________________
उत्तराध्ययनसूत्रे पूर्ववृत्त वर्णयिला सुनन्दो पगिक पुनरपोचत्-गृहाण मम पुनी, मदीय सर्वस च । एतद्वचन श्रुत्वा सुधनोऽनवीत्-पुरुषः पूर्व कामभोगान् परित्यजति, कामभोगा वा पुरुपम् , मा तु कामभोगा एर पूर्व परित्यक्तरन्तस्तेनाह तान् परित्यजामि, नास्ति मे किंचित् प्रयोजन तब पुच्या सबस्न चेति । एष संगसालित मुधनवचन श्रुत्वा सुनन्दो वणिक् सवेग माप्तवान् ।
अथ वणिकपुनस्य मुधनस्य वैराग्य दृष्ट्वा तत्पूर्वभामिनदेव. प्रत्यक्षीभूय तमब्रवीत्-त्वा प्रतिगोधयितु मया सर्वमेतत् समाचरितम् , इत्युक्त्वा तस्मै सदोरकमुखवस्त्रिकारजोहरणपानादीनि साधूपकरणानि समर्पितानि । तदा मुधनः मुनन्देन सह प्राजित इति । लिये मेरी पुत्री को और मेरे सर्वस्व को अपनाकर मुझे कृतार्थ करें। सुनद के वचनोको सुनकर सुधन ने कहा-ससार की विचित्रता को देखो । प्राय पुरुप ही पहिले काम-भोगोका परित्याग किया करता है परन्तु आश्चर्य है कि जब काम-भोगो ने ही मुझे पहिले से छोड दिया है, तब अब सुन्दर मार्ग यही है कि मै भी अब इन्हें सर्वथा छोड दू , अत: मुझे अब न आपकी पुत्री से मतलब है और नआपके सर्वस्व से। इस प्रकार वेराग्य से युक्त सुधन के वचन को सुनकर सुनद भी वैराग्य को प्राप्त हुआ। वणिक्पुत्र सुधन के वैराग्य को देखकर उसका पूर्वभवीय वर मित्र जो देव या प्रत्यक्ष होकर उससे कर्ने लगा-मित्र सुधन ! तुम्हें प्रतियोधित करने के लिये ही मैने यह सब खेल रचा है, अच्छा हुआ तुम प्रतियोधित हो गये । इस प्रकार कहते हुए उसने उसके लिये પુત્રીને અને મારા સર્વસ્વને પિતાનું માની મને કૃતાર્થ કરો સુન દના વચને સાભળી સુધને કહ્યુ–સારની વિચિત્રતાને જુઓ, ખરી રીતે પુરૂષ જ કામ ભેગેને પરિત્યાગ કરતા આવેલ છે, પરંતુ આશ્ચર્ય છે કે ત્યારે ડામ–ભેગોએ જ પહેલેથી મને છોડી દીધેલ છે, ત્યારે સારામાં સારા માર્ગ એ છે કે હું પણું અને સર્વથા છેડી દઉ, એટલે મને હવે નથી આપની પુત્રીથી મતલબ કે ન આપના સર્વસ્વથી આ પ્રકારના વૈરાગ્યથી યુક્ત એવા સુધનના વચને સાભળીને સુન ને પણ વૈરાગ્ય પ્રાપ્ત થયે હવે વહિપુત્ર સુધનના વૈરાગ્યને જોઈ તેના પૂર્વભવને મિત્ર કે જે દેવ છે તે પ્રત્યક્ષ બની તેને કહેવા લાગ્યમિત્ર સધન તને પ્રતિબંધિત કરવા માટે જ મે આ સઘળે ખેલ રચેલ છે ઠીક થયું કે તમે પ્રતિબંધ પામ્યા આ પ્રકારે કહેતા તેણે તેના માટે
