________________
औपपातिक
-
-
-
-
-
ग्याएणं समोहणित्ता केवलकप्पं लोयं फसित्ताणं चिडी, हंता। चिट्टइ ॥ सू०७०॥ समुद्घातेन, तर प्रथम समुद्घातस्वरूपमुन्यते-ययास्वभानस्थितानामात्मप्रदेशाना समुदधातन समतादुद्घातन-स्वभावाद यमानेन परिणमन समुद्घात , सच समविध -वेदनासमुद्घात १, कपायसमुद्घात २,मरणसमुद्घात ३, पैनियसमुद्घात ४, तैजससमुद्घात ५, आहारक समुद्घात ६, केवलिसमुद्घातश्च ७ । "पु सममु समुदातेपु चरम केलिसमुद्घात । तन को नाम केलिसमुद्घात ? उच्यते-यत्या तर्मुहूर्तकाले परमपद भावि, तस्मिन् केवलिनि भव समुदघात केलिसमुद्घातस्तेन, 'समोहणित्ता' समवय आत्मप्रदेशान् प्रसार्य केलकप्प' केवलकप-मपूर्ण 'लोय' लोक 'फोसित्ता ण' स्पृष्टा सलु 'चिदुई तिष्ठति किम् ।। उत्तर माह-हता' इत्यादि। 'हन्त' इतिपद कोमलाऽऽमन्त्रणपूर्वकस्वीकारार्थकम्, 'चिट्ठइ' तिष्ठति ॥ सू ७० ॥ बाहर निकाल कर (केवलकप्प लोय) क्या समस्त लोकका (फसित्ता) स्पर्श करके (चिट्ठ) ठहरते है ? उत्तर-(हता । चिट्ठइ) हा! ठहरते है। यथास्वभान से स्थित आत्मप्रदेशों का अय भाव मे परिणमन करना, उसका नामा समुद्घात है। समुद्घात ७ प्रकार का है-वेदना समुद्घात १, पायसमुद्घात २ मरणसमुद्घात ३, वैक्रियसमुद्धात ४, तेजससमुद्धात ५, आहारकसमुद्घात ६, केवलिसमुद्घात ७ । इनमे अतिम समुद्घात केवलिसमुद्धात है । जिसको अन्तर्मुहूर्तकाल मे निर्वाण पदकी प्रामि होती है ऐसे केवली भगवान का दण्ड, कपाट, मन्थान और लोकपूरण क्रिया द्वारा आत्मप्रदेशों का मूल शरीर को न छोडकर शरीर से बाहर फैलना इसका नाम कालिसमुद्घात है ।। सू ७० ॥ प्रशाने शरीरथी मार दीन (केवलकप्प लोय) शु समस्ताना (फुसिचा) २५श ४शन (चिदुइ) २९ छ ? ( हता। चिइ) &।। २२ છે. યથાસ્વભાવમાં રહેલા આત્મપ્રદેશને અન્યભાવમા ફેરર્વી નાખવું તેનું નામ મુદ્દઘાત છે સમુદુધાત ૭ પ્રકારના છે–૧ વેદનાસમૃદુધાત, ૨ કપાયસમુદ્દઘાત, ૩ મરણ મુદ્દઘાત, ૪ વૈક્રિયસમુઘાત, ૫ તૈજસસમુદઘાત, ૬ આહારકસમુઘાત, ૭ કેવલિસમુદ્દઘાત તેમાં છેલ્લો મુદ્દઘાત કેવલિસમુ દઘાત છે જેને અન્તમુહૂર્ત કાળમા નિર્વાણપદની પ્રાપ્તિ થાય છે એવા કેવલી ભગવાનના દડ, કપાટ, મન્થાન, અને લેકપૂરણ ક્રિયા દ્વારા આત્મ
શોને. મૂળ શરીરને નહિ છેડતા શરીરથી બહાર ફેલાવે છે તેનું નામ કેવલિસમુદઘાત છે ( ૭૦).