Page Text
________________
उत्तराध्ययनस्ने छाया-योगप्रत्याख्यानेन भदन्त ! जीवः किं जनयति ? । योगप्रत्याख्या. नेन अयोगित्वं जनयति । अयोगी खलु जीवः नवं कर्म न बध्नाति । पूर्ववाद्धं च निर्जरयति ॥३७॥
टोका-'जोगपच्चक्खाणेणं' इत्यादि
हे भदन्त ! योगप्रत्याख्यानेन=मनोवाक्कायानां व्यापारो योगः, तस्य प्रत्याख्यानं परिहारो योगप्रत्याख्यानं तेन जीवः किं जनयति ? । भगवानाह-योगप्रत्याख्यानेन जोवः अयोगित्वं शैलेशीभावं, जनयति प्राप्नोति । अयोगी अयोगित्वं प्राप्तः खलु जोवः, नवं कर्म न बध्नाति-चतुर्दशगुणस्थाने प्रवर्तमानस्य तस्य नूतनकर्मबन्धकारणीभूतयोगाभावादिति भावः । पूर्ववद्ध-कर्म-भवोपनाहिकर्मचतुष्टयं तदितरस्य कर्मणस्तु तदानीमसंभवादितिभावः, निर्जरयति= क्षपयति ॥३७॥
कषाय का परित्याग करनेवाले मुनि को योग के प्रत्याख्यान से ही मोक्ष प्राप्त हो जाता है यह बात सूत्रकार सडनासवे बोलमें प्रदर्शित करते हैं—'जोगपच्चक्खाणेणं' इत्यादि । ___अन्वयार्थ-(भंते जोगपच्चरखाणेणं जीवे किं जणेइ-भदन्त ! योगप्रत्याख्यानेन जीवः किं जनयति ) हे भगवान ! योग के प्रत्याख्यान से जीव किस गुण को प्रात करता है ? उत्तर-(जोगपच्चक्खाणेणं अजोगित्तं जणेइ-योगप्रत्याख्यानेन अयोगित्वं जनयति) योग के प्रत्याख्यान से जीव अयोगी अर्थात् शैलेशीभाव को प्राप्त करता है । (अजोगीणं जीवे नवकम्संन बंधइ पुव्वबद्धं च निजरेइ-अयोगी खलु जीवः नवं कर्म न बध्नाति पूर्ववद्धं च निर्जरयति ) शैलेशीभाव को प्राप्त हुआ जीव नवीन कर्मों का बंध नहीं करता है तथा पूर्ववभवोपग्राहिकर्मचतुष्टय की निर्जरा कर देता है।
કષયને પરિત્યાગ કરવાવાળા મુનિને ચગના પ્રત્યાખ્યાનથી જ મેક્ષ પ્રાપ્ત थाय छ. म पात सूत्रा२ सातासमा मोसमां महशित छ-"जोगपच्च क्खाणेणं" त्यादि।
___ मन्वयार्थ-भंते जोगपचक्खाणेणं जीवे कि जणेइ-भदन्त योगप्रत्याख्या तेन जीवः कि जनयति डे सगवान ! योगना प्रत्याध्यानधी 4 या गुएने प्रास १२ छ ? उत्तर-जोगरच्चक्खाणेणं अजोगित्तं जणेइ-जोगप्रत्याख्यानेन अयो. गित्वं जनयति- योगना प्रत्याभ्यानयी ३ मयागा मर्थात शोषीमापने प्राप्त हुरे छ. अजोगीणं जीवे नवं कम्मं न बंधइ वद्धं च निजरेइ-अयोगी खलु जीवः नवं कर्म न बध्नाति पूर्व बद्धं च निर्जरयति शेवेशी लापने प्राप्त भने न भनि। બંધ કરતો નથી. તથા પૂર્વબદ્ધ ભપગ્રહિકર્મચતુષ્ટયની નિજર કરી દે છે
| SR No. | 009355 |
| Book Title | Uttaradhyayan Sutram Part 04 |
| Original Sutra Author | N/A |
| Author | Ghasilal Maharaj |
| Publisher | A B Shwetambar Sthanakwasi Jain Shastroddhar Samiti |
| Publication Year | 1960 |
| Total Pages | 1039 |
| Language | Hindi, Sanskrit |
| Classification | Book_Devnagari & agam_uttaradhyayan |
| File Size | 75 MB |