________________
SO
-
उत्तराध्ययनसूत्रे सन्तति माप्य अनादिकाः, अपर्यवसिता अपि च । स्थितिं प्रतीत्य सादिकाः, सपर्यवसिता अपि च ॥ १४१ ॥ एकोनपञ्चाशतम् अहोरात्रान् , उत्कर्पण व्याख्याता । त्रीन्द्रियाणाम् आयुः स्थितिः, अन्तर्मुहूर्त जघन्यिका ॥१४२॥ संख्येयकालसुत्कृष्टा अन्तर्मुहूर्ते जघन्यिका । त्रीन्द्रियाणां कायस्थितिः, ते कायं तु अमुञ्चताम् ॥ १४३ ॥ अनन्तकालमुत्कृष्टस् , अन्तर्मुहूत जघन्यकम् । त्रीन्द्रियजीवानाम् , अन्तरकं व्याख्यातम् ॥ १४४ ॥ एतेषां वर्णतश्चैव, गन्धतो रस स्पर्शतः ।
संस्थानदेशतश्चापि, विधानानि सहस्रशः ॥ १४५ ।। टीका-'तेइंदिया उजे जीवा' इत्यादि ।
ये तु त्रीन्द्रिया जीवास्ते द्विविधाः प्रकीर्तिताः । तद् यथा-पर्याप्ता अपर्यासाश्च । तेषां भेदान् सेन्सस समीपे यूयं शृणुत ॥ १३७ ॥
कुन्थवः अत्यन्तलघुशरीरास्त्रोन्द्रियजीवविशेषाः ते हि चलन्त एव विभातीन इन्द्रियवाले जीवोंका कथन सूत्रकार इस प्रकार करते हैं। 'तेइंदियाउ' इत्यादि।
अन्वयार्थ-(जे तेइंदिया जीवा ते दुविहा पकित्तिया-ये तु त्रीन्द्रिया जीवा ते द्विविधा प्रकीर्तिताः) जो तीन इन्द्रियवाले जीव हैं वे दो प्रकारके कहे गये हैं। (पज्जत्तमपज्जत्ता-पर्याप्ताः अपर्याप्ताः) एक पर्याप्त और दुसरे अपर्याप्त । (तेसिं भेए से सुणेह-तेषाय भेदान् मे श्रृणुत) नै अव इनके भेदोंको कहता हूं सो तुम सुनो। वे ये है (कंथु पिवीलिउइंसा उकालदेहिया-कुन्थु पिपीलिकोदेशाः उत्कलिका तथा उद्देहिका) कुन्थु-तीन इन्द्रियवाले जीवोंले सबले सूक्ष्म जीव जो चलते समय ही दिखलाइ पडते
હવે ત્રણ ઈન્દ્રિયવાળા જીનું કથન સૂત્રકાર આ પ્રમાણે કરે છે – "ते इंदियाउ" छत्याहि ।
अन्वयार्थ-जे तेइंदिया जीवा ते दुविहा पकित्तिया-ये तु त्रिन्द्रीया जीवो ते द्विविधा प्रकीर्तिताः २ रा धन्द्रियाणा छ तेरे प्रारना हवामा मावत छे पज्जत्तमपज्जत्ता-पयोप्ता अपयोप्ता' मे४ पर्याप्त मने मीनत अर्याल जो सिं भेए मे सुणेह-तेपां भेदान मे श्रृणुत तेना होने ४९ छु ते सie तमा प्रभारी छ-कुंथु पिवीलिउद्दसा उकलुदोहिया-कुन्थु पिपीलिकाद्देशाः उत्कलिकाः तथा उहेहिका हुन्थु-त्रय छन्द्रिया पोमा साथी सूक्ष्म १२ ચાલતી વખતે જ જોઈ શકાય છે એક સ્થળે બેઠેલ હોય ત્યારે નહીં,
