________________
७६२ ___ अत्रास्त्येव कथानकम्-आसीदनदेशे मणिपुरे प्रशुधनधान्यादिसप. वितोऽतिविनीतः सुदर्शननामका प्ठिमुतः। तस्यामीन माणप्रिया सकलक लाचतुराऽनवसनियुक्ता चन्द्रकानाम्नी मार्या । तामेकदा कार्यान्तरसम्मनाया प्रोड स्नुपे ! सौधमध्यात् शिला पुनरूमानय । वधावनमार्य सा प्रार-माता! महाभारोऽय शिलापुरा, नाहन समानेनु शका । अस्मिन्ने समये कृतोऽपि समागतः पल्यानुपलसितः अप्ठिसुनः पन्याचनमाकर्ण्य समचिन्तयत्-अहो! चित्रके जीव मुनिराजने चक्रवर्तीको समझाया कि तुम इनको किस रूपमें अच्छा समझकर मुझे ग्रहण करने के लिये कह रहे रो।
इस पर एक कथानक इस प्रकार है
अंगदेश में मणिपुर नगरमे धनधान्यादिसे समन्वित तथा अत्यंत अति विनीत सुदर्शन नामका एक अष्टिपुत्र रहता था। मुदर्शनकी पत्नीका नाम चद्रकला था, यह जैसा नाम था वैसी ही गुण सपन्ना थी। सुदर्शनको यह अपने प्राणोंसे भी अधिक प्यारी थी। चद्रकला भी सकलकलाओंमे बडी चतुर थी। इसका प्रत्येक शारीरिक अवयव सौन्दर्य ग्व लावण्यसे भरपूर था। एक समय की बात है कि घद्रकलासे उसकी सासने जो कि उस समय किसी दूसरे काम करने में लगी हुई थी कहा बह! मकानके भीतरसे शिलापुत्रकको ले आ। चद्रकलाने सासके वचन सुनकर कहा-साताजी ! शिलापुत्रकका वजन तो बहुत है इसलिये वह अकेली मुझसे नही उठ सकता है। जव चन्द्रकला इस प्रकार कह रही थी कि इसी समय कहीसे उसका पति भी आ गया जिसका आना જાવ્યું કે, તમે એને કઈ રીતે સારા સમજીને મને અગીકાર કરવાનું કહી રહ્યા છે? આના ઉપર એક કથા આ પ્રમાણે છે –
અગદેશમાં મણીપુર નગરમાં ધનધાન્યાદિકથી પરિપૂર્ણ તથા ખૂબજ વિનીત એવા સુદર્શન નામે શેઠને એક પુત્ર રહેતું હતું સુદર્શનની પત્નીનું નામ ચદ્રકલા હતુ એ જેવું નામ હતું તેવી જ ગુણસ પન્ન હતી કળાઓમાં ખૂબજ ચતુર હતી એના શરીરના પ્રત્યેક અવયવ સૌદર્ય અને લાવણયથી ભરપૂર હતા એક સમયની વાત છે કે, ચદ્રકલાને તેની સાસુએ કે જે એ વખતે બીજા કેઈ કામમાં ગુથાયેલ હતી તેણે કહ્યું, વહુ મનની અંદરથી શિલાપત્રકને લઈ આ ચદ્રકળાએ સાસુના વચન સાંભળીને કહ્યું કે, માતાજી! શિલાપત્રકનું વજન તે ઘણુ છે આથી તે મારા એકલાથી ઉપડી શકે તેમ નથી જયારે ચદ્રકળા આ પ્રમાણે કહી રહી હતી કે, એજ સમયે તેને પતિ કયાકથી ત્યા
