________________
विपाकचन्द्रिका टीका, श्रु० १, अ० १, विजयस्य भगवदर्शनार्थं गमनम् . ६९ नामकः क्षत्रियो राजा हृष्टतुष्टचित्तानन्दितः प्रीतिमनाः परमसौमनस्थितः हर्षवशविसर्पहृदयः; स्नातः, कृतवलिकर्मा, कृतकौतुकमङ्गलप्रायश्चित्तः, शुद्धप्रवेश्यानि-शुद्धानि-निर्मलानि, प्रवेश्यानि-राजसमाप्रवेशार्हाणि, मङ्गलानि वस्त्राणि प्रवरपरिहितः, अल्पमहा_भरणाकृतशरीरः, आभिषेक्यं हस्तिरत्नमारूढः, पुरः
प्रस्थिताष्टाष्टमङ्गलका सकोरण्टमाल्यदान्ना छत्रेण प्रियमाणेन श्वेतवरचामरैरुद्धयः_भर गया था। हृदयं में अपूर्व उत्साह था। प्रभु के दर्शन, बन्दन
और उनसे धर्मश्रवण करने की तीव्र लालसा अन्तःकरण में बढती चली जा रही थी। चित्तमें थोड़ी सी भी उदासीनता नहीं थी। प्रभु की ओर ही विचारधारा का प्रवाह अविरत बह रहा था। उसका मन राजकाज की चिन्ता से निवृत्ति पाकर अपूर्व हर्षोल्लास से युक्त हो. परमशांति का अनुभव कर रहा था। हर्ष के आवेग में राजा का हृदय भर रहा था। फिर राजा ने स्नान किया, काक आदि प्राणियों के लिए अन्न देने-रूप बलिकर्म किया, रात्रि के दुःस्वप्न आदि दोषों की निवृत्ति के लिए कौतुक-मषीतिलकादि, मंगल-दधि अक्षत आदि का धारण-रूप प्रायश्चित्तकिया, और सभा में जाने के योग्य सुन्दर बहुमूल्य वस्त्र, तथा भारसे थोडे भारवाले मूल्यसे अधिकमूल्य वाले अलंकार पहिने। सब प्रकार से सज-धजकर यह सुन्दर गजराज पर आरुढ हुआ। उस समय राजाके मस्तक पर कोरण्ट के पुष्पों की माला से सुशोभित छत्र अपनी पूर्ण आभाले सूर्य की आभा को निवारण करता हुआ चमक रहा था। आजूबाजू दोनों ओर પ્રભુના દર્શન, વન્દન અને તેમના પાસેથી ધર્મ સાંભળવાની તીવ્ર લાલસા અંતઃકરણમાં વધવા લાગી. ચિત્તમાં થોડી પણ ઉદાસીનતા ન હતી. પ્રભુની તરફજ તેમની વિચારધારાનો પ્રવાહ અવિચ્છિન્ન વહેતું હતું. તેનું મન એકદમ રાજકાજની ચિન્તાથી નિવૃત્તિ પામીને અપૂર્વ હર્ષોલ્લાસથી યુકત થઈ પરમ શાંતિનો અનુભવ કરી રહ્યું હતું. હર્ષના આવેગમાં રાજાનું હૃદય ભરાઈ ગયું હતું. રાજાએ સ્નાન કર્યું અને કાગડા આદિ પ્રાણીઓને માટે અન્ન દેવા રૂપ બલિકર્મ કર્યું. રાત્રીમાં માઠાં સ્વપ્ન થયાં હોય તેના દેષની નિવૃત્તિ માટે કૌતુક-મીતિલકાદિ, મંગલ-દધિ, અક્ષત (ચોખા) આદિનું ધારણરૂપ પ્રાયશ્ચિત્ત કર્યું, અને સભામાં જવા ગ્ય સુન્દર બહુ મૂલ્યવાન વસ્ત્ર, તથા તદ્દન ઓછા ભારવાળા છતાં મૂલ્યમાં અધિક એવા અલંકાર પહેર્યા. તમામ પ્રકારથી સાયમાન થઈને એક સુંદર ગજરાજ (હાથી) પર સ્વારી કરી. તે સમયે રાજાના : મસ્તક પર કરિંટના પુષ્પની માલાથી શેભતું છત્ર, પિતાના તેજથી સૂર્યના તેજનું
-
-