________________
६८६
मोपगतिको बुज्झइ मुच्चइ परिणिव्वाइ सव्वदुक्खाणं अत करेइ ? णो इणढे समठे। से ण तओ पडिणियत्तइ, पडिणियत्तित्ता इहमागच्छइ, तओ पच्छा मणजोगंपि जुजइ, वयजोगपि जुजइ, कायजोगपि झुंजइ ॥ सू० ८६ ॥
तथा समुद्घातगत -हे भदत! स सलु तथा समुद्घातगत कृतसमुद्घात केवली 'सिजाइ
ज्वार मुच्चइ परिणिन्याइ सन्चदुक्खाणमत करेइ ?' सिध्यति, वुध्यते, मुच्यते, परिनिवाति, सर्वदुः खानामत करोति किम् ?, भगवानाह-'णो इणद्वे समद्रे' नाऽयमर्थ समथे ! से ण' स खल 'तो' तत =समुद्घातात् 'पडिणियत्तई' प्रतिनिवर्तते, 'पडिणियत्तित्ता' प्रतिनि वर्त्य 'इहमागच्छइ' इहाऽऽगच्छति शरीरस्थो भवति । 'तओ पन्छा' तत पश्चात्, मणजोग पि जुजई' मनोयोगमपि युक्ते, 'वयजोगपि जुजई' वाग्योगमपि युक्ते 'कायजोग पि जुजई' काययोगमपि युङ्क्ते ॥ सू० ८६ ॥
'से ण भते !' इत्यादि।
(भते 1) हे भदत । (से ण तहा समुग्धायगए) समुद्घात अवस्था में कवला भगवान् (सिज्झइ बुज्झइ मुच्चइ परिणियाइ) सिद्ध, बुद्ध, मुक्त एव परिनिर्वाण हा (सव्वदुक्खाण अत करेइ) क्या समस्त दुसों का अत करते है ? प्रभु ने उत्तर दिया कि (गोयमा!) हे गौतम । (णो इणद्वे समद्रे) यह अर्थ समर्थित नहीं है। (से ण तओं पडिणियत्तइ, पडिणियत्तित्ता इहमागच्छइ, आगच्छित्ता तो पच्छा मणजोग पि जुजइ, वयजोग पि जुजइ, कायजोग पि जुजइ) किन्तु जब वे समुद्घात कर चुकते है
'से ण भते ।' त्या
(भते ।) लहत। (से ण समुग्घायगए) समुधात अवश्थामा पसी सवान् (सिज्झइ, बुझइ, मुच्चइ, परिणिन्वाइ) सिद्ध, भुद्ध, मुत तभा परिनिर्वाणु थने (सव्वदुक्साण अत करेइ) शु समस्त माना मत ४२ छ ? प्रभुन्भे तर माया (गोयमा ।) गीतमा (णो इणट्रे समढे) म समर्थित नथी (से ण तओ पडिणियत्तइ, पडिणि यत्तित्ता इहमागच्छइ, आगच्छित्ता तओ पन्छा मणजोग पि जुजइ, वयजोगपि जजइ, कायजोग पि जुजइ) ५२तु न्यारे समुधात ४॥ यु छ अर्थात् त કિયાથી નિવૃત્ત થઈ જાય છે અને પૂર્વ પ્રમાણે શરીરમાં સ્થિત થઈ જાય છે ત્યારે