________________
૭૨૮
उत्तराध्ययनसूत्रे तथा-गन्धतः, रसतः, संस्थानतोऽपि च भाज्यः । इह वर्णतः पञ्च, गन्धतो द्वौ, रसतः पञ्च, तथा संस्थानतोऽपि पञ्च इत्येवं संकलनया कर्कशस्य सप्तदशभङ्गा भवन्तीति भावः ॥ ३५ ॥
अथ मृदुस्पर्शभङ्गानाह-- मूलम्-फालओ मउए में उ, सईए से वण्णओ।
गंधओ रेसओ चेवें, भैइए संठाणओ वि" ये ॥३६॥ छोया--स्पर्शतो मृदुको यस्तु, भाज्यः स तु वर्णतः ।
गन्धतो रसतश्चैव, भाज्यः संस्थानतोऽपि च ॥३६॥ टीका-फासओ मउए जे उ' इत्यादि--
व्याख्या प्राग्वत् । मृदोरपि कम्शवत्सप्तदश (१७) भङ्गा भवन्तीति भावः ॥ ३६॥ (वण्णओ-वर्णतः) वर्णकी अपेक्षा (भइए-भाज्यः) भाज्य होता है। इसी तरह (गंधओ रसओ चेव वि य संठाणओ भइए-गंधतः रसतश्चैव अपि च संस्थानतः भाज्य:) गंधगुणकी अपेक्षा रसगुणकी अपेक्षा तथा संस्थानकी अपेक्षा भी भाज्य जानना चाहिये । इस प्रकार कर्कश स्पर्शवालेमें इस कर्कश स्पर्शले पांच वर्ण, दो गंध, पांच रस, तथा पांच संस्थान इनकी संकलनासे सत्रह भंग हो जाते हैं ॥३५॥
अब मृदु स्पर्शके संगोंको कहते हैं-'फालओ मउए' इत्यादि ।
अन्वयार्थ-(जे उ-यस्तु) जो स्कंध आदि (फासओ-स्पर्शतः) स्पर्श परिणामकी अपेक्षा (मउए-मृदुकः भवति) मृदु स्पर्शवाला होता है (से-सः) वह (वण्णओ-वर्णतः) वर्णकी अपेक्षा (भइए-आज्यः) भाज्य अपेक्षा भइए-भाज्यः मान्य होय छे. मात्र प्रभारी गंधओ रसओ चेव विय संठाणओ भइए-गंधतः रसताश्चैव अपि च संस्थानतश्च भाज्यः ग गुनी अपेक्षा, રસ ગુણની અપેક્ષા તથા સંસ્થાનની અપેક્ષા પણ ભાજ્ય જાણવા જોઈએ, આ પ્રકારે કર્કશ સ્પર્જવાળામાં આ કર્કશ સ્પર્શના પાંચ વર્ણ બે ગધ, પાંચ રસ, તથા પાંચ સંસ્થાન આ સંકલનથી સત્તર ભંગ થઈ જાય છે, ૩૫ છે
हुवे भृढ स्पशन लगाने ४९ छ-" फासओ मउए" त्यादि.
अन्वयार्थ -जे उ-यस्तु . २ २४३ मा फासओ-स्पर्शतः २५श परिणामनी अपेक्षा मउए-मृदुकः भवति भृड २५शवाणा होय छे. से-सः ते वण्णओ.. पण नी अपेक्षा भइए-भाज्या मान्य होय छे मार प्रमाणे ते गधओ
