________________
૨૭
-
पीयूषणिो -टीका सू. ३० प्रायधित्तभेदयर्णनम् आशातनापाराविक । तस्य पागचिकाईनामक दाम प्रायश्चित्त प्रामोनि । म जघन्येन परमासान्, ज्कर्पतो द्वारा मासान् गच्छतो नि मागितस्तपसि निटनि । प्रतिसेवनापागचिकनिनिय -दुष्ट, प्रमत्त , अयोन्य कुनाग चेनि । तर दुष्टो द्विपिप-कपायदुष्टो, विषयदुष्टचेति । तर कपायदुष्टो द्विविध स्वपनदुर, परपसदुष्टश्च । अत्र चतुर्भगी, तद्यथा-स्वपन स्वपझे दुष्ट १, स्वपक्ष परपझे दुष्ट २, परपक्ष स्वपझे दुर ३, परपस परपसे दुष्ट ४ । प्रमभने-मृतगुस्दन्तमन्त्रक १,गुरुगलमर्तक २, नेकोनातक ३, रन्तैर्देशा ४, दयाहान्युटाहरणानि । द्वितीयभड़ेराजादिगृतस्थवधक २, तृतीये-यथा कनापि गृहस्थावस्थाया नादे पराजित कश्चिद् आसीत्, करता है वह 'आगातनापाराश्चिक' है। इसे पाराश्चिकाई' नामक दशवाँ प्रायश्चित्त दिया जाता है। यह जघन्य से उ माम तक और उकृष्ट से नारह मास तक गच्छ से बहिष्कृत होकर तपस्या करता है। 'प्रतिसेवनापाराश्चिक' तीन प्रकार का होता है। वे प्रकार ये है-(१) दुष्ट, (२) प्रमत्त और (३) अन्योऽन्यकुर्वाण। इनम 'दुष्ट' दो प्रकार का होता है-(१) कपायदुष्ट और (२) विषयदुष्ट । कपायदुष्ट दो प्रकार का है-(१) स्वपनदुष्ट और (२) परपक्षदुष्ट। यहाँ पर चतुर्भङ्गी होती है। चतुर्भगा का प्रकार इस प्रकार है-(१) स्वपक्ष, स्वपक्ष म दुष्ट-साधुओं से द्वेप करनेवाला साधु । इसका उदाहरण है-मृत गुरु का दाँत पाटनेवाला, मृत गुर का गर्दन मगेडनेवाला, मत गुरु तथा माधु की आँखों को निकालनेवाला, दाँता से साधु को काटनेवाला-माधु । (२) स्वपक्ष-परपक्ष म दुष्टगृहस्यों से देप करनेवाला साधु । इसका उदाहरण है-राजा आदि गृहस्यों का वध થત, આચાર્ય, ગણધર અને લબ્ધિધારીની આશાતના કરે છે તે “આશાતનાપારાચિકે છે તેને પારાચિતાહ નામનુ દશમું પ્રાયશ્ચિત્ત દેવાય છે એ જઘન્યથી છ માસ સુધી અને ઉત્કૃષ્ટી બાર માસ સુધી ગચ્છથી બહિષ્કૃત થઈને તપસ્યા કરે છે “ પ્રતિવનાપાગચિ” ત્રણ પ્રકારના વાય છે તે આ
बारे छ-(१) हुए, (२) प्रभ। मने (3) अन्योऽन्य तेमा 'हट' બે પ્રકારના થાય છે (૧) પાદુઇ અને (૨) વિષય ડાયદુ બે પ્રકારના -(૧) સ્વપક્ષ અને (૨) પરપલણ અહી ચતુર્ભગી થાય છે ચતુર્ભ ગીના પ્રકાર આમ –(૧) સ્વપક્ષ, સ્વપક્ષમા દુષ્ટસાધુઓને દ્વેષ કરવાવાળે સાધુ તેનું ઉદાહરણ મરેલા ગુના દાત પાડવાવાળ, મરેલા ગુરૂની ગરદન મડવાવાળ, મલા ગુરુ તથા સાધુની આખે કાઢી લેવાવાળ, દાતેથી સાધુને બટકા ભરવાવાળો સાધુ (૨) સ્વપલ, પ૫ક્ષમા દુ–ગૃહોને હેપ કરવાવાળે સાધ તેનું ઉદાહરણ છે ગજા આદિ ગૃહોને વધ ૮રવા