________________
प्रियदर्शिनी टी अ० १२ दरिकेशयलमुनिचरितवर्णनम्
टीका-'घम्मे'-इत्यादि
धर्मोऽहिंसादिरूपो इदस्तस्यैव कर्मरजोऽपहारकत्वात्, ब्रह्म-बह्मचर्य शान्तितीर्थम् , एतदासेवनेन सफलमलमूलभृतो रागद्वेपो समुन्मलिती भवतः रागद्वेपो. न्मूलने तु न पुनमलोत्पत्तिसभनः । उक्तच
"नह्मचर्येण सत्येन, तपसा सयमेन च । मातङ्गपिंर्गतः शुद्धि, न शुद्धिस्तीर्थयारया ॥१॥ इति ।। स्नान के विषय मे जर उन ब्राह्मणों ने जिज्ञासाभाव से प्रश्न किये तो मुनिराज ने उनका उत्तर इस प्रकार दिया 'धम्मे हरण-इत्यादि ।
अन्वयार्थ-(चम्मे हर-धर्मी हूद.) अहिंसा आदिरूप धर्म इदसरोवर है । क्यों कि इसी धर्म से कर्मरूपी धूलि का अपहरण होता है। (यभे सतितित्थे ग्राम शान्तितीर्थम्) ब्रह्मचर्य शान्तितीर्थ है। कारण कि इसके सेवन करने से समस्त मलों के मूलभूत राग और द्वेप समूल विनिष्ट होते हैं। रागदेप के उन्मूलित होने से पुन. मलोत्पत्ति की सभावना नहीं रहती है । कहा भी है
"ब्रह्मचर्येण सत्येन, तपसा सयमेन च । __ मातंर्गपिंर्गतः शुद्धि, न शुद्विस्तीर्थयात्रया ॥" ब्रह्मचर्य के पालन से सत्यधर्म के सेवन से, तप एव सयम की आराधना से मातगरपि ने आत्मशुद्धि को प्राप्त किया है । यह आत्म शुद्धि जीवों को तीयों की यात्रा करने से नहीं प्राप्त हुआ करती है।
સ્નાનના વિષયમાં જ્યારે તે બ્રાહ્મણોએ જીજ્ઞાસા ભાવથી પ્રશ્ન કર્યો ત્યારે મુનિરાજે એને ઉત્તર આ પ્રકારે આ
'धम्मे हरए' त्यात!
मक्याथ---धम्मे हरप-धर्मो हुद मजिस मा३ि५ धर्म स२।१२ छ भ, से मथी भा धूजनु अपडरय थाय छ व सति तित्थे-ब्रह्मशन्ति વીય બ્રહ્મચર્ય શક્તિતીર્થ છે કારણ કે એના સેવનથી સઘળા મળનો મુળભૂત રાગ અને દ્વેષને સમૂળગો વિનાશ થાય છે રાગદ્વેષનો નાશ થતા ફરીથી મળોની ઉત્પત્તિ થવાની સંભાવના રહેતી નથી કહ્યું પણ છે
— ब्रह्मचर्येण सत्येन, तपसा सयमे न च ।
मातगर्गित शुद्धि, न शुद्धिस्तीर्थयात्रया ॥" બ્રહ્મચર્યના પાલનથી, સત્યધર્મના સેવનથી, તપ અને સયમની આરા ધનાથી, માતગ ઋષિએ આત્મશુદ્ધિને પ્રાપ્ત કરેલ છે આ આત્મશુદ્ધિ અને તીર્થોની યાત્રા કરવાથી પ્રાપ્ત થતી નથી અને તે બ્રાહ્મણે આપ
