________________
२१०
चन्द्रशतिसूत्रे
सत्यः ' तयणंतराई' तदनत्तरान् - अव्यवधानेन तदग्रे स्थितान् 'बाहिराई पोग्गलाई' बाह्यान् पुगद्लान् 'संतात्रिंती' संतापयन्ति । इति पूर्ववत् 'एस णं' एतत् खलु 'से' तस्य सूर्यस्य 'समिए' समितं संपन्नं 'तावखेत्ते ' तापक्षेत्रम् ॥ सू० १ ॥
पूर्वं तापक्षेत्रस्य स्वरूपप्रतीपन्नता प्रोक्ता, साम्प्रतं किं प्रमाणां पौरूषों छायां सूर्यो निर्वर्त्तयतीति प्रदर्शयन्नाह - 'ता कइकडं ते' इत्यादि ।
मूलम् - ता कहकते सूरिए पोरिसीं छायं निव्वत्ते ? आहिते ? ति वदेज्जा । तत्थ खलु इमाओ पण्णati पडिवत्तीओ पण्णत्ताओ तं जहा - तत्थ एगे एवमाहंसु ता अणुसमयमेव सूरिए पोरिस छायं निव्वत्तेइ एगे एवमाहं |१| एगे पुण एवमा हंसु ता अणुमुत्तमेव सरिए पोरिसिच्छायं णिव्वत्ते एगे एवमाहं |२| एवं एए अभिलावेण जाओ चेव ओयसंठिईए (प्राभृतं ६) पण्णचीसं पडिवत्तीओ ताओ चेव यवाओ जाएगे पुण एवमाहंसु ता अणुउस्सप्पिणीओसप्पिणीमेव सूरिए पोरिसि छायं निव्वत्ते, एगे एवमाहंस ||२५||
वयं पुण एवं वयामो-ता सूरियस्स णं उच्चत्तं लेस्स च पडुच्च छाया उद्देसो, उच्चत्तं छायं पच्च लेस्सुद्देसे, लेस्सं च छायं पडुच्च उच्चत्तद्देसो |२| तत्थ खलु इमाओ दो पडिवत्तीओ पण्णत्ताओ, तं जहा - एगे एवमाहंसु - ता अस्थि णं से दिवसे जसि चणं दिवसंसि सूरिए चउ पोरिसिं छायं निव्वत्ते, अहवा दुपोरिसिं छायं निव्वत्ते, एगे एवमा |१| एगे पुण एवमाहंसु - ता अस्थि णं से दिवसे जंसि च णं दिवसंसि सूरिए दुपोरिसिं छायं निव्वत्ते, अहवा नो किचिवि पोरिसिं छायं निव्वत्तेइ एगे एवमाहंसु 121 तत्थ णं जे ते एवमामु-ता अस्थि णं से दिवसे जंसि च णं दिवसंसि सूरिए चउपोरिसिंछायं निव्वत्तेर, अहवा अस्थि णं से दिवसे जंसि च णं दिवसंसि सूरिए पोरिसिं छायं निव्वत्ते, ते णं एत्रमाहंसु - ता जया ण सूरिए सव्वभंतरं मंडलं उवसंकमित्ता चारं चरइ तथा णं उत्तमकट्टपत्ते उक्कोसए अट्ठारसमुहुत्ते दिवसे भवइ, जहणिया दुवालसमुहुत्ता राई भवइ तंसि च णं दिवसंसि सूरिए चउपोरिसिं छायं निव्चत्ते, तं जहा उग्गमणमुहुत्तंसि अत्यमणमुहुत्तंसि य लेस्सं अभिबुड्ढेमाणे वा निव्वुड्ढेमाणे वा ॥ ता जयाणं सूरिए सव्ववाहिरं मंडलं उचसंक्रमित्ता चारं चरइ, तयाणं उत्तमक पत्ता उकोसिया अट्टारसमुहुत्ता राई अभइ, जहण्णए दुवालसमुहुत्ते दिवसे भवइ तंसि चणं दिवसंसि सूरिए दुपोरिसिं छायं निव्वत्तेड, तंजहा- उग्गमणमुहुत्तसि य अत्थमणमुहुत्तंसि य लेस्सं अभिबुड्ढेमाणे वा निव्वुढेसाणे वा |१| तत्थ णं जे ते एवमाहं ता अस्थि णं से दिवसे जंसि च णं दिवसंसि सरिए दुपोरिसिं छायं निव्वत्ते, अहवा अस्थि णं से दिवसे जंसि च णं दिवसंसि सूरिए नो किंचिचि पोरिसिं