________________
६७१
प्रियदर्शिनी टीका अ० ३५ भिक्षोरारम्भनिवारणनिरूपणम् भूतानां-स्थावराणां च दयार्थ रक्षणाथ न पचेत् न पाचयेत् उपलक्षणत्वान्नाऽप्यनुमोदयेदित्यर्थः ॥१०॥
उक्तमेवार्थ स्पष्टी कुर्वन् माह-- मूलम्-जलधन्ननिसिया जीवा, पुढवीक? निस्सिया ।
हेम्मति भत्तपाणेसु, तम्हा भिक्खू न पयावंए ॥११॥ छाया--जलधान्यनिश्रिता जीवाः, पृथिवीकाष्ठनिश्रिताः।
हन्यन्ते भक्तपानेषु, तस्माद् भिक्षुन पाचयेत् ॥११॥ टीका-'जलधन्ननिस्सिया' इत्यादि
जलधान्यनिश्रिताः-जलं च धान्यं च जलधान्ये तनिश्रिताः-तत्र स्थिताःपूतरक-भुजगेलिका-पिपीलिकाप्रभृतयः, तथा-पृथिवीकाष्ठनिश्रिताः जीवाःएकेन्द्रियादयः, भक्तपानेषु-पच्यमानेषु पक्वेषु च हन्यन्ते, तस्मात् कारणात् , भिक्षुन पाचयेत् , स्वयं न पचेदिति तु किं वक्तव्यम् ?, स्वयंपाकस्य निषेधस्तु सुतरां सिद्ध इति भावः॥११॥ पचन पाचन आदि क्रिया में (पाणभूयदयहाए-प्राणभूतदयार्थम् ) उस स्थावर जीवों की रक्षा के निमित्त (न पये न पयावए-न पचेत् न पाचयेत् ) न पकावे न पकवावे और न अनुमोदना ही करे ॥१०॥
अब फिर उसी विषय में कहते हैं-'जलधन' इत्यादि । ____अन्वयार्थ-(जलधन्न निस्सिया-जलधान्यनिश्रिता) जल एवं धान्य के आश्रित रहे हुए (जीवा-जीवाः ) जीव तथा (पुढवीकट्ठनिस्सियो-पृथिवीकाष्ठनिश्रिताः) पृथिवी काष्ठ के सहारे रहे हए (जीवा-जीवाः) एकेन्द्रियादिक जीव (भत्तपाणेसु-भक्तपानेषु ) अशन पानादि के संपादन में (हम्मंति-हन्यन्ते) मर जाते हैं । (तम्हा-तस्मात्) माहिल्यामां पाणभूयदयट्टाए-प्राणीभूतदयार्थम् स स्था१२ वानी रक्षा निमित्त न पये न पयावए-न पचेत् न पाचयेत् न ५४ावे, न ५४ावे मने अनुमहिना ५ मापे नही ॥१०॥
वे शथी मे विषयमा छ-" जलधन्न" त्या ।
म-क्याथ-जलधन्ननिस्सिया-जलधान्यनिश्रिताः यी मने धान्यनामाश्रये २। जीवा-जीवाः ५ तथा पुढवीकदुनिस्सिया-पृथिविकाष्ठनिश्रिताः पृथवा तथा साना आश्रये २९सा, जीवा-जीवाः सन्द्रिया ि०१ भत्तपाणेसुभक्तपानेषु मशन यानादिना साहनमा हम्मंति-हन्यन्ते भरी नाय छे. तम्हा