________________
५३५
1
प्रियदर्शिनी टीका अ०२ गा० ४४ दर्शन परीप हेऽष्टाविंशतिलब्धिवर्णनम् सनिधो गत्वा कार्य सपाद्य हस्तप्रमाणशरीरे मनिशति । तच्चाहारकशरीर स्वमूलभूते शरीरे पुनर्लीन भवति ॥ २४ ॥ शीतलेश्यालब्धिः - परमकारुण्यवशादनुग्रां प्रति तेजोलेश्यामशमनहेतुशीतल ने जो विशेपमोचनमामर्थ्यम् ॥ २५ ॥ वैक्रियलब्धिः - वैक्रियशरीरकरणशक्ति । सा चानेकविधा - अणुत्व - महत्व - लघुत्वगुरुत्व-प्राप्ति - प्राकाम्ये- शित्व - वशिला - प्रतिघातिलान्तर्धान- कामरूपित्वादिमेदात् ||२६|| अक्षीणमहान सीलब्धिः - महानसम् - अन्नपाकस्थान, तदाश्रितस्वादन्नमपि मद्दानसमुच्यते तच यत्प्रभावात् अक्षीण = स्वल्पमप्यन्न पात्रे पतित पुरुषशतसहस्त्रैरपि तृप्त्या शुक्त न क्षीयते, यावत् स्वेन तदन्न न भुज्यते सा ॥२७॥ कम शरीर और निकलता है, वही भगवान के पास जाकर अपने कार्य को सपादित कर पूर्व के हस्तप्रमाण शरीर मे समा जाता है, और वह पूर्वहस्त प्रमाण शरीर भी फिर वहा से लौट कर अपने मूल शरीर में समाजाता है २४ | परम करुणा के वश से दया करने योग्य प्राणी के प्रति तेजोलेश्या के प्रशमन का हेतु जो शीततेजविशेष को निकालने की शक्ति है उसका नाम शीतलेश्यालब्धि है २५ । वैक्रियशरीर को करने की शक्ति का नाम वैक्रियलब्धि है । यह लब्धि अणुत्व, महत्व, लघुत्व, गुरुत्व, प्राप्ति, प्राकाम्य, ईशित्व, वशित्व, अप्रतिघातित्व, अन्तर्वान, कामरूपित्व आदि के भेद से अनेक प्रकार की है २६ । महानस - शब्द का अर्थ यद्यपि रसोईघर है तो भी तदाश्रित होने से अन्न को भी महानस कह दिया गया है इसलिये महानस शब्द से अन्न समझना નીકળે છે તે ભગવાનની પાસે જઈને પોતાના કાર્યને સપાદિત કરી પૂના હસ્ત પ્રમાણુ શરીરમા સમાઈ જાય છે અને તે પૂર્વહસ્ત પ્રમાણુ શરીર પણ ત્યાથી પાછુ ફરી પોતાના મૂળ શરીરમા સમાઈ જાય છે (૨૪) પરમ કરૂણાના વશથી દયા કરીને ચેાગ્ય પ્રાણી તરફ તેોલેશ્યાના પ્રશમનના હેતુ, જે શીત તેજ વિશેષને કાઢવાની શક્તિ છે તેનુ નામ શીતલેશ્યાલબ્ધિ છે (૨૫) વૈક્રિયશરીરને બનાવવાની शक्तिनु नाम वैडियसम्धि छे मा सम्धि मागुत्व, भत्व, सघुत्व, गु३त्व, प्राप्ति, प्राठाभ्य, वैशित्व, वशित्व, अप्रतिघातित्व, गन्तर्धान, अभ३यित्व महिना लेस्थी અનેક પ્રકારની છે (૨૬) મહાનસ શબ્દના અર્થો કે રસેાઈ ઘર છે તે પણ તદાશ્રીત હાવાથી અન્નને પણ મહાનસ કહેવાયેલ છે. માટે મહાનસ શબ્દથી અન્ન સમજવુ જોઈ એ આથી આ અન્ન લેાજન સામગ્રી જેના પ્રભાવથી અક્ષીણુ–સ્વલ્પ