________________
विपाकचन्द्रिका टीका, श्रु० १, अ० १, गौतमस्य मृगापुत्रावलोकनस्. १०७
. ॥ मूलम् ॥ . तए णं भगवओ गोयमस्स तं मियापुत्तं दारयं पासित्ता अयमेयारूवे अज्झथिए चिंतिए कप्पिए पत्थिए मणोगए संकप्पे समुप्पजित्था-'अहो णं इमे दारए पुरापोराणाणं दुच्चिण्णाणं दुप्पडिकंताणं असुभाणं पावाणं कडाणं कम्माणं पावगं फलवित्तिविसेसं पच्चणुब्भवमाणे विहरइ । ण मे दिवा -णरगा वा णेरइया वा, पच्चक्खं खलु अयं पुरिसे णरयपडिरू- . वियं वेयणं वेएई'- त्ति कटु मियं देवि आपुच्छइ, आपुच्छित्ता मियादेवीए गिहाओ पडिनिक्खमइ, पडिनिक्खमित्ता, मियागामं णयरं मज्झमझेणं निग्गच्छइ, निग्गच्छित्ता जेणेव समणे भगवं महावीरे तेणेव उवागच्छइ, उवागच्छित्ता समणं भगवं महावीरं तिक्खुत्तो आयाहिणपयाहिणं करेइ, करित्ता वंदइ, नमंसइ, वंदित्ता, नमंसित्ता एवं क्यासी ॥सू० १२॥ दरवाजा पीछे की ओर मुखकर उघाडा । उसके उघडते ही वहां से जो दुर्गध निकली, वह मरे हुए सादिक के सड़े-गले कलेवर की दुर्गधसे भी अधिक असह्य थी। उस खाद्यसामग्री की सुगन्धि से आकृष्ट हो वह मृगापुन उसमें अधिक आसक्तचित्त बनकर उसे अपने मुख से ही उठा२ कर खा गया। खाते के साथ ही वह शीघ्र पच गया और पचते ही वह पीप और खून के रूप में परिणत भी हो गया। मृगापुत्र को उसी समय खून और पीप की उल्टी (वमन) हुई, वह उसको भी चाट गया । सू० ११॥ તાંની સાથે જ તેમાંથી દુર્ગધ નીકળી, તે મરી ગયેલા સર્પ આદિના સડી અને કહાઈ ગયેલા કલેવરમાંથી જે દુર્ગન્ધ નીકળે તેનાથી પણ અધિક અસહ્ય દુર્ગન્ધ નીકળી હતી. પછી તે ખાવાની સામગ્રીની સુગન્ધથી આકર્ષણ પામીને તે મૃગાપુત્ર તેમાં અધિક આસકત-ચિત્ત બનીને તેને પિતાના મુખથી ઉપાડી–ઉપાડી ખાઈ ગયે. ખાવાની સાથે જ એકદમ તરત તેને પાચન થઈ ગયું, અને પચતાંની સાથે તે પરૂ અને હીરૂપે પરિણુત પણ થઈ ગયું. તે સમયે મૃગાપુત્રને લોહી અને પરૂની ઉલટી થઈ તેને પણ તે यारी गयो (सू० ११)