Page Text
________________
“विपाकश्रते
२१०
"
धानि ग्रैवेयकाणि=ग्रीवाभरणानि येषां ते तथा 'तान्, 'उत्तरकेचुएं' उत्तरकञ्चुकितान-उत्तरकञ्चुकाः = तनुत्राणविशेषाः संजाता येषां ते तथा 'पडिकप्पियज्झयपडा गवरपंचामेलं ' परिकल्पितध्वजपताकावरपञ्चापीडान्- परिकल्पिताः = चित्रिता ध्वजाः पताकाश्च वराः पञ्च आपीडाः = शिरोभूपणानि येषां ते तथा तान् ध्वजत्रितयमध्ये पताकाद्वयमेतत्पञ्चकं हस्तिशिरोभूपणमिति भावः । ' आरूढहत्यारोहे' आरूढहस्त्यारोहान् - आरूढाः हस्त्यारोहाः - हस्तिपकाः 'महावत' इति प्रसिद्धाः येषु ते तथा, तान् 'गहियाउहप्पहरणे' गृहीतायुपहरणान् गृहीतानि = स्थापितानि । आयुधानि शस्त्राणि प्रहरणानि = अाणि येषु ते तथा तान् एवंविधान् गजान् गौतमः पश्यति स्मेत्यर्थः । अन्यांश्च तत्र बहून् अश्वान् पश्यति । कीदृशानश्वान् ? इत्याह- 'सणद्ध' इत्यादि । 'सण्णगिरयणविविहगेवेज्जे ' इन सवों के गलों में ग्रैवेयक - कण्ठाभरण पहिनाये गये थे । जो कुण्ठाभरण ये पहिने हुए थे वे नाना प्रकार के मणियों एवं रत्नों से खचित थे । ' उत्तरकंचुइए ' तनुत्राणविशेष का नाम उत्तरकंचुक है, ये भी सभी हाथियों को पहनाये गये थे । 'परिकप्पियज्झयपडा गवरपंचामेले' जो धारण किये इन हाथियों के शिर पर चित्रित तीन ध्वजायें और दो पताकायें इस प्रकार पाँच शिरोभूषण थे । इस शिरोभूषण में धारण किये तीन ध्वजाओं के बीच में दो पताकाएँ होती हैं । ' आरूढहत्थारोहे ' इन सब पर हस्तिपक - महावत बैठे हुए थे । ' गहियाउहप्पहरणे ' शस्त्र एवं अस्त्र इन सब हाथियों पर लदे हुए थे, अथवा इन समस्त हस्तिपकों (महावतों ) के हाथो में अस्त्रशस्त्र सुसज्जित थे । ' अण्णे य तत्थ बहवे आसे पासइ ' हाथियों के बाद તે હાથીઓના ગળામાં ત્રૈવેયક–કંઠાભરણ પહેરાવેલાં હતાં. જે જે કંઠાભરણુ પહેર્યાં हुनां ते तथाभ नाना अक्षरना भयो भने रत्नोथी नडेलां इतां. ' उत्तरकंचुइए ' તનુત્રા વિશેષનું નામ ઉત્તરકચુક છે તે પણ તમામ હાથીને પહેરાવેલાં હતાં, परिकप्पियज्झय पडाग वर पंचामेले ' આ હાથીઓનાં માથાં ઉપર, ચિત્રિત ત્રણ વાઓ અને બે પતાકાએ આ પ્રકારે પાંચ શિરાભૂષણ હતા. આ શિરાભૂષણમાં ત્રણ तु वलयोना वथमां मे यताअओ होय छे. ' आरूढहत्था राहे ' ये तमाम उपर મહાવત બેઠા હતા. કાઇ પણ એવા હાથી ન હતા કે જેના પર મહાવત બેઠા ન હાય ' गठियाउहप्पहरणे ' શસ્ત્ર અને અસ્ત્ર એ તમામ હથીઆરે તે તમામ હાથી પર साद्देशां इतां, अथवा तो मे भाभ भड्डावताना - हाथमां अस्त्र-शस्त्र सुसन्न्ति इतां. ' अग् य तत्थ बहवे आसे पासइ ' हाथी पछी - गौतमस्वाभीभे... मने!
"
,
तान,
| SR No. | 009356 |
| Book Title | Vipaksutram |
| Original Sutra Author | N/A |
| Author | Ghasilal Maharaj |
| Publisher | A B Shwetambar Sthanakwasi Jain Shastroddhar Samiti |
| Publication Year | 1959 |
| Total Pages | 825 |
| Language | Hindi, Sanskrit |
| Classification | Book_Devnagari & agam_vipakshrut |
| File Size | 58 MB |