________________
२६२
उत्तराध्ययनसो निर्भय एव स्वाध्यायं कर्तुं शक्नोतीति अष्टादशम् स्वाध्यायफलमाह
मूलम्-सज्झाएणं भंते ! जीवे किं जणेइ ? । सज्झाएणं नाणावरणिज्ज कम्म खवेइ ॥ १८ ॥
छाया-स्वाध्यायेन भदन्त ! जीवः किं जनयति ? । स्वाध्यायेन ज्ञानावरणीयं कर्म क्षपयति ॥१८॥
टीका-'सज्झाएणं' इत्यादि- .
हे भदन्त ! स्वाध्यायेन=सुष्ठु-आ-मर्यादया अस्वाध्यायपरिहारेण पौरुष्याधपेक्षया अध्यायः-अध्ययनं सूत्रस्य मूलपठनं स्वाध्यायः तेन जीवः किं जनयति ?। भगवानाह-स्वाध्यायेन जीवो ज्ञानावरणीयं कर्म क्षपयति ।
उक्तंच___ " कम्ममसंखेज्जभवं, खवेइ अणुसमयमेव उवउत्तो।
__ अन्नयरंमि विजोए, सज्झायम्मि य विसेसेणं" ॥१॥ छाया-कर्माऽसंख्येयमविकं, क्षपयत्यनुसमयमेवोपयुक्तः।
अन्यतरस्मिन्नपि योगे, स्वाध्याये च विशेषेण ॥१॥ भयके उत्पादक होते हैं। इनके अभावमें भयका अभाव हो जाता है, फिर वह जीव भयरहित हो जाता है ॥ १७॥ ___ जो निर्भय होता है वही स्वाध्याय कर सकता है इसलिये अठारहवे बोलमें स्वाध्यायका फल कहते हैं- सज्झाएणं' इत्यादि । ____ अन्वयार्थ-(भंते सज्झाएणं जीवे कि जणेइ-भदन्त । स्वाध्यायेन जीवः किं जनयति) हे भगवन् ! स्वाध्याय करनेसे जीवको क्या लाभहोता है ? (सज्झाएणं नाणावरणिज्ज कम्मं खवेइ-स्वाध्यायेन ज्ञानावरणीयं कर्मक्षपयति) स्वाध्याय करनेसे जीव अपने ज्ञानके आवारक (आच्छादक) છે કે, જે ભયને ઉત્પન્ન કરનાર છે. એના અભાવમાં ભયને અભાવ થઈ જાય છે पछी त १ लयडित थ तय छे. ॥ १७॥
જે નિર્ભય હોય છે તે જ સ્વાધ્યાય કરી શકે છે. આ માટે અઢારમાં मासमा स्वाध्याय ३१ ४९ छे-" सज्झाएणं "त्यादि। ____-पयार्थ-भंते सज्झाएणं जीवे किं जणेइ-भदन्त स्वाध्यायेन खलु जीवः कि जनयति है लगवान ! स्वाध्याय ४२वाथी बने ४ये। साम थाय छ १ माना उत्तरभा डे छे है, सज्झाएणं नानावरणिज्झं कम्म खवेइ-स्वाध्यायेन ज्ञानावरणीयं कर्म अपयति स्वाध्याय ४२पाथी ७५ पोताना भनी नि०२१ ४२