________________
शास्त्री बुवांचा हात धरणारा ह्या बाबतीत तरी कोणी नाही. ह्या कीर्तीमुळे शास्त्री बुवांना देखील थोडा-फार गर्व झालाच! आणि त्या तो-यात ते वागू लागले.
मग आता हो कसं? शेतकरी
ते आता तुझं तू बघ. तू मरू नये म्हणून मी सांगितलं.
बहुतेक शास्त्र्यांना असते तसे थोडे वैद्यक व ज्योतिष विषयक ज्ञान त्यांना होते. वेळप्रसंगी आपल्या विद्वत्तेची छाप समोरच्या अज्ञानी लोकांवर पाडण्यासाठी संस्कृत वाक्य किंवा सुभाषित ते अशा ठसक्यात म्हणत की, त्यांच्या त्या शब्दोच्चाराने सर्व प्रभावित होऊन त्यांचा महिमा गत असत.
मरायचं नाही मला एवढ्यात, त्या पाण्याचं अमृत करतो आता. असे म्हणून त्याने पुन्हा शिदोरी सोडली, संध्याकाळच्या पाच भाक-या हा हा म्हणता फस्त केल्या, ते पाहून शाखी बुवांना पुन्हा घाम फुटला.
आज त्यांना शेजारच्या पाच कि. मी. वरील एका खेड्यातील प्रमुखाकडे सत्यनारायणाची पूजा घालण्याचे आमंत्रण होते. साधारण दपारी तेथे पोहोचावे. पहिले जेवण चारीठाव रिचवावे, नंतर संध्याकाळी कथा संपवून दुसरे जेवण पदरात पाडून चांदण्यारात्री बैलगाडीतून घरी परतावे असा मनात विचार करून चार कि. मी. गेले. दिवस आश्विन महिन्याचे होते. उन्ह कडाडले, शास्त्री घामाघूम होऊन एका वृक्षाखाली विसावले.
आपला २५ लाडूंचा विक्रम सहज मोड़ शकेल असा माणस आढळल्याने त्यांचा नशा उतरला ते शीघ्रगतीने आपल्या घरी पोहोचले. बरीच रात्र झाली होती तरी त्यांनी आपल्या सुपुत्राला उठवले. पाहिलेले दृश्य वर्णन करून सांगितले व असा आदर्श आपल्या डोळ्यासमोर ठेवण्यास प्रेरणा दिली.
तात्पर्य - हेच की, कोणीही कशाचाही गर्वभार वाहू नये, जगात शेराला सब्वाशेर कुठेना कुठे आढळतोच.
- पूर्व प्रसिद्धी मासिक सन्मती
जवळच्याच एका वृक्षाखाली एक आडदांड शेतकरी शिदोरी सोडून जेवू लागला, लागोपाठ पाच भाकरी फस्त करून पाणी घटाघटा प्याला. शिदोरी गुंडाळून आडवा झाला. शास्त्री बुवा विचारात पडले. एक एक भाकरी पाऊण इंच जाड व पराती एवढी. बापरे! काय प्रचंड आहार! ४०-५० लाडू तर सहज संपवेल हा! ते पाहून शास्त्रींना पुन्हा घाम फुटला. थोड्या वेळाने शेतक-याला जवळ बोलावून एक सुभाषित ऐकवले
अजीर्णे भोजनं वारि जीर्णे वारि फलप्रदम् । भोज्यमध्ये मृतं वारि भोजनान्तेतु तद् विषम् ॥
DOWOOD
शेतकरी म्हणाला सरळ मराठीत अर्थ सांगा की, तेव्हा शास्त्री म्हणाले, जेवणाच्या शेवटी प्यालेले पाणी विषाप्रमाणे बाधक होते. पण मध्यावर प्यालेलं पाणी अमृताप्रमाणे गुणकारी ठरते.