________________
F દ્દઢ
उत्तराध्ययन सूत्रे
1
'सज्झाय ' इति स्वाध्यायात् विरमेत् = निवर्त्तेत । ' पढमं पोरिसि सज्झायं' इति वचनाद् रात्रेः प्रथमपौरुष्यां क्रियमाणं स्वाध्यायं त्यजेदितिभावः । ' वीयं झाणं झियाय' 'झ्याए निदमोक्खं च' इति वचनाद् रात्रे द्वितीयतृतीयपौरुष्योर्थ्यांन निद्रां च कुर्यादिति प्रकरणाद्बोध्यम् ॥ १९ ॥
अथ रात्रौ किञ्चिदवशिष्ट तृतीयप्रहरस हितचतुर्थ पौरुपी कर्त्तव्यमाहमूलम् - तमेवं ये नक्खत्ते, गयणचउन्भाय सार्वसेसम्म । वरत्तियं पिं कालं, पडिलेहित्ती मुणी कुज्जैा ॥२०॥ छाया - तस्मिन्नेव च नक्षत्रे, गगने चतुर्भाग सावशेषे । वैरात्रिकमपि काल, प्रतिलेख्य मुनिः कुर्यात् ॥ २० ॥ टीका - 'तम्मेव य' इत्यादि ।
च = पुनः तस्मिन्नेव रात्रिसमापके नक्षत्रे चतुर्भागसावशेषे चतुर्थभागेन गन्तव्येन सावशेषं चतुर्भागसावशेपं तस्मिन् तादृशे 'गयण 'त्ति गगने - आकाशदेशे
रात्रिका प्रथम प्रहर समाप्त हो जाय तब ' पढमं पोरिसि सज्झायं ' इस आगम वचनके अनुसार रात्रिके प्रथम प्रहर में प्रारंभ की हुई स्वाध्याय का परित्यागः करे | तथा - 'बीयं झाणं झियायइ, तइयाए नियोक्खं च ' इस आगम वचन के अनुसार रात्रि के द्वितीय प्रहरमें ध्यान और तृतीय प्रहर में निद्रा करे यह भी प्रकरणसे समझलेना चाहिये ॥ १९ ॥
अब तृतीय प्रहरके कुछ भाग सहित चतुर्थ प्रहर के कर्तव्यको कहते हैं - ' तम्सेव ' इत्यादि ।
अन्वयार्थ - ( तम्मेव य नक्खत्ते - तस्मिन्नेव नक्षत्रे च ) फिर वही नक्षत्र जब ( गयण चउन्भाय साव से सम्मि – चतुर्भागसावशेषे गगने )
हाय अर्थात् रात्रि प्रथम प्रहर समाप्त थर्ध लय त्यारे "पढमं पोरिसि सज्झायं” या भागभ वथन अनुसार रात्रिमा प्रथम अरमां प्रारंभ अरवामां ग्यावेस स्वाध्यायना परित्याग उरे, तथा - " वीयं झाणं झियाय, तइयाए निह मोक्खं च " मा આગમવચન અનુસાર રાત્રિના બીજા પ્રહરમા ધ્યાન અને અને ત્રીજા પ્રહરમાં નિદ્રા કરે, એ પણું પ્રકરણથી સમજી લેવું જોઇએ ૫૧૯મા હવે ત્રીજા પ્રહરના ઘેાડા ભાગ સાથે ચેાથા પ્રહરના કર્તવ્યને કહે છે."aaa" Seule.
अन्वयार्थ--तम्मेव य नक्खत्ते - तस्मिन्नेव च नक्षत्रे झरी मेन नक्षत्र न्यारे गयण चउभाय सावसेसम्म - गगने चतुर्भागसावशेषे त्रील लागमा
