵੈਰਾਗ ਨੂੰ ਦ੍ਰਿੜ ਹੀ ਕੀਤਾ। ਵੈਰਾਗ ਦਾ ਦੀਪ ਨਵੀਨ ਜਯੋਤੀ ਦੇ ਨਾਲ ਪ੍ਰਕਾਸ਼ਵਾਨ ਹੁੰਦਾ ਰਿਹਾ।
| ਵੈਰਾਗ ਜਿੱਤਦਾ ਹੈ, ਹੱਦਾਂ ਉਸ ਦੀ ਰਾਹ ਦੀ ਦੀਵਾਰ ਨਹੀਂ ਬਣਦੀਆਂ। ਮਮਤਾ ਦੇ ਕਿਨਾਰਿਆਂ ਦਾ ਤੁਰਨਾ ਹੀ ਉਸ ਦੀ ਮੱਥੇ ਦੀ ਰੇਖਾ ਹੈ। ਚੰਦ ਤਾਰੇ ਲੋਕ ਆਕਾਸ਼ ਤੱਕ ਫੈਲਿਆ ਹੈ। | ਵੈਰਾਗ ਦੀ ਹਨੇਰੀ ਆਈ, ਤਿੰਨ ਭੈਣਾਂ ਦੇ ਨਾਲ ਸ਼ਿਵ, ਸ਼ਿਵ ਮਾਰਗ ਤੇ ਚੱਲ ਪਏ, ਪੰਜ ਮਹਾਂਵਰਤਾਂ ਨੂੰ ਧਾਰਨ ਕਰਕੇ ਸਾਧਨਾ ਦੇ ਰਾਹ ਵੱਲ ਵੱਧੇ। ਅਧਿਐਨ ਭੁੱਖ ਹਾਲੇ ਸ਼ਾਂਤ ਨਹੀਂ ਹੋਈ ਸੀ, ਪਰ ਉਸ ਅਧਿਐਨ ਵਿੱਚ ਜਦੋਂ ਸਾਧਨਾ ਦੇ ਪੱਕੇ ਰੰਗ ਘੁਲ ਗਏ ਸਨ। ਪਿੱਛਲੇ ਜਨਮ ਦੀ ਸਾਧਨਾ ਬਾਲਵਾਨ ਬਣੀ। ਸੰਕਲਪ ਤਿਆਰ ਹੋਈਆ ਅਤੇ ਮੁਕਤੀ ਦੀ ਖੋਜ ਵਿੱਚ ਜੁੱਟ ਗਏ। ਭਾਰਤੀ ਧਰਮਾਂ ਵਿੱਚ ਮੁਕਤੀ ਦੇ ਸਰੂਪ ‘ਤੇ ਗਹਿਰੀ ਖੋਜ ਕੀਤੀ। ਇਸੇ ਨਾਉਂ ਤੇ ਇਕ ਬਹੁਮੁੱਲੇ ਗ੍ਰੰਥ ਦੀ ਰਚਨਾ ਕੀਤੀ। ਜਿਸ ‘ਤੇ ਪੰਜਾਬੀ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ ਪਟਿਆਲਾ ਨੇ ਆਪ ਨੂੰ ਪੀ. ਐਚ. ਡੀ. ਦੀ ਡਿਗਰੀ ਪ੍ਰਦਾਨ ਕੀਤੀ।
ਅਧਿਐਨ ਯਾਤਰਾ ਵਿੱਚ ਆਪ ਨੇ ਮਹਿਸੂਸ ਕੀਤਾ ਕੀ ਭਾਰਤ ਦੇ ਹਰ ਧਰਮ ਵਿੱਚ ਧਿਆਨ ਦੀ ਚਰਚਾ ਹੈ। ਅਧਿਐਨ ਦੀ ਪਿਆਸ ਆਖਰਕਾਰ ਧਿਆਨ ਦੀ ਪਿਆਸ ਬਣੀ। ਧਿਆਨ ਦੀ ਪਿਆਸ ਹਿਰਦੇ ਵਿੱਚ ਲੈ ਕੇ, ਆਪ ਨੇ ਸਾਰੇ ਭਾਰਤ ਦੀ ਯਾਤਰਾ ਕੀਤੀ। ਇਸ ਸਮੇਂ ਭਾਰਤ ਦੇ ਅਨੇਕਾਂ ਹੀ ਪ੍ਰਸਿੱਧ ਅਤੇ ਆਤਮ ਯੋਗੀਆਂ ਨਾਲ ਆਪ ਦੀ ਮੁਲਾਕਾਤ ਹੋਈ। ਉਪਾਧਿਆਏ ਸ਼ੀ ਅਮਰ ਮੁਨੀ ਜੀ, ਆਚਾਰਿਆ ਸ੍ਰੀ ਆਨੰਦ ਰਿਸ਼ੀ ਜੀ ਜਿਹੇ ਧਿਆਨ ਯੋਗੀਆਂ
ਆਤਮ ਧਿਆਨ
10