________________
९१०
उत्तराध्ययनसूत्रे देशान्तरं च गच्छन्ति. गुरूणामप्यननुवर्तिनः, अपि च यस्य गुणानवलोक्य मुनयः प्रसीदन्ति, तस्याप्यतिकारादिकं दोपं न अमन्ते, इत्यादि । इन्य ज्ञानादीनामवर्णवादी तथा-मायी-माया-गाठचं. सा यस्यास्तीति माया, यस्त्वत्म-स्वभावं संवृणुते, परस्य गुणान् घातयति चौर व सर्वतः गडमानः गृहाचारः, मृपावादी च मायीत्युच्यते । यश्चैव भृतः स किल्विविकी भावनां करोति । इयमपि दुर्गति हेतुरिति विचिन्त्य परिवर्जनीति भार. ॥ २६४ ॥ 'अणुबद्धरोसवसरो' इत्यादि
अनुबद्धरोपप्रसरः अनुबद्धः-अव्यवच्छिन्नः, रोपस्य-क्रोधस्य, प्रसरःन्तरमें विचरते रहते हैं। गुरुओंकी सेवा करना तो दूर रहा ये तो उनके साथी भी नहीं होते हैं स्वच्छंद रहते हैं। जिनके गुगोंको देखकर मुनिजन आनंदित होते हैं उसके भी अनिचारादिक दोषोंको ये सहन नहीं कर सकते हैं। इसी प्रकार ज्ञान आदिका अवर्णवादी होता है। माया शब्दका अर्थ शाठ्य (कपट) है। यह माया जिसके होती है वह मायी है। माथी अपने स्वभावको तो ढके रहता है और दूसरोंके सद्गुणोंकी भी निंदा करता है। चौरकी तरह सर्वनः शंकितमन होकर अपने आचारको गूढ रखता है तथा अपने व्यवहारका सिक्का जमानेके लिये झूठ बोला करता है। ऐसा व्यक्ति किल्बिषिकी भावना वाला माना गया है। अतः इस भावनाको भी दुर्गतिका हेतु जानकर मोक्षाभिलाषियोंको छोड देना चाहिये ॥ २६४ ॥
अन्वयार्थ—(अणुबद्धरोसपसरो-अनुबद्धरोपप्रसरः) सर्वज्ञा विरोधસેવા કરવી તે એક બાજુ રહી પરંતુ આ તે એમના સાથી પણ થતા નથી અને સ્વચ્છ'દિ રહે છે જેના ગુણોને જોઈને સુનિજન આનંદિત થાય છે તેના પણ અતિચાર આદિ દોને સહન કરી શકતા નથી. આ પ્રકારના જ્ઞાન આદિના અવરવાટિ હોય છે. માયા શબ્દને અર્થે શઠે (ટ) છે. આ માયા રસ હોય છે તે મારી છે. મારી પોતાના રવભાવને ઢાંકતા રહે છે. અને બીજાના સોની પણ નિંદા કરે છે. ચિરની માફક બધી જ શકિત મનવાળા થઈને પિતાના આચારને ગૂઢ રાખીને તથા પોતાના વ્યવહારને સિકકે જમાવવા માટે હું છેલ્યા કરે છે. આવી વ્યક્તિ કિશ્વિશી ભાવના વાળી મનાવે છે. જેથી આ ભાવનાને પણ દુર્ગતિના હેતુરૂપ જાણીને મોક્ષના भलिसाषामा छ वा ॥ २४ ॥
सन्क्यार्थ-अणुबद्धरोसपसरो-अनुवद्धरोपप्रसरः सहाय विशशीद
