________________
५२८
उत्तराभ्यवनसूत्रे
- लब्धयथैतात्रयोदश लभय पुरुषाणामप्यभव्याना नैव भान्ति, शेषाः पञ्चदश लब्धयस्तु भवन्ति । अभव्यस्त्रीणामप्येतात्रयोदश लययो न भवन्ति, मधुक्षीराखत्रलब्धिरपिचतुर्दशी तासां नैव भवति । शेपाथतुर्दशल जयस्तु तामामपि भवन्ति ।
अथासा व्याख्या प्रदर्श्यते - आमशोपधिः- आमर्शो हि हस्तादिना स्पर्शः, स एव ओषधिः, करादिस स्पर्शमानादेन व्या यपनयनसामर्थ्यम् ॥ १ ॥ विमुढोपधिः - यन्माहात्म्यान्न पुरीपानवमात्रमपि रोगराशिप्रणाशाय सपद्यते सुरभि च सा ॥ २ ॥
मतिलब्धि, विपुलमतिलब्धि तीन ये तथा भव्य स्त्रियो के जिन दश १० ऋद्धियों का अभाव बतलाया गया है वे । इस प्रकार १३ तेरह लब्धियों का अभव्य पुरुषों के अभाव रहता है। बाकी १५ लब्धिया होती हैं। इसी तरह अभव्यत्रियों के भी ये ही १३ तेरह लब्धिया नहीं होती है। तथा क्षीरास्रव एव मध्वास्रव नामकी भी लब्धि उनके नही होती है । इस प्रकार तेरह १३ पूर्वोक्त और १४ चौदहवी क्षीरास्रव, मध्वास्रव सर्पिरात्रवरूप का उनके अभाव जानना चाहिये । बाकी १४ चौदह लब्धिया अभव्यस्त्रियों के होती हैं ।
इन लब्धियो की व्याख्या की जाती है - हस्त आदि द्वारा स्पर्श होने का नाम आमर्श है। यह स्पर्श ही जिनका औषधि का काम करता है वह आमशैपिधि है । इस लब्धि के वारी को जो रोगी अपने हस्तादिक से छू लेता है उसका वह रोग छूते ही नष्ट हो जाता है १, जिस के प्रभाव से मूत्र, पुरीप, आदि भी रोगराशिके विनाश करने में औष
કેવલીલબ્ધિ, ઋજુમતિલબ્ધિ, વિપુલમતિલબ્ધિ, ત્રણ આ તથા લભ્ય સ્ત્રીઓને જે દશનદ્ધિઓને અભાવ બતાવેલ છે તે આ પ્રકારની તેર લબ્ધિએના અભવ્ય પુરૂષાને અભાવ રહે છે બાકી પન્નુર લબ્ધિઓ થાય છે. આ રીતે અભવ્ય સ્ત્રીઓને પણ આ તેર લબ્ધિઓ થતી નથી તથા ક્ષીરાસવ અને મવાવ સપિ રાય નામની પણ તેને થતી નથી આ રીતે તેર પૂર્વોક્ત અને ચૌદમી ક્ષીરા અવ મઘ્વાસવ લબ્ધિને તેને અભાવ જાણવા જોઈએ બાકી ચૌદ લબ્ધિ અન્ય સ્ત્રીઓને થાય છે
આ લબ્ધિની વ્યાખ્યા કહેવામા આવે છે, હાથ આદિ દ્વારા થવાનું નામ આમ છે આ સ્પર્શી જ એને ઓષધિનુ કામ કરે છે તે આમ ઔષધિ છે આ લબ્ધિના ધારીને જે રાગી પેાતાના હાથથી અડે છે એના એ રાગ અડતા જ નાશ પામે છે (૧) જેના પ્રભાવથી મૂત્ર, પુરીષ, આદિ રાગ વિનાશ કરવામા ઔષધિનુ કામ કરવા લાગે છે તથા તેમા
આવવા
