________________
प्रियदर्शिनी टीका अ० ३ गा १ माचतुष्टयदोलभ्ये धर्मरष्टान्त ८ ६१९ एको इद आसीत् । तदुदक च परस्परसम्बद्धशैनालजालेश्छादितमभवत् । तत्र सापत्यसततिसमन्वितः कच्छपः प्रतिषसति । अन्यदा कदाचित् तत्र सान्द्र शेवालमध्ये हृदोपान्तस्थितजम्मुनिटपिनः मुपमफलसपातेन शैवालतन्तुविच्छेदाच्छिद्रमभात्, तस्मिन्नेर समये तत्रस्थिताऽसौ कूर्मस्तत्कालजातच्छिद्रमाश्रित्य ग्रीवा वहिष्करोति । तदनु खल्पसौ निर्मलगगनमण्डलमण्डनायमान तारागणसमन्वितनुपमासम्पनशारदपूर्णशशाङ्कनिम्बमवलोक्य साथर्य मनसि चिन्तयति -अहो! किमिदं विलोक्यते । कीदृशमिदमदृष्टपूर्व नयनान्दजनकम् ? । इत्येव परिपूर्ण एक द्रह या। जिसका विस्तार एक हजार योजन का था। इसमें अनेक जलचर जीव रहते थे। यह बड़ा सुन्दर या । इसका जल परस्पर सद्ध शैवालसमूह से आच्छादित था। इसमें एक कच्छुआ अपने यच्चों के साथ रहता था। एक समय की बात है कि उस द्रह के किनारे पर जो जामुन के वृक्ष खडे हुए थे उनके कुछ जम्बूफल उस शवालजाल के ऊपर गिरे। उनके गिरने से उस शैवालजाल के यीच मे शैवाल के तन्तुओ के टूट जाने से छिद्र हो गया। उसी समय कछुए ने जो उस शैवालजाल के नीचे रहता था उस छिद्र से अपनी गर्दन को बाहर निकाला । बाहर निकालते ही उसने स्वच्छ आकाश में आकाश का मण्डनस्वरूप एव तारागणों से सुशोभित परमशोभासपन्न ऐसे शरदकालीन पूर्णचन्द्रमा के विम्न को देखा । देखते ही उसे बडा भारी आश्चर्य हुआ। विचार ने लगा-अहो । यह क्या दिखाई देता है ? मैंने तो आज तक ऐसा नेत्रो को अपूर्व आनन्द देने वाला હજાર યોજન જેટલું હતું તેમાં અનેક પ્રકારના જળચર જીવ રહેતા હતા તે ધરે ખૂબજ સુંદર હતો તેનું જળ શેવાળ સમૂહથી આદિત હતુ એમાં એક કાચબો પિતાના બચ્ચાઓ સાથે રહેતો હતો. એક સમયની વાત છે કે, તે ધરાને કાઠે જા બુડાના વૃક્ષો હારબંધ ઉગ્યા હતા તે પૈકીના એક વૃક્ષ ઉપરથી થોડા જામ્બફળ શેવાળ ઉપર પડયા આ રીતે જા બુડાના પડવાથી જળ ઉપર આદિત થયેલી શેવાળમા છિદ્ર પડી ગયાં આ વખતે એ શેવાળની નીચે રહેતા કાચબાએ જાખુને લઈને શેવાળમાં પડેલા છિદ્રમાથી પિતાની ડેક બહાર કાઢી પિતાની ડેકને શેવાળમાથી બહાર કાઢતા જ કાચબાએ સ્વચ્છ આકાશમાં તારાગથી સુશોભિત પરમ શાભાસ પન્ન એવા શરદકાળના પૂર્ણ ચંદ્રમાના પ્રકાશને જે જેતા જ તેને ઘણું જ આશ્ચર્ય થયું અને તે મને મન વિચારવા લાગ્યું કે,
આ શુ દેખાઈ રહ્યું છે? મે આજ સુધી તેને માન છે